Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bác sĩ hướng dẫn xử trí khi bị đau giật mặt

Thứ sáu, 08:00 31/05/2019 | Sống khỏe

GiadinhNet - Mưa nắng thất thường làm nhiều người bị đau giật mặt. Cơn đau rất khó chịu, đặc biệt là khi bị kích thích như lau mặt, ngáp, nói, nhai, đánh răng, cạo râu... nếu không xử trí đúng cách rất dễ bị liệt mặt.


Đau dây thần kinh số 5 cần được chữa trị theo liệu trình của bác sĩ.

Đau dây thần kinh số 5 cần được chữa trị theo liệu trình của bác sĩ.

Đau dây thần kinh số 5 có nguy hiểm không?

Đau giật nửa mặt thường được gọi là đau dây thần kinh số 5 (đau dây V, đau dây thần kinh sinh 3, đau dây tam thoa, đau giật mặt, đau mặt, bệnh Fothergill, đặc biệt là tên gọi bệnh tự sát vì hầu hết người bệnh khi đau không thiết sống). Dây số 5 là dây thần kinh sọ lớn nhất, xuất phát từ cầu não, được bao quanh bởi nhiều mạch máu, chia làm 3 nhánh ở mắt, hàm trên và hàm dưới (đảm nhiệm chức năng cảm giác và vận động của cơ hàm, cơ mặt). Khi dây V bị tổn thương sẽ gây rối loạn cảm giác và các hoạt động tại đây.

Theo tài liệu của PGS.TS Hà Hoàng Kiệm (BV 103), đau dây thần kinh số 5 rất đặc thù, cơn đau thường rất nặng, ở nửa mặt, xảy ra đột ngột và thường kéo dài từ vài giây đến không quá 1 phút. Cơn đau dữ dội, như dao đâm, như cắt thịt, sốc điện, nóng bỏng, đau chói… Cơn đau tự phát, hoặc xuất phát từ một điểm khi bị kích thích được gọi là điểm cò súng (phần trung tâm của mặt, quanh mũi và miệng) ở cùng với bên đau. Đau dây 5 diễn biến phức tạp, đau đớn khủng khiếp dù chỉ vài giây tới vài phút ở vùng mặt. Sau cơn đau, người bệnh lại trở về trạng thái bình thường. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng trên 90% mắc sau 40 tuổi, tỉ lệ nữ gấp đôi nam, nhất là độ tuổi 50 - 70, gây các biến chứng không mong muốn nếu không được điều trị kịp thời.

Nguyên nhân và cơ chế của đau dây số 5 có nhiều giả thuyết, trong đó giả thuyết liên quan đến hình thành ổ động kinh gây ra cơn đau có sức thuyết phục cao hơn. Đây là bệnh phức tạp, hay tái phát, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, dung mạo của bệnh nhân nên cần được chữa trị kịp thời.

Đa số các trường hợp bệnh nhân đau dây số 5 bị chẩn đoán nhầm ngay từ đầu (có thể nhầm lẫn với các chứng đau đầu, sâu răng, đau răng, bệnh lý liên quan tới răng lợi, viêm họng, viêm tai… nên thường khá chủ quan. Đau dây số 5 nguy hiểm vì có nguy cơ liệt phần mặt, cần phải chữa trị đúng liệu trình trong thời gian dài.

Nguy hiểm nữa là đau dây 5 có thể bắt nguồn từ các khối u. Hoặc bệnh nhân tự uống thuốc giảm đau, khi tới bệnh viện thì việc điều trị muộn càng khó khăn.

Điều trị đau dây số 5 bằng Tây y

Các bác sĩ điều trị đau dây 5 nội khoa bằng một số loại thuốc chống trầm cảm, chống co cơ hoặc tiêm thuốc giảm đau. Dùng thuốc gì cũng cần do chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và bệnh nhân phải tuân thủ đúng liệu trình. Nếu không khỏi sẽ chữa ngoại khoa, với sự can thiệp phẫu thuật, hoặc kỹ thuật “đông nhiệt” hạch Gasser.

Theo TS Bùi Văn Giang (PGĐ BV đa Khoa Xanh Pôn, Hà Nội) 2 năm qua Khoa Chẩn đoán Hình ảnh của BV đã điều trị cơn đau giật nửa mặt cho gần 50 bệnh nhân bằng phương pháp diệt hạch dây số 5. Đó là khi bệnh nhân không còn đáp ứng với các phương pháp điều trị, thì kỹ thuật diệt hạch bằng máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) là giải pháp cuối cùng để cắt cơn đau. Bệnh nhân được gây tê tại chỗ, bác sĩ chọc kim vào đúng vị trí hạch dây 5 rồi tiêm cồn tuyệt đối, hoặc đốt nhiệt bằng sóng cao tần. Thủ thuật khoảng 30 phút là bệnh nhân đi lại, ăn uống bình thường, hôm sau ra viện. Bệnh nhân giảm đau hoàn toàn ngay sau can thiệp đạt trên 90%, chỉ khoảng 10% bệnh nhân còn đau nhưng không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Nhưng kỹ thuật này đòi hỏi bác sĩ có hiểu biết sâu về bệnh lý, tay nghề cao, máy móc hiện đại mới làm được.

Điều trị đau dây 5 bằng Đông y

Đông y mô tả bệnh đau dây 5 là do khí huyết bị cản trở hay bị tắc gây viêm và đau. Trong Y học cổ truyền có nhiều bài thuốc chữa đau dây 5, nhưng đòi hỏi người bệnh phải sắc uống và phải kiên trì.

Ngoài ra, người bệnh áp dụng thêm các phương pháp sau:

Phương pháp Diện chẩn: Cứu thật nóng, thật lâu ở các vùng huyệt để sức nóng của ngải cứu thấm sâu vào huyệt đạo đả thông các kinh mạch, lưu thông khí huyết, bồi bổ thần kinh, phục hồi chức năng các tạng phủ... Nhưng khi đang bị đau đớn dữ dội thì chỉ xoa nhẹ nhàng phía sau đầu, sau đó lập tức cứu nóng các huyệt bằng ngải cứu để dần dịu cơn đau.

Phương pháp Châm cứu: Là phương pháp rất hiệu quả chữa đau dây 5 với ưu điểm là không đau, không có tác dụng phụ, giảm đau nhanh, ít tốn kém. Và nếu kết hợp với thuốc thì hiệu quả đẩy nhanh hơn.

Phương pháp Cấy chỉ: Theo TTƯT – BS Quách Tuấn Vinh (Trung tâm Cấy chỉ Phục hồi chức năng Minh Quang), cấy chỉ điều trị hiệu quả cao, giúp người bệnh giảm đau, phục hồi chức năng vận động mà không phải phẫu thuật, hạn chế sử dụng thuốc. Ưu điểm là rút ngắn được thời gian điều trị (mỗi liệu trình cấy chỉ vào huyệt đạo cách nhau 15 ngày), giảm chi phí và thời gian hơn so với các phương pháp khác.

Nhưng bệnh nhân đang sốt cao, tăng huyết áp kịch phát, phụ nữ có thai, những bệnh nhân có chống chỉ định về châm cứu, người dị ứng với chỉ catgut… thì không được châm cứu/cấy chỉ.

BS Quách Tuấn Vinh cảnh báo, để châm cứu/cấy chỉ an toàn, tránh lây nhiễm chéo các bệnh truyền nhiễm, nhiễm trùng… người dân cần đến cơ sở có uy tín, quy trình đảm bảo vô khuẩn tốt, thực hiện nguyên tắc một chiều (dụng cụ cấy chỉ dùng riêng cho từng bệnh nhân). Thầy thuốc khi châm cứu/cấy chỉ (rửa tay sạch và cần đeo găng tay phẫu thuật khi cấy chỉ vào huyệt). Bản thân người bệnh cần tắm rửa sạch sẽ trước khi châm cứu/ cấy chỉ. Trước khi châm cứu/cấy chỉ không uống rượu bia, chất kích thích. Không ăn quá no, hoặc quá đói, tắm rửa sạch sẽ. Quá trình cấy chỉ người bệnh cần nghỉ ngơi, có chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý để hiệu quả tốt hơn.

Sau châm cứu/cấy chỉ kiêng tắm, kiêng rửa nước 6-8 giờ, tránh gió lùa và môi trường ô nhiễm… 2 ngày đầu kiêng làm việc nặng, hoặc làm nhiều việc. Tránh uống rượu, bia, tập thể dục mạnh; Sau 2 ngày cấy chỉ thì mọi sinh hoạt đều bình thường. Có thể kết hợp với uống thuốc Đông y, Vật lí trị liệu để tăng cao hiệu quả điều trị.

Đau dây thần kinh số 5 cần được chữa trị theo liệu trình của bác sĩ trong thời gian dài. Vì vậy, khi có những dấu hiệu đau dây thần kinh số 5 cần lập tức đi khám ở các bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán chính xác, có phác đồ điều trị phù hợp.

Dấu hiệu đau dây thần kinh số 5: Là các cơn đau mặt và trán kịch phát kéo dài vài giây và dưới 2 phút. Đau có ít nhất các đặc điểm sau:

- Đau đột ngột, dữ dội, nhói, nông, như đâm hay nóng bỏng.

- Phân bố dọc theo một hay nhiều nhánh dây thần kinh tam thoa.

- Cường độ nặng.

- Được kích thích bởi các vùng cò súng, hay bởi các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như ăn, nói, rửa mặt, hay đánh răng (có thể đau khi nhai, nói hoặc khi kích thích vào một điểm trên vùng mặt như má, cằm, răng nướu, môi, mắt và trán).

Ngoài các biểu hiện trên, bệnh nhân không thấy có dấu hiệu bất thường nào khác.

(Hiệp hội Đau đầu Quốc tế)

Uyển Hương

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Bệnh thường gặp - 3 giờ trước

GĐXH - Dời lịch chạy thận 1 ngày đi ăn cưới, cộng với việc không tuân thủ chế độ ăn kiêng dành cho người suy thận mạn, người phụ nữ 54 tuổi gặp nguy kịch.

Điều dưỡng A9 Bạch Mai cứu người trong quán ăn: 'Anh em ơi, cấp cứu'!

Điều dưỡng A9 Bạch Mai cứu người trong quán ăn: 'Anh em ơi, cấp cứu'!

Y tế - 3 giờ trước

"Khi ép tim lần đầu tiên tôi còn hô lên "Anh em ơi! cấp cứu!", bởi ở bệnh viện, chúng tôi thường hô lên như vậy khi có một ca bệnh cần cấp cứu".

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Bệnh thường gặp - 5 giờ trước

GĐXH - Trước khi bị đột quỵ, nghệ sĩ Phước Sang có tiền sử bị cao huyết áp. Di chứng của đột quỵ cách đây 11 năm khiến thể trạng của anh chỉ tầm 70-80% so với người bình thường.

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên của Vinhomes có trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên của Vinhomes có trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Sống khỏe - 6 giờ trước

Ngày 27/3/2024, Tập đoàn Vingroup đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tập đoàn Y tế Well Group (Nhật Bản) để phát triển mô hình Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cao cấp tại Việt Nam.

Chế độ ăn cho người bệnh gan nhiễm mỡ

Chế độ ăn cho người bệnh gan nhiễm mỡ

Sống khỏe - 7 giờ trước

Hàm lượng chất béo trong gan quá cao có thể là dấu hiệu của bệnh gan nhiễm mỡ. Thay đổi chế độ ăn uống là phương pháp điều trị đầu tiên cho tình trạng này.

Thêm một loại rau 'hoàng đế' bổ ngang nhân sâm, tổ yến, đây là 9 công dụng tuyệt vời với sức khỏe của bạn

Thêm một loại rau 'hoàng đế' bổ ngang nhân sâm, tổ yến, đây là 9 công dụng tuyệt vời với sức khỏe của bạn

Sống khỏe - 8 giờ trước

GĐXH - Măng tây được biết có đặc tính chống viêm, giúp bảo vệ cơ thể trước nguy cơ bị bệnh tim và bệnh tiểu đường týp 2...

Hơn 30 học sinh nhập viện sau bữa ăn bán trú

Hơn 30 học sinh nhập viện sau bữa ăn bán trú

Y tế - 17 giờ trước

Sau khi ăn bán trú, hàng chục học sinh trường Tiểu học Quang Hanh (Quảng Ninh) đau bụng, buồn nôn phải nhập viện theo dõi.

Thông tin bất ngờ về điều dưỡng cứu du khách nước ngoài ngừng tim đột ngột tại quán ăn Đà Nẵng

Thông tin bất ngờ về điều dưỡng cứu du khách nước ngoài ngừng tim đột ngột tại quán ăn Đà Nẵng

Y tế - 17 giờ trước

GĐXH - "Nhưng giờ nghĩ lại, đó có thể là sự sắp đặt, là nhân duyên để mình gặp bệnh nhân và cứu người bệnh. Vì máy bay delay nên bọn em mới quyết định đi ăn ở nhà hàng đó và gặp chú", chị Hạ nói.

Chế độ ăn cho trẻ dậy thì sớm

Chế độ ăn cho trẻ dậy thì sớm

Mẹ và bé - 19 giờ trước

Trẻ em ngày nay có xu hướng dậy thì sớm. Dinh dưỡng cũng là một trong những yếu tố góp phần gây dậy thì sớm ở trẻ.

Bộ Y tế nói gì về thông tin 'bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe'?

Bộ Y tế nói gì về thông tin 'bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe'?

Y tế - 22 giờ trước

GĐXH - Trước thông tin 'bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe', Bộ Y tế đã lên tiếng liên quan đến vấn đề này.

Top