Những ngày giông tố ở tọa độ phát hiện kho cổ vật trong con tàu đắm
GiadinhNet - Nhận ra giá trị của những cổ vật dưới đáy biển ở Hòn Cau (nay huyện Côn Đảo, Bà Rịa- Vũng Tàu), hàng chục thuyền chài làng Long Hải gác lưới, sắm đồ lặn dong thẳng ra tọa độ lưu giữ xác tàu đắm. Thay vì thả lưới, buông câu, ngư phủ ngày đêm quên ăn quên ngủ săn lùng cổ vật với hy vọng đổi đời.
Hội cổ vật quốc gia đang kiếm định cổ vật được vớt từ tàu cổ.
Ảnh TG |
Biển khơi dậy sóng
Như chúng tôi kể ở kỳ trước, từ khoảng giữa thập niên 80 của thế kỷ trước, trong khi đi đánh lưới, câu mực, thuyền của gia đình ông Lê Văn Son (78 tuổi, nay ngụ thị xã Long Hải, huyện Long Hải, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) đã phát hiện một tại tọa độ gần Hòn Cau có tàu chở gốm sứ bị đắm. Tuy nhiên vào đầu năm 1990, khi xuất hiện những tay săn đồ cổ ở TP. HCM xuống Long Điền (xưa thuộc huyện Long Đất) đặt hàng gốm sứ của ngư phủ thì ông mới ngỡ ra, con tàu đắm ở Hòn Cau là tàu cổ. Khi nhận ra điều đó thì rủi thay, gia đình ông Son không may bị vỡ nợ, thuyền ghe phải bán hết. Không có phương tiện, ông Son đành ở nhà nhìn người ta vớt cổ vật dễ như bười hàu về bán tiền triệu.
Ông Son còn nhớ, vào năm 1989 – 1990, những tay săn đồ cổ về Long Điền, Long Đất “nằm vùng” đặt hàng ngư phủ, đón đầu mua đồ cổ với giá bạc triệu, thậm chí hàng chục triệu khiến làng chài nghèo dấy lên phong trào người người, nhà nhà đi săn cổ vật. Đến mức, người ta cứ ra biển gặp mấy chiếc lọ có bám hàu, mọc rêu là mang về những mong đổi bán kiếm tiền. Ra đường, đi đến đâu cũng thấy già trẻ tụm năm tụm ba kể chuyện về cổ vật, bán cổ vật trúng mánh có thể đổi đời. “Ngày đó, tiền trăm đã lớn lắm rồi nói chi đến tiền triệu. Số tiền đó, cả đời ngư dân chúng tôi bám biển cũng không dám mơ tới”, ông Son nhớ lại.
Sức nóng “cổ vật” ở trên bờ tăng nhiệt bao nhiêu thì ngoài biển cũng nhộn nhịp bấy nhiêu. Bất kể ngày đêm, vùng biển Hòn Cau đều có ghe thuyền quần thảo. Tàu đắm chỉ có một nhưng trên mặt nước ghe bám san sát nhau. Người ta thả dây thừng, buộc cần xé (giỏ đan bằng tre như sọt), dong thẳng xuống. Ghe thuyền nào cũng có một vài ngư phủ lặn xuống tìm cổ vật. Các thợ lặn mang theo đồ nghề sơ sài, chỉ có chiếc kính lặn và ống hơi bằng ngón tay ngậm trực tiếp vào miệng, thân mang chì nặng để chìm nhanh. Vì không đảm bảo điều kiện an toàn, nhiều thợ lặn xuống biển đã gặp phải những tai nạn thương tâm như vỡ mạch vì áp suất nước, bị liệt toàn thân. Đứng trước những tai nạn đó, nhiều người đã mê tín đổ cho cái gọi là “lời nguyền kho báu” (chúng tôi sẽ nói đến ở kỳ tới).
Đươi đáy biển, tại vị trí con tàu cổ, gốm sứ trăm năm bám hàu, dính bẹp vào nhau. Qua kính lặn, những họa tiết hoa văn trên lọ, bình hiện lên đẹp đến ngỡ ngàng. Rồi những bức tượng Phật, tượng tiên ông, ấm tách uống trà… Có cổ vật lớn, có loại nhỏ nhưng chung quy đều được người xưa tạo tác đến độ chuẩn mực. Một kho tàng gốm sứ cổ khổng lồ nằm im ỉm dưới làn nước không khỏi khiến người ta có cảm giác như lạc vào bảo tàng cổ dưới đáy biển. Nhưng rồi vì lòng tham, những ngư dân đã thi nhau cạy ra, khuân vào giỏ cần xé. Cái nào không cạy được, họ dùng búa đập, lành thì mang lên, sứt mẻ thì vứt đi hết sức lãng phí.
Cuộc chiến ngăn ngư dân “hôi” cổ vật
Chúng tôi gặp ông Quách Hạnh ở một làng chài sát biển thuộc thị trấn Long Hải. Hơn 20 năm trước, ông là một trong số những người có “duyên” với “kho báu” đồ cổ trong con tàu đắm Hòn Cau. Ông Hạnh đã gần 70 tuổi, da ngả màu đỏ mật, ở trần. Ông bất hạnh vì không có con, gần trọn đời đi biển kiếm cơm, vào năm 2013 vợ chồng mới thoát khỏi danh sách hộ nghèo. Vì thấy vợ chồng ông quanh năm bám biển mà vẫn phải gá thân tạm nhà lá, người em thương tình nên cho tiền cất nhà gạch. Từ nhà lợp mái dừa, sanh nhà lợp tôn, ông “lên đời”. Khổ nỗi “có tiếng không có miếng”, ở nhà gạch hoa nhưng ông ngày ngày vẫn phải dong chiếc thuyền thúng ra khơi kiếm cá đổi gạo.
Cũng như những cựu ngư khác, khi chúng tôi đề cập đến câu chuyện kho báu, lão ngư Quách Hạnh lại chép miệng thở dài. Ông tiếc chẳng phải vì hồi đó không vớt được cổ vật mà bởi ông là người chứng kiến cảnh cổ vật trăm năm “chảy máu”. Ông muốn những đồ gốm sứ vô giá ấy phải được “đối xử” đúng với giá trị lịch sử, văn hóa nó mang trong mình. Những món đồ ấy không phải là thứ hàng hóa dùng đổi cơm hay món hời cho những tay săn đồ cổ trục lợi. Bởi lẽ, ẩn chứa trong mỗi chiếc bình, chiếc lọ, bức tượng… chứng tích lưu giữ giá trị văn hóa một thời. Chính vì suy nghĩ đó nên khi chứng kiến người dân đi vớt cổ vật, ông quyết định báo tin cho chính quyền địa phương. Thông tin kịp thời đã có tác dụng ngăn chặn cuộc khai thác tự phát của ngư dân. Giả như nếu không có thông tin từ ông Hạnh, tất cả cổ vật trong con tàu đắm chắc chắn đã bị ngư dân trục vớt bán cho những tay buôn đồ cổ chứ chẳng còn được lưu lại trưng bày như là tài sản quốc gia vô giá.
Ông Hạnh tâm sự: “Hồi đó, tôi làm tài công (lái ghe) nên biết rõ ngư dân đang quần nhau ngoài Hòn Cau tranh vớt cổ vật. Sợ có án mạng xảy ra, lại tiếc cổ vật sẽ bị bán ra nước ngoài, tôi đã đi nói nhỏ với người thân làm trong chính quyền, mong cơ quan chức năng có biện pháp can thiệp. Sau này, nhiều người biết chuyện gièm pha rằng tôi ghen ăn tức ở nên phá đám. Kỳ thực khi báo tin, tôi không hề nghĩ gì đến chuyện nhận thưởng hay tư lợi”. Nhận được tin, chính quyền đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo (cũ) đã lên kế hoạch bảo vệ tàu cổ, ngăn bước ngư dân. Các lực lượng công an, biên phòng đã đến tọa độ con tàu đắm yêu cầu những ghe thuyền ngư dân đang khai thác cổ vật tự phát phải dừng lại. Tuy nhiên lúc đó, những con tàu mang biển đăng kiểm lạ đã xuất hiện xả súng, buộc lực lượng chức năng phải truy đuổi. Những tàu lạ này là một trong số những tàu thuyền đang nhăm nhe vào vớt cổ vật.
Loạt vụ xâm hại khiến trẻ mang thai: Bất ngờ với thủ phạm
Pháp luật - 32 phút trướcKhông ít vụ xâm hại tình dục trẻ em trong thời gian qua xảy ra khi nạn nhân chưa đầy 16 tuổi. Đa số thủ phạm đều là những “gương mặt thân quen” như hàng xóm, cha dượng, người thân trong gia đình…
Hai đợt gió mùa Đông Bắc dồn xuống, miền Bắc có mưa rét?
Thời sự - 50 phút trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, tuần tới thời tiết ở miền Bắc sẽ dịu hơn do có hai đợt không khí lạnh tràn về. Trời có thể có mưa, nhiệt độ cao nhất trong ngày sẽ ở mức hơn 30 độ.
Nghi vấn thiếu nữ 15 tuổi bị sát hại rồi chôn lấp thi thể trong vườn chuối
Pháp luật - 1 giờ trướcGĐXH - Cơ quan chức năng TP. Hải Phòng và huyện An Dương đang phối hợp tiến hành xác minh điều tra làm rõ vụ án mạng khiến một thiếu nữ 15 tuổi tử vong. Đáng chú ý, thi thể của nạn nhân được chôn lấp tại khu vực vườn chuối...
Tin sáng 20/4: Cận cảnh voi rừng 'bẻ' cây làm cầu vượt để thoát qua hàng rào điện; cha già bật khóc khi tìm được con trai thất lạc 43 năm
Xã hội - 1 giờ trướcGĐXH - Clip ghi lại cảnh voi rừng ở Đồng Nai bẻ cây làm cầu vượt để thoát qua hàng rào điện; cụ ông 87 tuổi ở Quảng Bình đã được kết nối, nói chuyện với người con trai thất lạc cách đây 43 năm qua ứng dụng video.
Hải Dương: Xe ô tô con bất ngờ lao xuống sông Sặt, tài xế tử vong
Xã hội - 10 giờ trướcGĐXH - Khi chạy tới cổng tỉnh ủy Hải Dương, xe ô tô do ông H. điều khiển bất ngờ lao qua vỉa hè rơi xuống sông Sặt khiến tài xế tử vong.
Phát hiện một cửa hàng bán vàng giả nhãn hiệu Chanel
Pháp luật - 10 giờ trướcGĐXH - Cửa hàng kinh doanh vàng giả nhãn hiệu Chanel tại huyện Diễn Châu (Nghệ An) vừa bị lực lượng chức năng lập biên bản đề nghị xử phạt số tiền 85 triệu đồng.
Bắt giữ nhóm đối tượng lừa kết hôn với người Trung Quốc để chiếm đoạt quà sính lễ
Pháp luật - 12 giờ trướcGĐXH - Với thủ đoạn tinh vi, nhóm đối tượng đã tạo dựng màn kịch lừa kết hôn với người Trung Quốc để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Hình ảnh 'kinh hoàng' tại các chợ tự phát ở Hà Nội
Đời sống - 13 giờ trướcGĐXH - Chợ tự phát (chợ cóc, chợ tạm) đang mọc lên dày hơn ở nhiều khu đông dân cư tại các đường phố Hà Nội. Con đường nơi có chợ cóc họp thường xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông, mất vệ sinh, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe người dân xung quanh.
Hà Nội: Tuyến buýt nhanh BRT hoạt động ra sao trước ngày bị "khai tử"
Đời sống - 14 giờ trướcGĐXH - Mặc dù được đầu tư hơn 1 nghìn tỉ đồng, thế nhưng sau nhiều năm hoạt động, tuyến xe buýt nhanh BRT Kim Mã - Yên Nghĩa vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng về giảm thiểu ùn tắc. Vừa qua, UBND TP Hà Nội đã có đề xuất "khai tử" tuyến buýt nhanh BRT để thay bằng đường sắt đô thị.
Đau lòng hai chị em ruột bị đuối nước thương tâm trong ngày nghỉ lễ
Xã hội - 15 giờ trướcGĐXH - Ra đầm nuôi trồng thủy sản của người thân chơi, thấy em bị ngã xuống nước, chị gái đã lao xuống cứu em. Do không biết bơi, cả 2 chị em cháu D. bị đuối nước.
Hai đợt gió mùa Đông Bắc liên tiếp sắp dồn xuống miền Bắc sau chuỗi ngày oi nóng
Thời sựGĐXH - Theo dự báo thời tiết, tuần tới miền Bắc chuẩn bị đón hai đợt gió mùa Đông Bắc khiến nền nhiệt độ giảm nhẹ và trời đỡ nóng.