Hà Nội
23°C / 22-25°C

Mê diều như người Song Vân

Chủ nhật, 13:22 01/08/2010 | Xã hội

GiadinhNet - Người người chơi diều, nhà nhà chơi diều, mỗi nhà ít nhất một con. Trừ những ngày giông bão hay mưa lũ, đi đâu cũng nghe thấy âm thanh vo vo, ù ù…

Âm thanh đó không có gì xa lạ ở làng diều Song Vân, huyện Tân Yên, Bắc Giang.
 

Lòng đam mê và tiếng diều Song Vân là nét riêng độc nhất vô nhị. Ảnh: TL

 
Làng mê thả diều
 
Vừa qua giờ trưa, người người trong làng đổ ra đồng làm việc. Họ không quên vác theo cả những con diều to nhỏ đủ loại, rồi thi nhau tháo dây, những cuộn dây dài đến vài trăm mét. Thanh niên chạy, người già đâm. Khi diều đã no gió rồi, người ta mới bắt đầu làm việc.
 
Song Vân là một ngôi làng được bao bọc bốn bề là núi. Làng quê này còn nghèo lắm. Lối nẻo quanh co vào làng chủ yếu vẫn là đường đất. Ở đây, người dân trồng rất nhiều tre để làm tường ngăn cách giữa nhà này với nhà khác, nhưng tre quan trọng hơn, trồng để làm diều. “Nghèo! Bao đời nay dân tôi vẫn nghèo, vẫn chịu được. Chỉ có không thể thiếu tiếng diều sáo”, cụ Lại, một trong những cao niên của Song Vân khẳng khái.
 

Hàng năm, thường vào dịp ngày rằm tháng Giêng, làng sẽ tổ chức thi diều. Cuộc thi này không trao giải, không tách bạch thắng thua nhưng người chơi vẫn biết và bái phục chủ nhân của diều nào to nhất, sáo hay nhất và đặc biệt là đỗ lâu nhất. Có con diều đứng ở trên trời ròng rã 5 ngày 5 đêm.

Cho đến bây giờ, Song Vân vẫn là ngôi làng thuần nông, người dân bận rộn hay nhàn nhã tùy vào mùa vụ. Nhưng không phải chỉ thả diều lúc rảnh rỗi, người Song Vân chỉ mong có gió về để thả diều. Từ trẻ con cho đến thanh niên, người già luôn có thói quen ngóng gió. “Người dân Song Vân chúng tôi biết rõ thế nào là gió trên, gió dưới, gió quẩn, gió hanh heo hanh gió mang mưa tới. Ngóng gió và hiểu về gió nơi này đã ngấm sâu vào máu rồi. Lúc nào thấy diều kêu râm ran khắp xóm trên xóm dưới là biết ngay gió đông về và những ngày tới thời tiết đẹp”, cụ Lại cho biết.
 
Cụ Lại kể rằng, từ thuở bé đã thấy người làng thả diều sáo rồi. Qua thời gian, con diều sáo vẫn vậy. Thân diều làm bằng tre, sáo được làm từ ống mét, nứa... chỉ có khác là áo diều ngày trước được phết bằng giấy tàu, bây giờ may bằng nilon, nhẹ và đẹp hơn. Tình yêu dành cho diều không đổi thay theo thời gian và theo thời cuộc. Vì thế, nhiều người phụ nữ ở đây không thích diều, thậm chí ghen với diều vì chồng mê mẩn nó quá. Có lẽ bởi vì thế mà người Song Vân vẫn nói rằng chơi diều là thú của đàn ông.
 
Chơi diều đã thành nét đẹp truyền thống của người dân Song Vân. Không ai biết người đầu tiên thả diều là ai, hay thú chơi này có từ thời nào. Chỉ có truyền khẩu lại cho nhau những câu chuyện như thể chỉ có trong sự tích.
 
Cụ Lại kể, ngày xưa các cụ thích chơi diều to, thường làm những con dài 4 - 5m. Làm được con diều lớn như vậy là sản phẩm của nhiều người. Chủ công trình phải mổ lợn, hoặc thịt chó thiết đãi những tay thợ mà anh ta mời đến giúp làm diều. Người chẻ tre vót nan làm cánh diều, người luộc tre non làm dây, để đủ dây cho một con diều lớn không bị đứt dây, ít ra người ta phải đốn đến 6 - 7 cây tre. Người thì lấy nhựa sung hoặc nhựa cây sán thuyền hoặc mủ quả hồng xiêm giã rồi quét lên giấy dó để làm áo cho diều. Tuỳ theo kích thước to nhỏ của diều mà gắn sáo cho phù hợp. Những diều cánh lớn hơn 4m người ta phải gắn cho nó cây sáo lớn bằng cái phích nước. Để chạy được cho diều lên, có khi phải cử đến vài ba thanh niên trẻ khỏe trong làng.
 
Những ngày cuối hè, khi chúng tôi đến với làng diều có một không hai này, tiếng sáo như thường lệ vẫn râm ran. Nhưng không như cha ông họ thích chơi diều to, người Song Vân giờ đã “đốn” cánh diều ngắn lại để tiện bề thả cũng như bảo quản. Không như ở Huế, mỗi con diều đèo hàng chục cây sáo, dân Bắc trung bộ lại chơi sáo đôi, người chơi diều Song Vân chỉ chơi duy nhất một diều một sáo.
 

Ở Song Vân không đếm xuể những chiếc cỡ trung bình như thế này và giá của nó khoảng 200.000 đồng. Ảnh: Thuý Quang

 
Nghề chơi cũng lắm công phu
 
Ở Song Vân, có cả CLB diều do ông Ngô Văn Bội là chủ nhiệm. Nhắc đến diều Song Vân, tất nhiên phải nhắc đến ông Bội như là người chơi diều chuyên nghiệp và gần trọn cả cuộc đời gắn bó với cánh diều. Năm nay đã gần tới cái ngưỡng tuổi xưa nay hiếm nhưng ông vẫn miệt mài với cánh diều.
 
Cho đến bây giờ, ông Bội cũng không thể nào nhớ được mình đã làm ra bao nhiêu con diều. Nghe nói, mỗi năm ông Bội kiếm được cả chục triệu tiền bán diều sáo. Ở Song Vân không chỉ có một ông Bội mà có đến hàng chục người như ông mê chơi diều và có thể làm diều, gọt sáo. Cùng là lão làng trong giới chơi diều, ông Lĩnh chơi diều từ lúc còn trẻ chăn trâu. Tuổi nhỏ chơi diều nhỏ, từ những con diều bằng sải tay, rồi lớn lên thì chơi loại cỡ đại. Bây giờ, khi đã ở độ tuổi xế bóng, ông đã thuộc làu nguyên lý của diều mà trong quá trình chơi ông đã rút ra được làm thế nào để diều có lên “thựng”, ít chao và trụ lại trên trời lâu nhất.
 
Vào những dịp chớm hè ông Lĩnh lại bận rộn với lịch làm việc dày đặc. Lũy tre của ông trồng ngoài ngõ ngày càng thưa đi. “Có năm, cả một lũy tre to tướng đầu ngõ thế mà vẫn không đủ, đốn cây non làm không đành, thế là phải mua cả tre của hàng xóm”, ông Lĩnh nói.
 
Gần trọn cả cuộc đời gắn bó với cánh diều, tiếng sáo, ông Lĩnh tâm sự: “Làm ra thì vô kể nhưng để có chiếc sáo để đời thì chỉ đếm được trên đầu ngón tay. May mắn thay mình cũng có mấy chiếc được đánh giá là có tiếng kêu cực hay. Có người làm cả đời mà không có nổi lấy một chiếc kêu ra hồn”. Bộ đồ nghề của ông mới thật độc đáo, cũng có lưỡi để bào, lưỡi dùng để khoét, lưỡi dùng để múc, lưỡi dùng để chích... có điều tất cả chúng đều được tự chế bằng thép, hay thậm chí là các vỏ đạn hồi còn đi bộ đội nhặt về rồi tự tạo.
 
Ở Bắc Giang cũng có nhiều địa phương thả diều, nhưng chơi diều để ăn sâu vào máu thịt và coi đó như một thú chơi tao nhã thì gần như chỉ có Song Vân. Trên trời đủ kích cỡ các loại diều, đủ các tiếng sáo, sáo ồm, sáo trung, sáo mẹ, sáo con... Trời về khuya là lúc gió ổn định, diều được kéo xuống gần hết chỉ để lại vài cái có tiếng sáo hay cho mọi người cùng thưởng thức. Các cụ già, thanh niên lại trải chiếu giữa sân cùng chung chén trà rồi thi nhau bình phẩm về tiếng sáo.
 
Dân ở đây ai cũng thuộc làu làu câu: “Diều lên mỏi cổ, diều đổ mỏi chân”. Cái khổ của người chơi diều là khi diều lên thì mỏi cổ vì ngắm. Diều đổ hay còn gọi là sập thì mỏi chân đi tìm diều, thu dây. Vất vả là thế nhưng chưa thấy ai nói chán thú chơi diều cả.
 
“Làm được một con diều phải qua rất nhiều giai đoạn, cũng kỳ công lắm chứ không phải chuyện đùa. Trước hết là đốn tre, phơi khô, nếu cong thì phải đốt lửa nắn cho thẳng. Cẩn thận hơn phải ngâm nước một thời gian dài chống mối mọt. Đâu vào đấy mới đem ra vót tỉ mẩn từng tý làm sao cho đôi nan ở hai cánh phải đều nhau. Buộc, may vá, rồi tìm ống làm sáo, gọt miệng, chọn mua dây… Mỗi con diều từ lúc còn là cây tre ngoài ngõ đến khi bay được trên trời nhanh nhất cũng phải 2 ngày trời”.
 
Ông Ngô Văn Bội, Chủ nhiệm CLB diều Song Vân
 
Thúy Quang
kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Đau lòng nam sinh lớp 8 tử vong do tự ngã khi điều khiển xe máy

Đau lòng nam sinh lớp 8 tử vong do tự ngã khi điều khiển xe máy

Xã hội - 4 giờ trước

GĐXH - Trước khi xảy ta sự việc, cháu T. điều khiển xe máy đi trên tuyến đường nội thị từ bãi tắm Bãi Cháy về hướng cầu Bãi Cháy. Khi lưu thông đến khúc cua, phương tiện do nam sinh điều khiển bất ngờ tự ngã xuống đường khiến nạn nhân không qua khỏi.

Vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chết não: Điều tra nghi vấn có đồng phạm

Vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chết não: Điều tra nghi vấn có đồng phạm

Pháp luật - 7 giờ trước

Cơ quan chức năng đang xác minh, điều tra, làm rõ vấn đề có đồng phạm hay không trong vụ việc nam sinh lớp 8 ở quận Long Biên bị đánh đến chấn thương sọ não.

Hôm nay (28/3) có tới 2 người trúng Vietlott, cùng chia nhau số tiền ai cũng mong ước

Hôm nay (28/3) có tới 2 người trúng Vietlott, cùng chia nhau số tiền ai cũng mong ước

Xã hội - 7 giờ trước

GĐXH - Tối 28/3, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) thông báo đã tìm ra 2 tấm vé trúng giải Jackpot 2 của xổ số Power 6/55.

Lên mạng tìm 'của lạ' người đàn ông mất hơn nửa tỷ đồng

Lên mạng tìm 'của lạ' người đàn ông mất hơn nửa tỷ đồng

Pháp luật - 7 giờ trước

Một người đàn ông ở tỉnh Gia Lai lên mạng tìm "của lạ" đã bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt số tiền hơn nửa tỷ đồng.

Thương tâm: Va chạm với ô tô đầu kéo, người phụ nữ đi xe máy tử vong

Thương tâm: Va chạm với ô tô đầu kéo, người phụ nữ đi xe máy tử vong

Xã hội - 8 giờ trước

GĐXH - Trong quá trình điều khiển xe máy lưu thông trên QL18 đoạn chạy qua địa phận phường Yên Thanh, chị T. bất ngờ va chạm với ô tô đầu kéo đi cùng chiều. Cú va chạm khiến chị T. cùng xe máy ngã ra đường và bị ô tô đầu kéo chèn qua tử vong.

Bắt một giám đốc doanh nghiệp lừa đảo chiếm đoạt gần 987 lượng vàng

Bắt một giám đốc doanh nghiệp lừa đảo chiếm đoạt gần 987 lượng vàng

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Với thủ đoạn tinh vi, một giám đốc doanh nghiệp đã lừa đảo, chiếm đoạt gần 987 lượng vàng 18k, tương đương số tiền hơn 35 tỷ đồng của nhiều người.

Bắt thanh niên 18 tuổi lừa đảo hàng trăm người

Bắt thanh niên 18 tuổi lừa đảo hàng trăm người

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Sau khi lập Facebook, Quý đăng tải bài viết về cho vay online với thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh rồi yêu cầu người vay đóng phí. Bằng thủ đoạn này, đối tượng lừa đảo 162 nạn nhân.

Truy đến cùng thông tin xấu độc vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não

Truy đến cùng thông tin xấu độc vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Chiều 28/3, tại cuộc họp báo thông tin kinh tế - xã hội Quý I/2024 của Hà Nội, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội đã thông tin về vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não xảy ra trên địa bàn quận Long Biên.

Công an vào cuộc vụ cây sao đen trăm tuổi bị chặt hạ trên phố Lò Đúc

Công an vào cuộc vụ cây sao đen trăm tuổi bị chặt hạ trên phố Lò Đúc

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - Mới đây, UBND TP Hà Nội đã giao Công an TP làm rõ những vấn đề liên quan đến thông tin phản ánh 3 cây sao đen trăm tuổi trước các ngôi nhà mới xây trên phố Lò Đúc bị chết bất thường.

Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024

Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024

Xã hội - 9 giờ trước

GĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Năm ngày 28/3/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB, xổ số Vietlott - XS Vietlott.

Top