Nỗ lực giảm thiểu tai biến sản khoa
GiadinhNet - Số liệu chưa chính thức trong hệ thống báo cáo thống kê công tác thẩm định tử vong mẹ tại 63 tỉnh, thành cho thấy các trường hợp chết liên quan đến tử vong mẹ trong 4 tháng đầu năm 2014 giảm mạnh. Theo đó, năm 2012, số trường hợp tử vong mẹ là 289 trường hợp, năm 2013 là 259, 4 tháng đầu năm nay, con số này là 40.
Ngành Y đã có rất nhiều nỗ lực trong công tác dự phòng thai nghén. Ảnh: D. Ngọc |
Nhờ được quản lý và phát hiện sớm nên thai phụ được nghỉ ngơi, tránh lao động nặng, không chảy máu, thai có thể giữ được đến đủ tháng. Đặc biệt với trường hợp rau tiền đạo trung tâm – một bệnh lý nguy hiểm, bắt buộc phải mổ đẻ, ngày trước 90% là “bó tay” thì nay nhờ được quản lý thai nghén, thai phụ và bác sĩ có kế hoạch, khi mổ đẻ có thể cứu được cả mẹ và con. Hiện nay những trường hợp tử vong vì bệnh lý này rất ít. Bên cạnh đó, công tác vô khuẩn tốt những trường hợp đẻ bị nhiễm khuẩn hậu sản gây tử vong mẹ cũng giảm đi nhiều.
Nói thêm về tắc mạch ối, thật ra không phải chỉ tắc mạch ối, mà còn có cả tắc mạch phổi, gọi chung là tắc mạch trong sản khoa. Tắc mạch sẽ dẫn đến các triệu chứng như sản phụ bị sốc, khó thở dữ dội, trụy tim mạch, có thể gây rối loạn đông máu. Trong nhiều trường hợp không chỉ tại Việt Nam mà trên thế giới, y học cũng bó tay bởi bất khả kháng. Có những bệnh nhân đang nằm theo dõi chờ sinh, vỡ ối, 15 phút sau bệnh nhân đột nhiên khó thở, dù trước đó hoàn toàn bình thường. Đó là vì sao ngày trước các cụ hay nói “chửa - cửa mả”. Và những trường hợp tử vong mẹ như vậy nếu được phép mổ khám nghiệm tử thi mới có thể chẩn đoán được nguyên nhân.
Bên cạnh đó, tôi nghĩ các cán bộ y tế chúng tôi trước người bệnh luôn luôn nghĩ cần phải làm tốt nhất cho người bệnh, không ai mong muốn tai biến xảy ra. Chúng tôi cũng mong muốn, khi có vấn đề khó khăn, các bác sĩ, hộ sinh cần tăng cường hội chẩn, xin ý kiến tuyến trên. Đối với Đề án 1816, bệnh viện vệ tinh trong chỉ đạo, bên cạnh việc chuyển giao công nghệ, một số kỹ thuật mới, Vụ đã đề nghị các bệnh viện khi chuyển giao kỹ thuật cần chú trọng đào tạo quy trình, kỹ năng trong vấn đề chăm sóc thiết yếu bà mẹ, sơ sinh trong và ngay sau đẻ. Các phát hiện những dấu hiệu nguy hiểm biến chuyển trong quá trình theo dõi đẻ và sau đẻ. Đối với các bệnh viện tuyến huyện, cần chú trọng thành lập và triển khai các đơn nguyên sơ sinh, đào tạo nhân lực, cung cấp trang thiết bị, hỗ trợ cho các bệnh nhi đỡ phải chuyển tuyến trên bởi có những trẻ trong quá trình chuyển tuyến đã tử vong.
Theo bà, trách nhiệm của thai phụ, người nhà thai phụ đến đâu để giảm thiểu tử vong mẹ, tử vong sơ sinh?
- Trước hết, người dân cần phải tuân thủ kế hoạch hóa gia đình, tránh đẻ nhiều con, vì thực tế nguy cơ tai biến sản khoa, tử vong mẹ tăng theo số lần đẻ. Ngoài ra, cần phải quản lý thai nghén tốt, bởi không ít những trường hợp để xảy ra tai biến là do thai phụ không được quản lý thai nghén hoặc không được điều trị bệnh trước khi mang thai.
Một vấn đề lớn đang nhức nhối, đó là tỷ lệ mổ đẻ hiện rất cao. Trung bình trên cả nước, tỷ lệ mổ đẻ khoảng 27-30%, cá biệt có một số bệnh viện tuyến tỉnh, số này lên tới 50%. Tỷ lệ này tăng một phần do áp lực xã hội.
Hàng năm, Việt Nam có khoảng 1,2-1,5 triệu ca sinh, không phải ca nào “đòi” mổ cũng được mổ. Có không ít những trường hợp người nhà, thai phụ đã chỉ định mổ đẻ cho bác sĩ. Trong bao nhiêu ca bác sĩ giải quyết ổn thỏa, cứu sống bệnh nhân thì không sao, nhưng chỉ một ca nếu người nhà bệnh nhân đòi mổ mà bác sĩ không đồng ý mổ (bởi không có lý do gì- PV), khi bệnh nhân xảy ra tai biến, vấn đề lại hoàn toàn khác.
Tôi nghĩ, đôi khi áp lực xã hội, sự can thiệp quá đà của người nhà bệnh nhân dẫn đến thái độ xử trí cán bộ y tế có thể bị sai lệch. Nhiều trường hợp, bác sĩ có thể giải quyết tốt nhưng áp lực xã hội, áp lực của người nhà thai phụ quá kinh khủng buộc họ phải kéo dài thời gian hội chẩn, hướng dẫn xử lý… Trong khi đó, trong y khoa, chỉ cần chậm một phút thì tính mạng bệnh nhân đã có thể bị đe dọa.
Người nhà bệnh nhân cần hiểu, hỗ trợ với bác sĩ
“Bất cứ một trường hợp tai biến nói chung nào xảy ra, các bệnh viện đều có hội đồng chuyên môn họp kiểm thảo để rút kinh nghiệm, xác định sai – đúng để tránh những trường hợp tương tự về sau. Rút kinh nghiệm không chỉ về mặt chuyên môn, mà kể cả vấn đề tư vấn cho người bệnh, người nhà để thông cảm và thấu hiểu, hỗ trợ cho các bác sĩ. Bởi đôi khi các bác sĩ mải mê cứu bệnh nhân, không kịp thông báo diễn tiến, lý giải cho người nhà được kỹ càng, từ đó gây những bức xúc cho gia đình”. PGS.TS Lưu Thị Hồng |
Mổ đẻ và những nguy cơ về sau
Chửa tại vết mổ đẻ cũ, một trường hợp tiến thoái lưỡng nan. Bởi với những trường hợp này, để nạo hút thai thì rất khó bởi dễ gây chảy máu ồ ạt. Trong khi nếu để thai phát triển thì dễ gây rau cài răng lược, rau tiền đạo, thủng bàng quang. Khi mổ đẻ, bệnh nhân có thể bị mất nhiều máu, nguy cơ tử vong cao. Sản phụ mổ đẻ, con không chắc đã tốt hơn. Với đứa trẻ ra đời qua môi trường âm đạo người mẹ, nếu ngực trẻ được ép trong âm đạo thì toàn bộ dịch có thể ra, tiêu dịch rất nhanh. Trẻ sẽ được làm quen với vi khuẩn lành tính, không gây bệnh. Trẻ ít mắc những bệnh lây nhiễm. Còn với những trẻ sinh trong môi trường vô khuẩn, khi ra ngoài có nguy cơ gặp nhiễm khuẩn phụ sản – là những vi khuẩn nặng, kháng kháng sinh. Khi lớn lên, trẻ hay bị mắc bệnh hô hấp, nhiễm khuẩn đường ruột. |
Thu Nguyên (thực hiện)
Nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não hiện ra sao trong thời gian điều trị tại BVĐK Phú Thọ
Y tế - 3 giờ trướcGĐXH - Về tình hình sức khỏe của nam sinh bị đánh chấn thương sọ não khi chơi bóng rổ, đại diện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ cho biết hiện tại, bệnh nhân vẫn hôn mê, thở hoàn toàn theo máy...
Sau bữa cơm cá, người phụ nữ ho, khó thở suốt 1 năm
Y tế - 3 ngày trướcXương cá rơi vào phế quản nhưng bà K.A không hề hay biết. Bị ho, khó thở kéo dài, bệnh nhân điều trị suốt 1 năm không đỡ.
Hội thảo báo cáo về kết quả khảo sát tính khả thi việc triển khai chương trình đào tạo nhân lực phục hồi chức năng tại Việt Nam
Y tế - 3 ngày trướcGĐXH - Ngày 19/4 tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo báo cáo về kết quả khảo sát tính khả thi việc triển khai chương trình đào tạo nhân lực phục hồi chức năng tại Việt Nam do JICA phối hợp với Hội Vật lý Trị liệu Việt Nam tổ chức.
Bộ Y tế: Hàng trăm cán bộ ngành Y hiến máu cứu người hưởng ứng ‘Lễ hội Xuân hồng’ năm 2024
Y tế - 4 ngày trướcGĐXH – Hàng trăm đơn vị máu đã được tiếp nhận trong Chương trình hiến máu tình nguyện hưởng ứng “Lễ hội Xuân hội’ năm 2024 tại Bộ Y tế.
Hà Nội phát động tháng An toàn vệ sinh lao động, gần 200 công nhân được khám sức khỏe miễn phí
Y tế - 4 ngày trướcGĐXH - Ngày 19/4, UBND TP Hà Nội và Liên đoàn Lao động thành phố phát động Tháng hành động về An toàn, vệ sinh lao động và Tháng Công nhân năm 2024.
Chơi đùa cùng bạn ở lớp, bé trai ở Hà Nội bị kính cứa đứt 2 cổ tay
Y tế - 4 ngày trướcGĐXH – Bệnh nhi bị đứt toàn bộ động mạch trụ, đứt thần kinh trụ và thần kinh giữa, đứt gân gấp cổ tay trụ, đứt gân gấp ngón 4 và 5 bàn tay trái.
Chó chết sau khi cắn chủ nhà, chuyên gia giải thích vì sao chó dại sau khi cắn người lại chết?
Y tế - 4 ngày trướcGĐXH - Thực tế, kông phải việc cắn người sẽ khiến chó dại bị chết mà thực chất đây là biểu hiện xuất hiện vào giai đoạn cuối cùng trong quá trình phát bệnh của chó.
Bé gái chào đời với dây rốn quấn cổ 5 vòng
Y tế - 6 ngày trướcBé gái nặng gần 3 kg, có dây rốn quấn cổ 5 vòng, ngôi ngược vừa được các bác sĩ phẫu thuật mổ lấy thai thành công
Lạng Sơn: Gần 100 người mắc rối loạn tâm thần do lạm dụng rượu
Y tế - 6 ngày trướcGĐXH – Đa số bệnh nhân nhập viện với các biểu hiện như: mê sảng, dễ bị kích động, không điều khiển được cảm xúc, la hét, chửi bới, lo âu, hoảng sợ, ảo giác...
Tai nạn hy hữu: Đạp xe đi học, nam sinh 17 tuổi bị tay lái đâm sâu vào cổ
Y tế - 6 ngày trướcGĐXH - Cú ngã không ngờ đã khiến tay lái xe đâm vào cổ. Máu từ vết thương ồ ạt chảy, cậu vội dùng tay bịt vết thương, loạng choạng chạy bộ về nhà.
Thanh niên ngừng tim, gục ngã ngay trước vạch đích giải chạy Tây Hồ
Y tếGĐXH - Thanh niên bị ngừng tim ngay trước vạch đích có bệnh tim mạch nền, rối loạn nhịp,