Hà Nội
23°C / 22-25°C

Chỉ cần làm trái ý người lớn liền bị "dán nhãn" là TRẺ HƯ, liệu chúng ta có quá "dễ dãi" khi đánh giá trẻ?

Thứ bảy, 15:39 09/01/2021 | Xã hội

Bài viết của tác giả cuốn sách "Làm mẹ không áp lực" dưới đây sẽ giúp cha mẹ có cái nhìn đúng đắn hơn khi đánh giá "trẻ hư".

Khi trẻ ném đồ đạc, chúng ta vội mắng "sao con hư thế". Khi trẻ nói "không" trước một yêu cầu của cha mẹ, chúng ta cũng vội vàng quy kết trẻ hư. Thậm chí khi trẻ không muốn ăn và phản ứng bằng cách nhè thức ăn ra cũng bị nói là hư. Người lớn chúng ta có quá "dễ dãi" khi đánh giá trẻ?

Bài viết của bác sĩ anh Nguyễn (ĐH Worcester-Anh), đồng thời là tác giả cuốn sách "Làm mẹ không áp lực" dưới đây sẽ giúp cha mẹ có cái nhìn đúng đắn hơn khi đánh giá "trẻ hư".

Tôi thường gặp những tình huống được gọi là "trẻ hư", nhưng thực ra như vậy là không công bằng với trẻ. Ví dụ, việc chào người lớn của đứa trẻ 2-3 tuổi, cha mẹ mong muốn trẻ ạ hay chào ông bà, hay bạn bè của ba mẹ khi đến nhà, đặc biệt trong những ngày lễ Tết xum họp.

Đó là điều cha mẹ mong muốn vì mong con mình phải tỏ ra lễ phép với người lớn hơn, nhưng trẻ lại đi ngược mong đợi của ba mẹ, cứ nín thinh, thậm chí khóc không chịu chào. Thế là, 1 nhãn dán trẻ hư hay không vâng lời lại được dán vào trẻ. Hoặc trẻ cũng ngay lập tức bị dán nhãn hư, không vâng lời khi ba mẹ bảo nhường em đi con...

Chỉ cần làm trái ý người lớn liền bị dán nhãn là TRẺ HƯ, liệu chúng ta có quá dễ dãi khi đánh giá trẻ? - Ảnh 1.

Nguyên tắc đạo đức, lễ phép nếu bạn muốn trẻ tuân theo, nhưng không dạy hay làm mẫu thì không có lí do nào đứa trẻ sẽ tự biết mà tuân theo. (Ảnh minh họa)

TRẺ HƯ VÌ KHÔNG LÀM THEO MONG MUỐN CỦA CHA MẸ HAY SỐ ĐÔNG?

Nguyên tắc đạo đức, lễ phép nếu bạn muốn trẻ tuân theo, nhưng không dạy hay làm mẫu thì không có lí do nào đứa trẻ sẽ tự biết mà tuân theo. Thật dễ hiểu, khi yêu cầu bé làm điều gì theo mong muốn của bạn, mà bạn không cho trẻ biết nên làm gì và bạn có từng làm mẫu cho trẻ thấy không. Do đó, việc trẻ không làm là điều có thể giải thích và không phải do trẻ lì hay hư như bạn nghĩ.

Khi bắt đầu đã sai, thì việc gắn trẻ hư hay thậm chí sử dụng sức mạnh của sự tức giận như la mắng, phạt... cũng chỉ đi sai hơn. Khi đó, một số cảm xúc tiêu cực có thể xuất hiện ở những độ tuổi như:

Sự thật, trẻ dưới 5 tuổi không hiểu sai hay đúng và lí do bị đánh và la mắng theo kiểu hổ báo ở trên. Dĩ nhiên, trẻ vẫn trải qua cảm giác lo lắng và tức giận.

Trẻ từ 5-10 tuổi mặc dù có thể hiểu sai hay đúng, nhưng khi bạn hành xử kiểu trên thì không giúp trẻ hiểu đúng hay sai, mà có thể gia tăng sự tức giận và sự ghi nhớ các hành xử không đúng. Dĩ nhiên, trẻ lại càng bướng bỉnh và khó bảo.

Cách tốt hơn là giúp trẻ nhận ra đó là 1 quy trình đạo đức mà bạn muốn dạy trẻ và hướng trẻ vào một quy trình để con hiểu và lựa chọn để không làm sai.

Nghe thì khó hiểu nhưng thực hành rất đơn giản!

1. Bạn cần làm mẫu và luôn thực hành cho con thấy và tạo cho trẻ hiểu điều gì nên làm để thể hiện văn minh và có đạo đức ở mọi nơi. Ví dụ cám ơn khi nhận điều gì, chào hỏi khi gặp người quen, hay dùng hai tay khi nhận cái gì từ người lớn tuổi...

Roald Dahl, nhà văn vĩ đại người Anh, với những tác phẩm dành cho trẻ con, từng chia sẻ: "Trẻ có thể hư, nhưng không phải lỗi của các bé, mà chính là lỗi của bạn, chính cha mẹ chúng ta".

2. Trẻ cần được "cầm tay chỉ dẫn" và cần được nói điều gì sẽ xảy ra, và trẻ học từ những trải nghiệm này. Ví dụ khi đến nhà ông bà ngày lễ Tết thì con cần nói gì, làm gì... đó là 1 câu chuyện được nói vào 1 đêm trước đó.

3. Tránh dán nhãn "hư" hay không vâng lời cho trẻ. Bạn có thể sử dụng hệ thống đánh giá để giúp trẻ nhận ra các hành động chưa đúng của mình. Hệ thống đánh giá như: ngôi sao tính điểm, sticker mặt cười,... Quy định 1 tiêu chuẩn ví dụ như 1 việc làm tốt/đúng chuẩn mực con sẽ có 10 ngôi sao, và ngược lại sẽ mất 10 ngôi sao.

Với trẻ nhỏ, đây không gọi là thành tích mà đúng hơn là cách trẻ chọn để chơi 1 trò chơi, và thông qua trò chơi trẻ sẽ hiểu quy trình thưởng/phạt của nó tương ứng với hành vi của trẻ. Dạng này thường ứng dụng thành công cho trẻ từ 3-9 tuổi vì lúc này trẻ bắt đầu nhận thức được hành vi và có thể học cách đánh giá hành vi bản thân.

Để thành công, đừng cho hệ thống sao liên quan đến thi đua trong học tập và cũng đừng đặt thời gian quá lâu (ví dụ 1 năm), chỉ cần vài tuần hoặc 1 dịp đặc biệt nào là được.

Giang C

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Đau lòng nam sinh lớp 8 tử vong do tự ngã khi điều khiển xe máy

Đau lòng nam sinh lớp 8 tử vong do tự ngã khi điều khiển xe máy

Xã hội - 4 giờ trước

GĐXH - Trước khi xảy ta sự việc, cháu T. điều khiển xe máy đi trên tuyến đường nội thị từ bãi tắm Bãi Cháy về hướng cầu Bãi Cháy. Khi lưu thông đến khúc cua, phương tiện do nam sinh điều khiển bất ngờ tự ngã xuống đường khiến nạn nhân không qua khỏi.

Vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chết não: Điều tra nghi vấn có đồng phạm

Vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chết não: Điều tra nghi vấn có đồng phạm

Pháp luật - 7 giờ trước

Cơ quan chức năng đang xác minh, điều tra, làm rõ vấn đề có đồng phạm hay không trong vụ việc nam sinh lớp 8 ở quận Long Biên bị đánh đến chấn thương sọ não.

Hôm nay (28/3) có tới 2 người trúng Vietlott, cùng chia nhau số tiền ai cũng mong ước

Hôm nay (28/3) có tới 2 người trúng Vietlott, cùng chia nhau số tiền ai cũng mong ước

Xã hội - 7 giờ trước

GĐXH - Tối 28/3, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) thông báo đã tìm ra 2 tấm vé trúng giải Jackpot 2 của xổ số Power 6/55.

Lên mạng tìm 'của lạ' người đàn ông mất hơn nửa tỷ đồng

Lên mạng tìm 'của lạ' người đàn ông mất hơn nửa tỷ đồng

Pháp luật - 7 giờ trước

Một người đàn ông ở tỉnh Gia Lai lên mạng tìm "của lạ" đã bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt số tiền hơn nửa tỷ đồng.

Thương tâm: Va chạm với ô tô đầu kéo, người phụ nữ đi xe máy tử vong

Thương tâm: Va chạm với ô tô đầu kéo, người phụ nữ đi xe máy tử vong

Xã hội - 8 giờ trước

GĐXH - Trong quá trình điều khiển xe máy lưu thông trên QL18 đoạn chạy qua địa phận phường Yên Thanh, chị T. bất ngờ va chạm với ô tô đầu kéo đi cùng chiều. Cú va chạm khiến chị T. cùng xe máy ngã ra đường và bị ô tô đầu kéo chèn qua tử vong.

Bắt một giám đốc doanh nghiệp lừa đảo chiếm đoạt gần 987 lượng vàng

Bắt một giám đốc doanh nghiệp lừa đảo chiếm đoạt gần 987 lượng vàng

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Với thủ đoạn tinh vi, một giám đốc doanh nghiệp đã lừa đảo, chiếm đoạt gần 987 lượng vàng 18k, tương đương số tiền hơn 35 tỷ đồng của nhiều người.

Bắt thanh niên 18 tuổi lừa đảo hàng trăm người

Bắt thanh niên 18 tuổi lừa đảo hàng trăm người

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Sau khi lập Facebook, Quý đăng tải bài viết về cho vay online với thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh rồi yêu cầu người vay đóng phí. Bằng thủ đoạn này, đối tượng lừa đảo 162 nạn nhân.

Truy đến cùng thông tin xấu độc vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não

Truy đến cùng thông tin xấu độc vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Chiều 28/3, tại cuộc họp báo thông tin kinh tế - xã hội Quý I/2024 của Hà Nội, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội đã thông tin về vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não xảy ra trên địa bàn quận Long Biên.

Công an vào cuộc vụ cây sao đen trăm tuổi bị chặt hạ trên phố Lò Đúc

Công an vào cuộc vụ cây sao đen trăm tuổi bị chặt hạ trên phố Lò Đúc

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - Mới đây, UBND TP Hà Nội đã giao Công an TP làm rõ những vấn đề liên quan đến thông tin phản ánh 3 cây sao đen trăm tuổi trước các ngôi nhà mới xây trên phố Lò Đúc bị chết bất thường.

Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024

Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024

Xã hội - 9 giờ trước

GĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Năm ngày 28/3/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB, xổ số Vietlott - XS Vietlott.

Top