Quy trình “bẩn” của rau sạch

Đã thật lâu tôi mới có dịp trở lại vùng quê ven sông Bồ (TT-Huế), nơi mỗi ngày hàng ngàn mớ rau xanh mướt, tươi non theo nhau đổ về thành phố Huế. Nhờ những gánh rau sạch ấy, bộ mặt của làng giờ đã đổi khác, khang trang, sung túc hơn. Nhưng về làng rồi mới thấy vẫn còn nhiều trăn trở xung quanh chuyện rau sạch.

“Nhìn xanh thế nhưng độc lắm”

Chị Hạnh, tuổi tầm ngoài 25, đang đẩy một chiếc xe chở đầy bầu xanh, bầu trắng mượt lông tơ. Những trái bầu xanh ngắt, dáng thon dài đang độ mẩy, mới nhìn thôi đã thấy thèm. Chị Hạnh cho biết một sào bầu của chị cho thu nhập từ 100-300 ngàn đồng/ngày.

Gặp một người đàn ông đang chao nước vào bình thuốc sâu, chúng thôi theo về tận ruộng rau nhà anh. Thứ nước sông pha thuốc sâu và urê hăng hắc được tưới cẩn thận lên từng ngọn rau dền bụ bẫm. Hỏi bao giờ nhổ rau bán, anh vô tư: “dăm ba bữa nữa”!

Đi qua một vạt rau má gần 400m2 đang được thu hoạch, hỏi chị phụ nữ đang thoăn thoắt cắt rau về quy trình trồng - chăm, chị trả lời như đọc thuộc bài: “Trộn thuốc với urê tưới trước đây cả chục bữa mới cắt nên an toàn lắm, nhà tui cũng lấy rau ở đây xay nước cho con uống, không có chi độc hại mô. Không tin lên nhà tui uống nước, tui mới xay khi sáng đó”.

Gần trưa, chúng tôi sang làng rau Thanh Lương, ghé một người quen tên Linh. Chị mới 40 tuổi nhưng đã là mẹ của 6 đứa con. Trước vườn chị trồng mấy luống cà tím lúc lỉu quả, rồi rau má, dền, mùng tơi,... mỗi thứ một ít đủ để nhà ăn. Lạ là rau ở đây không có cái vẻ mơn mởn, xanh ngon như ngoài ruộng.

Chị giải thích: Giờ ai ăn mấy thứ đó, nhìn xanh ngắt mềm rượi nhưng độc lắm. Chị bảo rau ngoài ruộng là rau bán, người dân chỉ ăn rau trồng trong vườn nhà.

Ai cũng biết, chỉ người mua không biết!

Chị Hạnh cho biết cứ độ một tháng chị tưới thuốc một lần, một bịch thuốc giá 25.000 đồng, mua ở bất kỳ chợ nào cũng có. Chị còn “bật mí”: đừng ăn mướp đắng, nhìn xanh ngon thế nhưng độc lắm vì nó là loại quả nhiều sâu, chu kỳ trường thành nhanh nên chỉ phun thuốc 3, 4 ngày là đã phải thu hoạch.

Điều đáng nói là khi được hỏi, người trồng rau nào cũng nói rau mình trồng đúng quy chuẩn, khoa học, quy trình bón phân, thuốc sâu đảm bảo... Nhưng họ lại không bao giờ ăn những loại rau “an toàn” đó. Chỉ người mua là không biết, cứ chọn rau ngon mượt mà ăn.

Giữa một vùng rau xanh ven sông Bồ, một ngôi nhà nhỏ nằm hoang lạnh, ổ khoá gỉ sét chứng tỏ đã lâu không ai mở. Đó là trạm sơ chế rau sạch, một mô hình ra đời cách đây 5 năm, nghe đâu hoạt động được được một mùa rồi đóng cửa từ ngày ấy.

Việc hướng dẫn và sản xuất rau sạch có tính chuyên nghiệp đã không còn, chuyện trồng và tiêu thụ rau, quả ở đây trở về theo hướng tự phát, mạnh ai nấy làm. Tốt xấu, đúng sai, theo hay không theo quy trình chỉ người trồng mới rõ. Chỉ biết đã có những vùng như Hương Trà, hàng loạt trâu bò hư thai vì ăn phải cỏ có tưới thuốc sâu không đúng liều lượng.

Ngày ngày, hàng ngàn mớ rau sạch vẫn theo nhau về thành phố, không vấp phải bất kỳ một sự kiểm tra, quản lý nào về chất lượng.

Theo Hương Giang

Dân Trí