Ngày giỗ Tổ Hùng Vương, nhớ bài thơ “Qua Thậm Thình”
GiadinhNet - Thậm Thình là tên một địa danh thuộc ngoại thành Việt Trì (Phú Thọ), tương truyền đây là nơi vua Hùng dựng lều giã gạo. Bài thơ "Qua Thậm Thình" của cố nhà thơ Nguyễn Bùi Vợi giản dị mà không giản đơn, chân thành mà không cường điệu...
Qua Thậm Thình
Đi qua xóm núi Thậm Thình
Bâng khuâng nhớ nước non mình nghìn năm
Vua Hùng một sáng đi săn
Trưa tròn bóng nắng nghỉ chân chốn này.
Dân dâng một quả xôi đầy
Bánh chưng mấy cặp, bánh dầy mấy đôi
Đẹp lòng, vua phán bầy tôi
Tìm đất kén thợ định nơi xây nhà
Trăm cô gái tựa tiên sa
Múa chày đôi với chày ba rập rình
Đêm đêm tiếng thậm, tiếng thình
Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non.
Không còn dấu cũ lầu son
Phía sau thành phố khói vờn trong mây
Trời cao. Bóng tỏa đường cây
Nhịp chày xưa thoảng đâu đây… thậm thình!
Cái nhịp chày giã gạo thậm thình tạo ra tiết tấu nhịp nhàng, khoan thai mà sâu nặng tình nghĩa khi nghĩ về cội nguồn quá khứ "Bâng khuâng nhớ nước non mình nghìn năm". Thường, cái tứ bắt đầu câu chuyện như vậy dễ dãi bày kể lể nếu như nhà thơ không dùng bút pháp "thi họa" có nét tung tẩy mà vẫn đằm sâu bởi tình quê, tình người, tình vua tôi mộc mạc của cái thuở xa xôi bắt đầu dựng nước ấy: "Dân dâng một quả xôi đầy - Bánh chưng mấy cặp, bánh dầy mấy đôi". Hình ảnh "quả xôi" có gì thật gần gũi nâng niu và chắt lọc tinh chất của lúa gạo để thành những "đặc sản" truyền thống của dân tộc. "Quả xôi" chứ không phải là mâm xôi đó là sự sinh thành vun đắp của sự sống.
Bánh chưng và bánh giầy có từ truyền thuyết Lang Liêu nhưng đặt trong khung cảnh này có sức lay động để: " Đẹp lòng vua phán bầy tôi - Tìm đất kén thợ định nơi xây nhà" tứ thơ được phát triển bằng âm điệu của tiếng chày với bức tranh sơn cước thật đẹp của một đời sống văn hóa tự nhiên tỏa ra từ tâm linh hướng thiện :"Trăm cô gái tựa tiên sa - Múa chày đôi với chày ba rập rình".
Nhịp lục bát đang trải ra bỗng ngắt nhịp tạo sự đung đưa kết nối giao hòa,thân thiện của con người với tự nhiên của cái đẹp. Tôi cứ hình dung trăm cô gái giống tiên sa ấy với trăm người con sinh ra từ bọc trứng mẹ Âu Cơ. Một sự tròn đầy viên mãn của tính cộng đồng xã hội, hai tiếng "đồng bào" đã bắt đầu từ đó. Đây là một bài ca lao động tuyệt đẹp bởi:"Đêm đêm tiếng thậm tiếng thình - Cối gạo đầy cả nghĩa tình nước non". Câu thơ không còn đơn tuyến, đơn lẻ nữa mà nâng lên khái quát thành một đạo lý sống của người Việt. Cứ ngỡ nhà thơ dừng lại đây hình như cũng đã trọn vẹn thì khổ thơ cuối như một hòa âm hoài niệm ngân vọng trong tâm thức trong kí ức. Đó là sự vận động cảm xúc từ ngoài hướng nội của những vòng sóng li tâm khi tả thực đến cái lõi hạt nhân hướng tâm của cõi ảo đan xen nhau thành sự thánh thiện biết ơn nguồn cội.
Cứ mỗi dịp 10/3 - Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương - đọc lại bài thơ "Qua Thậm Thình", tôi cứ ngỡ mình như sống lại với những âm điệu trong ngày lễ hội. Đó là những chàng trai, cô gái giã gạo làm bánh chưng, bánh giầy dâng lên tiên tổ. Ta lại càng nhớ hình ảnh vị vua Hùng gắn bó với đồng ruộng thôn quê thật giản dị, khiêm nhường, biết nhìn xa trông rộng để lại cho con cháu mai sau một di sản lớn của văn hóa Việt: Từ tiếng chày giã gạo đến những sản vật thiêng liêng bắt đầu từ hạt lúa, hạt gạo - Đó là hạt ngọc của nền văn minh lúa nước. . .
Nguyễn Ngọc Phú
(Hội Văn nghệ Hà Tĩnh)
Nam ca sĩ gốc Quy Nhơn nổi tiếng 'Làn sóng xanh' năm 2000: U50 mua biệt thự 400m2 tặng mẹ, sống độc thân
Giải trí - 10 giờ trướcGĐXH - Quang Dũng nổi tiếng với khán giả những năm 2000 trong giải thưởng "Làn sóng xanh". Nam ca sĩ gốc Quy Nhơn sau nhiều năm ca hát vẫn độc thân và có cuộc sống giàu có bên mẹ già.
Cuộc sống trái ngược của Phượng Chanel và Quách Ngọc Ngoan sau 3 năm chia tay
Giải trí - 11 giờ trướcGĐXH - Quách Ngọc Ngoan dần trở lại showbiz sau 1 năm tuyên bố vỡ nợ còn Phượng Chanel hiện có cuộc sống kín tiếng bên các con.
NÓNG: Bảo Anh chính thức công khai dung mạo và thông tin con gái đầu lòng!
Thế giới showbiz - 11 giờ trướcCuối cùng, Bảo Anh đã cho nhóc tỳ ra mắt công chúng.
Loạt động thái gây xôn xao của Bảo Anh trước khi "trượt tay" khoe ảnh bé gái 13 tháng tuổi
Giải trí - 12 giờ trướcViệc Bảo Anh "lỡ tay" đăng hình bé gái 13 tháng tuổi đang gây bão cộng đồng mạng.
Trước khi lên xe hoa cùng chồng doanh nhân, Midu từng có mối quan hệ thân thiết với 3 nam đồng nghiệp nổi tiếng
Giải trí - 15 giờ trướcGĐXH - Midu trước khi lên xe hoa cùng chồng doanh nhân, cô đã có mối quan hệ rất thân thiết với 3 sao nam nổi tiếng trong làng giải trí. Họ là ai?
NS Đức Lưu "Thị Nở" góp cổ phần ở trường đại học, sống sung túc vào tuổi 85
Giải trí - 15 giờ trướcNSƯT Đức Lưu - Thị Nở của phim "Làng Vũ Đại ngày ấy" - ở một mình thoải mái, sung túc trong ngôi nhà sau đình làng Trung Tự, Hà Nội. Bà bảo, vì còn khỏe mạnh nên không muốn phiền con, cháu.
Đỗ Thị Hà nói gì về tin đồn sắp làm dâu hào môn?
Giải trí - 16 giờ trướcGĐXH - "Tôi muốn giữ khoảng trời riêng và bình yên cho câu chuyện cá nhân của tôi", Đỗ Thị Hà chia sẻ về tin đồn hẹn hò thiếu gia tập đoàn lớn.
Cuộc đời nam diễn viên Việt từng sa ngã, 3 đời vợ: Sống bình yên, tích cực ở quê nhà, chưa yêu thêm ai
Giải trí - 19 giờ trướcSau những sa ngã, biến cố, nam diễn viên Việt có tài nhưng nhiều tai tiếng một thời chỉ mong cuộc sống bình an, có sức khỏe để chăm sóc con cái.
Thanh Hằng lần đầu bộc bạch về việc chủ động ôm, hôn chồng trên mạng xã hội: Muốn thì phải nói
Giải trí - 21 giờ trướcSau khi kết hôn, Thanh Hằng rất chủ động trong việc thể hiện tình cảm với chồng.
Quang Thắng: Người ta kiện, khiến tôi choáng!
Giải trí - 23 giờ trước"Nhiều người cũng thắc mắc, hỏi tôi: Sao năm nay sao không thấy ông Quang Thắng có mặt trong danh sách NSND nhỉ?", Quang Thắng chia sẻ.
Phương Oanh bầu 8 tháng vẫn đi đóng phim, bạn diễn nói một câu khiến khán giả bật cười
Giải tríGĐXH - Phương Oanh mới đây bất ngờ trở lại đoàn làm phim của VFC. Điều đáng chú ý là bạn diễn nói với cô một câu khiến ai cũng bật cười.