Cần tạo điều kiện để người cao tuổi tham gia và phát huy vai trò trong hoạt động kinh tế
GiadinhNet – Với tốc độ già hóa dân số nhanh cùng sự thay thế của mô hình gia đình hạt nhân, nhiều người cao tuổi nhọc nhằn mưu sinh tuổi già. Nhu cầu việc làm của người cao tuổi rất lớn nhưng để tìm được việc làm với họ là điều không hề đơn giản.
Còn khỏe chưa muốn nhờ con cháu
Ông Hoàng Văn Đông (Hà Đông, Hà Nội) về hưu ở tuổi 55, nhưng ngay sau đó ông đã xin đi làm bảo vệ cho một siêu thị gần nhà. Đi làm, được tiếp xúc với nhiều người và có thêm thu nhập nên ông thấy mình như khỏe ra và nhanh nhẹn hơn. "Ở nhà tôi thấy mình trì trệ, không nhanh nhẹn. Mình vẫn còn sức khỏe nên rất buồn khi ở nhà nên xin đi làm thêm. Công việc hiện tại của tôi thực tế khá vất vả nhưng thấy mình còn làm được, cuộc sống có ích hơn khi mình còn được cống hiến. Vả lại mình còn khỏe cũng chưa muốn nhờ con cháu".
Người cao tuổi mưu sinh. Ảnh minh họa IT
Ở tuổi ngoài 70, cụ Trần Thị Thảo mỗi ngày vẫn rong ruổi khắp các nẻo đường thành phố bán rau mưu sinh. Hằng ngày hơn 3 giờ sáng khi mọi người còn yên giấc, bà đã thức dậy để ra hái rau ngoài ruộng. Lúc mặt trời mọc, bà đã xếp đầy rổ những mớ rau tươi mang ra chợ bán. Hôm nào bán đắt về sớm bà đi tranh thủ tưới rau, còn ế lại phải gánh rau len lỏi vào các con hẻm rao bán hết mới về. Số tiền kiếm được từ những mớ rau đấy chẳng được bao nhưng bà vẫn cố gắng từng ngày mong kiếm thêm vài đồng phụ giúp cho cuộc sống của con cháu.
Dẫu vẫn tất bật mưu sinh ở tuổi già là vậy nhưng bà Thảo luôn nghĩ về những điều tích cực. Bà bảo sức khỏe còn, vẫn có thể buôn gánh, bán bưng được nên cứ kiếm cơm qua ngày như bây giờ đỡ phiền đến con cháu. Gia đình có hai đứa con nhưng cuộc sống không mấy dư dật. Các cháu lại còn quá nhỏ nên con bà cũng vất vả.
Cần quan tâm tạo sinh kế của người cao tuổi
Trên thực tế hiện nay, nhiều người cao tuổi vẫn có suy nghĩ muốn độc lập tài chính, không muốn từ bỏ công việc khi vẫn còn sức khỏe và vẫn muốn được làm việc đến khi nào có thể để hạn chế làm phiền con cháu như trường hợp bà Thảo, ông Đông. Nhiều người vì không muốn cô đơn trong chính ngôi nhà của mình mà mong muốn được tiếp tục làm việc. Nếu được làm việc, họ cảm thấy tự tin, vui vẻ hơn.
Bên cạnh đó, một bộ phận không nhỏ NCT không có lương hưu, họ vẫn phải đi làm để có tiền trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, đa phần NCT không biết tìm việc làm ở đâu, chỉ qua giới thiệu của người quen, bạn bè nên cơ hội tìm kiếm việc làm phù hợp với sức khỏe không nhiều. Họ muốn đầu tư kinh doanh sản xuất khi đã có kinh nghiệm nhưng lại không có vốn. Dù muốn vay vốn cũng khó vì hiện nay, Ngân hàng chính sách xã hội chưa có chính sách cho NCT vay vốn.
Trong bối cảnh già hóa, TS Nguyễn Thị Phương Mai và Trương Thị Ly, Khoa Công tác xã hội, Trường Đại học Công Đoàn đã chỉ ra những thách thức trong công tác tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho người cao tuổi hiện nay. Rào cản những quan niệm về việc làm với người cao tuổi, số lượng người cao tuổi ngày càng tăng nhanh, trình độ người cao tuổi có nhiều hạn chế, sự suy giảm về sức khỏe và gia tăng bệnh tật, già hóa người cao tuổi, nữ hóa dân số cao tuổi và chính sách việc làm với người cao tuổi… làm cho nhiều người cao tuổi không được tiếp cận được với các chương trình đảm bảo sinh kế có chất lượng.
Để tạo sinh kế cho người cao tuổi, bà Nguyễn Thị Phương Mai đề xuất giải pháp thiết lập các trung tâm giới thiệu việc làm cho lao động cao tuổi để họ tiếp cận và nhận được hỗ trợ tìm việc làm. Cùng với đó cần phải tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án, hoạt động hỗ trợ tạo việc làm thông qua Quỹ quốc gia về việc làm và các nguồn ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội; lồng ghép chính sách việc làm cho người cao tuổi trong các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội... NCT cũng cần có chính sách vay vốn, nâng cao tay nghề và kỹ năng mới giúp họ có khả năng cạnh tranh trong tìm việc làm ở thị trường lao động mới.
TS xã hội học Lê Bạch Dương (Viện Nghiên cứu phát triển xã hội ISDS) cũng nhấn mạnh, cần phải có chính sách toàn diện để đảm bảo tạo việc làm an toàn, phù hợp từ đó góp phần cải tạo chất lượng cuộc sống cho NCT Việt Nam. Các chính sách phải hướng tới cung cấp cơ hội lao động cho người cao tuổi, nhất là ở lĩnh vực phi chính thức, tạo điều kiện linh hoạt cho người cao tuổi phù hợp với sức khỏe, năng lực, trí tuệ để họ được cống hiến đóng góp cho xã hội.
Ông Dương lấy ví dụ như ở Singapore, lái xe taxi có thể lên đến 70 – 75 tuổi. Khi đó, NCT cảm thấy vui vẻ, có ích, giúp tăng năng suất lao động ở tuổi nghỉ hưu.
Hay như tại Nhật, có những người lao động có sự nghiệp thành công rực rỡ khi đã 70, 71 tuổi. Hàn Quốc còn tổ chức chương trình "Màn hai cuộc đời", gồm các hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm, sàn giao dịch việc làm và ngày hội việc làm cho người cao tuổi, hỗ trợ được trên 20.000 người già tìm kiếm được việc làm. Quỹ Lao động Hàn Quốc còn có Chương trình "Đứng lên trở lại" để hỗ trợ cho người nghỉ việc trên 40 tuổi, hình thành các câu lạc bộ tìm việc ở từng lĩnh vực để họ giúp nhau chia sẻ thông tin, hỗ trợ nhau tìm việc làm...
Các chuyên gia nhấn mạnh, việc thay đổi quan niệm trong tạo sinh kế cho người cao tuổi không những giúp NCT được chăm lo tốt về sức khỏe, văn hóa mà còn được phát huy vai trò lao động sản xuất, vai trò xã hội, trí tuệ. Với thế giới, vấn đề này không mới nhưng đặt ra nhiều thách thức đối với Việt Nam trong bối cảnh già hóa.
Hà My
Nắng nóng mùa hè làm tăng những nguy cơ sức khỏe gì với mẹ bầu?
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcThời tiết mùa hè nóng bức ảnh hưởng nhiều đến phụ nữ mang thai. Quá nóng khi mang thai có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi.
8 mẹo duy trì sức khỏe âm đạo trong mùa nóng
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcDuy trì sức khỏe âm đạo là một phần không thể thiếu để có sức khỏe tổng thể và việc thích ứng với những thay đổi theo mùa có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề tiềm ẩn.
Chế độ ăn cho người rối loạn nội tiết tố
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcNếu thường xuyên cảm thấy chướng bụng, nôn nao, mệt mỏi, dễ xúc động hoặc đang quá phụ thuộc vào caffeine hay đường, có thể là do rối loạn nội tiết tố. Tham khảo cách cải thiện bằng chế độ ăn uống.
Nỗ lực nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào dân tộc
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Ngành Y tế Quảng Bình đang tập trung triển khai các hoạt động nhằm cải thiện sức khỏe cho đồng bào, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em...
Nam giới có cần vệ sinh vùng kín hàng ngày?
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcViệc vệ sinh vùng kín của nam giới hàng ngày là điều cần thiết. Nhưng vệ sinh vùng kín cho nam đúng cách thế nào không hẳn ai cũng biết.
Gửi tinh trùng vào ngân hàng chờ làm bố
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcNhiều người đàn ông sợ biến chứng quai bị hay phải điều trị ung thư đã gửi tinh trùng vào ngân hàng, để sau này vẫn có thể thụ tinh trong ống nghiệm để sinh con.
Nấm Candida gây bệnh gì, có nguy hiểm không?
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcCác bệnh do nhiễm nấm Candida tuy gây ra các triệu chứng khó chịu nhưng thường dễ điều trị và ít khi đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, tình trạng sẽ nghiêm trọng khi nấm Candida xâm nhập vào máu gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Vòng tránh thai chui nhầm ổ bụng 2 người phụ nữ
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCác bác sĩ vừa xử trí cấp cứu 2 phụ nữ bị vòng tránh thai lạc chỗ trong ổ bụng.
Gặp ai cũng hỏi "sao mãi mà chưa có con", khi nhìn thấy tấm hình này mới thấu cảm giác bất lực của người mẹ
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCó lẽ chỉ những người mẹ phải trải qua tình cảnh này mới có thể thấu hiểu được.
Mắc bệnh lậu nên ăn và nên tránh thực phẩm nào?
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcChế độ ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Ăn thực phẩm lành mạnh, bổ dưỡng giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch, thúc đẩy quá trình điều trị bệnh lậu.
5 biện pháp tự nhiên giúp hỗ trợ cân bằng nội tiết tố nữ
Dân số và phát triểnSuy giảm nội tiết tố là mối bận tâm lớn của phụ nữ tuổi trung niên vì nó kéo theo nhiều vấn đề sức khỏe. Thay vì cố tìm phương cách sử dụng các chất bổ sung để cân bằng nội tiết tố, trước tiên chị em nên điều chỉnh trong lối sống và chế độ ăn uống.