Người tiêu dùng bị "móc túi" 3% bình gas

Một vụ sang chiết ga lậu bị phát hiện tại Đà Nẵng (Ảnh: Vietnamnet)

Vi phạm hơn cả xăng dầu

Báo cáo tại hội thảo cho thấy, việc chiết nạp lậu gas hiện nay được tổ chức có quy mô, nhiều tổ chức vi phạm có cả nhà máy chiết nạp gas. Kết quả thanh kiểm tra của Thanh tra Bộ KH-CN có tới 64,28% cơ sở kinh doanh được kiểm tra gas vi phạm về việc bán gas không đúng trọng lượng ( trung bình mỗi bình gas ít hơn bình thường 3%).

Nếu theo thống kê, năm 2008, Việt Nam tiêu thụ hết khoảng 1 triệu tấn gas thì các cơ sở kinh doanh cũng đã “rút túi” người tiêu dùng một số tiền khổng lồ.

Cũng theo cơ quan này, tính riêng từ địa bàn Thanh Hóa trở ra ngoài Bắc, hiện có hàng chục cơ sở với quy mô lớn đang chiết nạp gas lậu từ 300-500 tấn/tháng. Việc làm này giảm lợi nhuận từ 6-8 tỉ đồng cho các doanh nghiệp kinh doanh gas chân chính. Chưa kể mỗi tháng các doanh nghiệp này còn bị thiệt hại khoảng 4 tỉ đồng tiền vỏ bình gas bị mất. Hơn hết, mỗi năm nhà nước bị thất thu thuế khoảng 80 tỉ đồng.

Bộ này khẳng định, gian lận trong kinh doanh gas đã trở thành một  “đại dịch”, kết quả thanh tra của Thanh tra Bộ KH-CN còn phát hiện bình gas không được kiểm định (chiếm 10,38%) - vỏ bình gas cũ không đảm báo chất lượng không qua kiểm định và sang triết gas trái phép (chiếm 7,14%).

Cũng theo số liệu đánh giá của CLB Pháp chế doanh nghiệp, hiện nay trên thị trường có khoảng 70 công ty kinh doanh gas, nhưng chỉ khoảng 40 công ty có đăng ký nhãn hiệu vỏ bình gas và có tới 30% số lượng vỏ bình gas cung cấp ra thị trường là giả nhãn hiệu. Điều này dẫn tới thiệt thòi cho người tiêu dùng vì phải bỏ tiền mua ga của Công ty có thương hiệu nhưng trọng lượng thì lại không đảm bảo.

Khó điều tra, xử lý gas lậu

Theo ông Trần Văn Doanh, Phó Trưởng Phòng đấu tranh tội phạm về sở hữu trí tuệ, Cục CSĐT tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (C15)- Bộ Công an, 2 loại vi phạm phổ biến về gas là chất lượng và kiểu dáng, tuy nhiên rất khó điều tra, xử lý.

Cụ thể với hành vi chiết nạp gas trái phép, khi cơ quan công an vào cuộc phát hiện và tiến hành giám định thì mới xác định là các hãng gas chưa đăng ký kiểu dáng chất lượng công nghiệp cho gas, vì vậy không xử lý nổi.

Điểm mấu chốt của vấn đề, theo ông Doanh, là các doang nghiệp chưa có tiếng nói chung khi muốn đơn vị thu gom bình gas hộ nhưng lại để tình trạng các hãng sau khi lấy bình về rồi bơm ga vào bán với giá của đơn vị gas khác có thương hiệu và giá cao kiếm lời. Khi phát hiện hành vi sang chiết nhưng hầu như các hãng cho sang chiết lẫn nhau nên rất khó xử lý.

"Hành vi sang chiết là gian lận nhưng không phải gian lận hoàn toàn, các cơ sở này đều có đăng ký kinh doanh, có giấy phép, hành vi chỉ là sang chiết gas kiếm lời. Và chỉ xử lý được khi phát hiện sang chiết gas trái phép còn sau khi đóng thùng rồi thì chịu", ông Doanh cho biết.

Nổi cộm hơn là việc ăn bớt khối lượng gas nhưng việc gian lận này có khối lượng quá nhỏ (3%) nên không thể xử lý hình sự.

Trong khi thị trường gas phát triển mạnh thì các chế tài hiện nay lại chủ yếu hướng vào các biện pháp an toàn, còn các hành vi vi phạm trong việc kinh doanh gas thì hầu như để ngỏ.

Ông Nguyễn Văn Quyền, vụ phó vụ chính sách thị trường trong nước Bộ Công Thương thừa nhận có trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong quản lý gas một mặt hàng kinh doanh có điều kiện.