Người lái xe của vua Bảo Đại: Từ cung cấm ra chiến trường
GiadinhNet - Ngày trai trẻ, ông làm tài xế riêng cho Bảo Đại - vị vua cuối cùng của triều đình phong kiến nhà Nguyễn.
Tranh vua Bảo Đại trao ấn kiếm. (Ảnh: TL) |
Ông là Nguyễn Văn Đào, năm nay đã 94 tuổi. Chúng tôi gặp ông tại nhà riêng ở khu tập thể Xã Tắc, TP Huế, trông ông vẫn hồng hào, giữ được vẻ minh mẫn, tinh anh. Khi chúng tôi hỏi chuyện thời ông lái xe cho vua Bảo Đại, rồi chuyện ông đi làm cách mạng, trải lòng kể lại rất mạch lạc, ông tỏ ra hào hứng.
Không chỉ ông Đào mà cả gia đình ông, từ vợ chồng anh em đều tham gia làm cách mạng.
Ông nội và cha của ông đều là quan thị vệ trong triều, mấy anh em của ông Đào từ nhỏ đã sống trong Đại nội, lớn lên lại phục vụ cho hoàng tộc. Vậy nhưng cách mạng đến, họ chẳng ai bảo ai đều đi theo và trưởng thành trong kháng chiến: Người làm chiến sĩ theo những đoàn xe, người làm bác sĩ quân y, người làm sĩ quan quân đội.
Ngay vợ ông, vốn con nhà dòng dõi, trước là hầu cận của bà Từ Cung - mẹ vua Bảo Đại, sau cũng tham gia cách mạng ở Huế. |
Ông Đào nhớ lại: Hôm đó, nhà vua mặc triều phục đại lễ, mình khoác hoàng bào, đầu đội khăn xếp vàng, chân đi giày đính cườm màu vàng. Ngài đọc chiếu thoái vị, rồi làm dấu, sau đó trao lại ấn kiếm cho ông Trần Huy Liệu - đại diện Chính phủ lâm thời từ Hà Nội vào. Lúc bấy giờ, cả quảng trường Ngọ Môn đã rực màu cờ hoa. Trên đường phố là những đợt sóng người đi diễu hành biểu dương lực lượng của quần chúng cách mạng. Khi Bảo Đại trở ra xe để quay về, chiếc huy hiệu cờ đỏ sao vàng được cài trang trọng trên ngực áo. Ngài chính thức trở thành công dân Vĩnh Thuỵ của một nước Việt Nam độc lập.
Vậy mà cách đó không lâu, ông Đào còn lái xe đưa vua mải mê theo những chuyến đi săn ở miền núi rừng xa xôi, hẻo lánh. Người tài xế của triều đình ấy đến giờ còn ngạc nhiên: "Nếu không có buổi lễ đọc chiếu thoái vị và trao ấn kiếm, thì chắc ông ấy (Bảo Đại) đã đứng ngoài những chuyển biến của thời cuộc lúc bấy giờ".
Ông Đào bồi hồi kể tiếp: "Khi đã trao xong ấn kiếm, Bảo Đại về nghỉ ở Điện Kiến Trung. Ở đó, tôi đã thấy ngài cởi bỏ khăn vàng, áo vàng, hài vàng để sang một bên, chỉ còn khoác trên người bộ quần áo mỏng. Khuôn mặt ngài nhẹ nhõm, bình thản lắm, như thể vừa trút được một gánh nặng. Và hai ngày sau, ngài đã nhận lời làm cố vấn cho Chính phủ lâm thời".
Dù ở trong cung cấm hay khi là một người lính cụ Hồ, cuộc đời ông Đào vẫn gắn liền với những chuyến xe. |
Cũng chính vì ham đá bóng, trò chơi rất Tây thời bấy giờ mà năm 1939, nhà vua bị gãy chân. Ông Đào đã lái xe đưa vua vào Sài Gòn chữa trị, nhân dịp này vua cùng hoàng hậu về thăm quê ngoại ở Gò Công và thăm thú phong cảnh xứ Nam Kì. Nhưng do bệnh tiến triển xấu, Nam Phương Hoàng hậu phải đưa vua sang Pháp điều trị. Chuyến đi đó, ông Đào đưa chiếc xe hơi quen thuộc của Bảo Đại đi tàu thuỷ lênh đênh cả tháng trời trên biển sang Pháp để phục vụ ngài.
Hồi ấy, đội xe riêng của nhà vua có ba người, nhưng không hiểu sao nhà vua lại yêu quý và thường chọn ông Đào tham gia các chuyến đi quan trọng. Tại Pháp, ông Đào ở cùng vợ chồng hoàng đế trong một villa của Bảo Đại ở miền Nam. Nhà vua trị bệnh, nghỉ ngơi và du lịch ở Pháp gần 3 tháng cho tới khi thế chiến thứ hai bùng nổ, ngài mới vội vã trở về Huế.
Sau khi Bảo Đại thoái vị, trở thành cố vấn Vĩnh Thụy, ông Đào còn ở lại trong cung An Định một thời gian, tiếp tục lái xe cho gia đình ngài cố vấn. Một kỷ niệm khiến ông Đào khó quên trong thời gian này đó là vào một buổi sáng, bà Nam Phương phục sức đầy vàng, bảo ông lấy xe đưa đi có việc. Đó chính là lần ông đưa bà hoàng đi vận động ủng hộ Tuần lễ vàng của Huế. Lúc về, trên người bà Nam Phương không còn vàng nữa, nhưng áo bà được gắn huy hiệu cờ đỏ sao vàng.
Rồi sau đó, theo tiếng gọi của thời cuộc, ông Đào rời bỏ cung đình chật hẹp tham gia các phong trào sôi nổi của quần chúng nhân dân, rồi về làm ở xưởng cơ khí trong Đại Nội. Đến năm 1947, ông rời Huế, đi theo cách mạng. Người lái xe của hoàng triều ấy từ đây chính thức trở thành người lính cụ Hồ.
Những ngày mới là lính Cụ Hồ, ông Đào cũng có nhiều kỉ niệm đáng nhớ. Vào năm 1949, để có nguyên liệu cho việc sản xuất vũ khí, khí tài trong chiến đấu, cấp trên chỉ thị huy động lực lượng đào những đường ống nước bằng gang ở bờ nam sông Hương. Ông Đào đã tham gia đoàn vận tải chở những ống gang đó ra tập kết ở sông Mỹ Chánh (ranh giới Quảng Trị và Thừa Thiên Huế). Tại đây, ông cùng các anh em khác tập hợp đưa toàn bộ số nguyên liệu đó cùng các máy móc thiết bị của trường Kĩ nghệ Huế đưa ra Hà Tĩnh.
Năm 1949, những người có kinh nghiệm lái xe như ông Đào đều được huy động lên chiến khu Việt Bắc. Đi bộ hàng tháng trời xuyên rừng, vượt đèo lội suối ông mới lên đến địa điểm tập kết. Tại đây, ông tham gia khoá học huấn luyện với hàng trăm cán bộ chiến sĩ khác, trở thành những người nòng cốt thành lập nên Cục Vận tải, phục vụ cho các chiến dịch lớn của ta.
Sau chiến dịch Biên giới (1950), tuyến biên giới được khai thông, con đường tiếp nhận viện trợ từ các nước bạn được rộng mở. Ông Đào lại có mặt trong số những người lính vận tải đầu tiên vượt biên sang Bằng Tường (Trung Quốc) nhận xe tiếp viện về. Sau nhiều ngày đêm đi xuyên rừng, đưa xe về, ông cùng các anh em khác nhanh chóng tổ chức lớp dạy lái xe cho cán bộ chiến sĩ. Ông Đào là một trong những người huấn luyện lái xe đầu tiên của Cục Vận tải trong những năm đầu sau Cách mạng tháng Tám.
Năm 1954, về tiếp quản Thủ đô, ông Đào trở thành cán bộ quản lý xe của Tổng cục Hậu cần. Rồi tiếp những năm chống Mỹ ác liệt, lúc tóc đã bạc, ông vẫn xông pha cùng những chuyến xe. Năm 1968, ông chỉ huy việc đưa một đoàn xe gồm hàng trăm chiếc từ miền Bắc vào chi viện cho chiến trường miền Nam.
Người đàn ông để lại nhẫn cưới, điện thoại rồi nhảy xuống sông
Xã hội - 7 giờ trướcGĐXH - Tại hiện trường, lực lượng chức năng phát hiện một đôi dép, chiếc áo, điện thoại và một nhẫn cưới do nạn nhân để lại.
Lừa đảo đưa 9 người dân ở Bắc Kạn sang Úc làm việc, một đối tượng quê Hải Dương bị bắt
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Do nợ nần, Đoàn Văn Trung quê ở Hải Dương lập tài khoản zalo thường xuyên đăng tải hình ảnh về công việc ở Úc với mức thu nhập cao. Khi nạn nhân tin tưởng và chuyển tiền thì chiếm đoạt.
Bắc Kạn: Vận chuyển pháo hoa thuê với giá 2,2 triệu đồng, một đối tượng bị phạt 5 năm tù
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Vận chuyển pháo hoa với số lượng lớn từ Cao Bằng về Thái Nguyên với giá 2.200.000 đồng, một bị cáo bị xử phạt 5 năm tù giam.
TPHCM chỉ đạo nóng sau vụ trẻ mầm non bị tát, ngồi đè lên bụng, nhét đồ ăn
Giáo dục - 9 giờ trướcNgày 24/4, Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM có văn bản chấn chỉnh hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo sau vụ bạo hành tại Lớp Mẫu giáo Tí Bo.
Sơn La: Mưa đá phủ trắng ruộng nương, đường sá, gây thiệt hại lớn
Thời sự - 10 giờ trướcGDXH - Trận mưa đá lớn ở xã Lóng Luông và Xuân Nha, huyện Vân Hồ, Sơn La bao phủ đồi núi, ruộng nương gây thiệt hại nặng.
Phát hiện, tạm giữ 3,5 tấn đường kính không rõ nguồn gốc xuất xứ
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Quá trình thực hiện nhiệm vụ, lực lượng của Phòng CSGT Công an tỉnh Quảng Bình phát hiện, tạm giữ 3,5 tấn đường không rõ nguồn gốc xuất xứ.
3 học sinh dựng hiện trường tự tử khiến nhiều lực lượng mò dưới kênh suốt nhiều giờ
Xã hội - 11 giờ trướcGĐXH - Nhận được thông tin nghi có học sinh tự tử trên kênh N2 (địa bàn xã Sơn Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An) các lực lượng chức năng đã khẩn trương xuống kênh để mò tìm suốt nhiều giờ.
Phát tán video ‘nhạy cảm’ khi người yêu cũ có bạn trai mới: Hành vi đê hèn
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Bực tức vì người yêu cũ có người yêu mới, Thức đã phát tán video "nhạy cảm" lên mạng xã hội với mục đích trả thù.
Chủ tịch Hà Nội yêu cầu công an làm rõ vụ 2 phóng viên bị hành hung khi tác nghiệp
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Trong quá trình tác nghiệp ghi nhận vụ cháy nhà xưởng trên địa bàn xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội, 2 phóng viên thuộc 2 cơ quan báo chí đã bị một nhóm đối tượng lăng mạ, hành hung.
Dự án tàu điện không ray được đề xuất triển khai tại Hà Nội có gì đặc biệt?
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Tàu điện không ray là một loại hình vận tải hành khách công cộng mới được đề xuất áp dụng vào mạng lưới giao thông công cộng thành phố Hà Nội. Tàu không chạy trên đường ray truyền thống mà thay thế bằng đường ray ảo với công nghệ hiện đại.
Không phải ngành công nghệ, đây mới là ngành học thu hút nhiều nhân tài trẻ hiện nay
Giáo dụcGĐXH - Đây là ngành học 'khát' nhân lực vô cùng lớn, mở ra cơ hội việc làm hấp dẫn và năng động cho lứa ứng viên trẻ tuổi, năng động, nhiệt huyết.