Mang tiền dân đi “xóa” hành vi phạm luật?

Trạm thu phí số 2 vừa đầu tư tốn kém vào hệ thống thu phí một dừng thì nay có nguy cơ sẽ bị dừng thu.

 

Đó cũng là khoản tiền được đề xuất lấy từ Quỹ bảo trì, nơi người dân đóng góp vào(?!) Dù vậy, trong khi chờ “xóa” thì các chuyên gia kinh tế, luật sư khẳng định: Việc tồn tại các trạm là hành vi phạm luật.

 

Đây là khẳng định của ông Nguyễn Hồng Trường, Thứ trưởng Bộ GTVT về phương án có thể thực hiện để xử lý các trạm đấu giá quyền thu phí đường bộ sau khi Quỹ bảo trì đường bộ đi vào cuộc sống. Ông Trường cho rằng sẽ thống nhất trên tinh thần đàm phán với nhà đầu tư để nhà nước mua lại. Sau đó sẽ dùng Quỹ bảo trì đường bộ để trả cho nhà đầu tư và sẽ xóa bỏ trong thời gian ngắn nhất.

Cụ thể, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường đề nghị xây dựng 2 phương án xử lý đối với 4 trạm thu phí đã bán quyền thu phí cho nhà đầu tư thực hiện chủ trương xã hội hóa thu phí đường bộ gồm: Hoàng Mai, Bàn Thạch, Bãi Cháy, Phù Đổng. Trong đó có phương án kiến nghị Nhà nước đứng ra mua lại quyền thu phí trong thời gian còn lại theo hợp đồng bán quyền thu phí, sau đó sẽ cho dừng thu phí, giải thể trạm.

Vẫn thu là phạm luật Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, Tiến sỹ, luật sư Vũ Thái Hà, Công ty TNHH YouMe, Đoàn luật sư Hà Nội cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước đương nhiên phải bỏ những trạm thu phí dạng đấu giá như trên. “Trên góc độ một người dân, tôi cũng vừa phải đi đăng kiểm và đóng phí bảo trì nhưng khi đi qua các trạm này tôi vẫn phải xé vé, như vậy là bất hợp lý. Trong trường hợp này thì nhà nước phải dành một khoản ngân sách để mua lại và xóa trạm là hợp lý”.

Theo Bộ GTVT, thời hạn bán quyền thu phí còn lại của các trạm này là đến hết 31/12/2014. Số tiền trả cho nhà đầu tư để mua quyền thu phí thời gian còn lại của cả 4 trạm này khoảng từ 800 đến 900 tỉ đồng. Bộ GTVT dự kiến báo cáo đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính thanh toán cho nhà đầu tư một khoản tiền trong lần đầu và Quỹ BTĐB trả dần số tiền còn lại trong khoảng 3-4 năm tiếp theo. Cùng đó, ông Trường cho biết, Bộ GTVT sẽ xóa thêm 2 trạm thu phí từ ngày 1/2 là trạm Cần Thơ và trạm Tiên Cựu. Trạm thu phí Cần Thơ được Bộ GTVT thành lập vào khoảng tháng 7/2010 nhằm thu phí để hoàn vốn xây cầu Cần Thơ. Còn trạm thu phí Tiên Cựu (Hải Phòng) trước đây được Bộ GTVT giao cho Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI), thu phí hỗ trợ thực hiện dự án BOT đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng cũng sẽ dừng thu theo thời điểm nêu trên.

 

Trước phương án mà Bộ GTVT công bố là sẽ đề xuất lên Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính thanh toán cho nhà đầu tư một khoản tiền trong lần đầu và Quỹ BTĐB trả dần số tiền còn lại trong khoảng 3-4 năm tiếp, ông Nguyễn Văn Tú (Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và Phát triển hạ tầng, Hà Đông, Hà Nội), Trạm trưởng trạm thu phí số 2 QL1 cho rằng: Phải hài hòa và đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp.

Ông Tú chia sẻ: “Chính sách Nhà nước ban hành thì doanh nghiệp phải chấp hành và ủng hộ. Tuy nhiên, khi bỏ ra một khoản tiền khổng lồ là 361 tỷ đồng để giành quyền thu phí trong 5 năm thì doanh nghiệp rất kỳ vọng vào tương lai. Tuy nhiên, tương lai đó đã không còn. Khi chưa tiếp nhận bàn giao, chúng tôi đã phải bỏ tiền để sửa đường tại trạm, bố trí nhân lực, trang thiết bị, hạ tầng để thu tạm thời. Sau đó bỏ ra một khoản tiền không nhỏ theo đơn giá hiện thời là 5 tỷ đồng để lắp đặt hệ thống trang thiết bị tân tiến cho phép thu phí một dừng. Hiện hệ thống này mới hết bảo hành được mấy ngày và thời gian sử dụng còn rất dài. Phương án mà Bộ có thể đề xuất và thực hiện thì cần có một cách tính hợp lý để vừa đảm bảo quyền lợi doanh nghiệp, vừa giúp thực hiện tốt chính sách nhà nước”.

Về ý kiến đề xuất của Bộ GTVT là sẽ lấy quỹ Bảo trì đường bộ để trả cho doanh nghiệp, đại diện Hiệp hội vận tải Việt Nam đã lên tiếng: “Không phù hợp”. Còn trên góc độ trực tiếp thu phí, ông Tú cho rằng ý kiến của Hiệp hội cũng có lý nhưng không hoàn toàn hợp lý. Bởi theo ông Tú, trước khi quỹ đi vào hoạt động thì Nhà nước cũng đã phải bỏ ngân sách để bảo trì. Đó cũng là tiền thu từ các trạm ngân sách. Nay xóa các trạm ngân sách thì phương án khả dĩ là lấy tiền từ ngân sách hoặc quỹ bảo trì vừa thu.

 

Gây nên hiện tượng “phí chồng phí” “Một văn bản pháp luật khi đã ra đời thì tất cả các đối tượng áp dụng đều phải tuân thủ và các hành vi kéo dài sau thời điểm có hiệu lực đều là sự vi phạm pháp luật và đều có các chế tài xử lý. Sau 1/1/2013 tất cả các trạm thu phí dù là trạm thu ngân sách hay trạm bán quyền thu phí cho tư nhân đều phải chấm dứt hoạt động. Sự tồn tại hoạt động của các trạm sau mốc nêu trên là vi phạm pháp luật, tạo nên tình trạng nhờn luật, gây nên hiện tượng phí chồng phí, gây bức xúc cho người dân, làm mất hiệu lực của quản lý Nhà nước”. Tiến sỹ Nguyễn Minh Phong (Chuyên gia kinh tế)