Lo việc làm cho nông dân bị thu hồi đất

Trả lời phóng viên Báo GĐ&XH, nhiều đại biểu (ĐB) cho biết, chủ trương của HĐND TP là: Những hộ gia đình ở các vùng mà xưa nay họ chỉ làm nương sắn, leo rừng kiếm củi… khi bị thu hồi đất, sẽ được hưởng những chế độ quan tâm đặc biệt hơn.

Chấm dứt việc trực tiếp trả tiền hỗ trợ học nghề 

Sau khi có chủ trương mở rộng địa giới hành chính thủ đô, chính quyền TP Hà Nội chịu sức ép nặng nề về giải phóng mặt bằng, giải quyết công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động nông nghiệp sau khi thu hồi đất của họ để xây dựng, mở mang thành phố. Đặc biệt, những người dân thuộc 4 xã Đông Xuân, Tiến Xuân, Yên Trung, Yên Bình (Lương Sơn, Hoà Bình), xa trung tâm thành phố, chủ yếu kiếm sống bằng cày cấy, ít ra ngoài làm thuê, buôn bán. Bốn xã trên có diện tích gần 8.800 ha, dân số hơn 20.000 người. Trong đó có tới 70% dân số xã là người dân tộc Mường, kinh tế chủ yếu là chăn nuôi và nông nghiệp, thu nhập bình quân đầu người hơn 6 triệu đồng một năm. 

Trả lời câu hỏi của PV GĐ&XH về vấn đề này, ĐB Đỗ Xuân Phương (phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh & Xã hội Hà Nội) cho biết:

“Đề án một số giải pháp hỗ trợ ổn định đời sống, học tập, đào tạo nghề và việc làm cho lao động vùng chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, mà UBND TP vừa trình HĐND TP thông qua, là nhằm giải quyết những bất cập trong việc hỗ trợ cho người nông dân bị thu hồi đất từ nhiều năm nay. Sắp tới sẽ thành lập Quỹ hỗ trợ ổn định đời sống, phổ cập giáo dục, học nghề và việc làm cho các hộ dân bị thu hồi trên 30% đất sản xuất nông nghiệp. Nguồn ngân sách được cấp ban đầu là 50 tỉ đồng, sau đó trích 50% nguồn kinh phí hỗ trợ của các nhà đầu tư cho TP khi được giao đất. Tất cả hơn 20.000 bà con dân tộc Mường, kinh thuộc 4 xã huyện Lương Sơn cũng được hưởng những chế độ theo quy định chung”.

Theo đó, những gia đình bị thu hồi trên 30% đất sản xuất nông nghiệp có con đang ở độ tuổi học phổ thông sẽ được hỗ trợ tiền học phí và tiền đóng góp cơ sở vật chất trường học (theo mức quy định của trường công lập) trong 3 năm, nếu sau đó gia đình có khó khăn các em cũng vẫn sẽ tiếp tục được hỗ trợ.

Với những người dân trên 60 tuổi (nam) và trên 55 tuổi (nữ) sẽ được hỗ trợ 100% kinh phí bảo hiểm y tế.

Những người đang trong độ tuổi lao động sẽ được hỗ trợ bằng Thẻ học nghề (mức tối đa không quá 6 triệu đồng một thẻ). Đại biểu Đào Xuân Mùi cho biết, thẻ học nghề đưa ra nhằm giải quyết bài toán nan giải từ nhiều năm nay: Người dân tiêu hết tiền hỗ trợ học nghề (không vào mục đích học nghề),  tiền hết mà thất nghiệp vẫn hoàn thất nghiệp. 

Kiến nghị làm sổ bảo hiểm xã hội cho dân bị thu hồi đất

Bà Đỗ Xuân Phương cho biết thêm: “Ngoài việc được hưởng chế độ đền bù theo quy định chung, chắc chắn sẽ có những ưu đãi đặc biệt hơn cho bà con dân tộc thiểu số, trên nguyên tắc đảm bảo cho bà con có được cuộc sống ổn định”.

Tuy nhiên, ĐB Phạm Xuân Hằng cho rằng, để tránh tình trạng bà con không có việc làm, phải có những quy định cụ thể buộc doanh nghiệp phải có trách nhiệm sử dụng lao động tại chỗ.

Theo ông Vũ Hồng Khanh, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội, trong phương án tổng thể giải phóng mặt bằng được UBND các quận, huyện phê duyệt buộc phải có phương án, kế hoạch đào tạo để chuyển đổi nghề và thu hút lao động. Do đó, hơn 15.000 người dân tộc Mường và khoảng hơn 3.000 người dân tộc Kinh đang sinh sống ở 4 xã  của huyện Lương Sơn (Hòa Bình) nếu bị thu hồi đất sản xuất nông nghiệp, có thể tham gia cổ đông, góp vốn với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh dịch vụ, theo quy định của pháp luật từ kinh phí bồi thường, hỗ trợ về đất. Lao động trong các hộ bị thu hồi trên 30% đất sản xuất nông nghiệp sẽ được ưu tiên tham gia kinh doanh các dịch vụ tại các khu đô thị và khu công nghiệp.

Ngoài ra, bà Đỗ Xuân Phương cũng cho biết, hiện mới chỉ có một sàn giao dịch việc làm ở Hà Nội (mở ngày 20 hàng tháng), không đủ đáp ứng nhu cầu tìm việc, trong khi số dân không còn đất để sản xuất rất lớn, kéo theo nhu cầu chuyển đổi nghề ngày càng tăng. Thời gian tới, sàn giao dịch việc làm sẽ được mở rộng ra các huyện của thành phố. Những vùng sắp sát nhập về Hà Nội như 4 xã của huyện Lương Sơn (Hoà Bình), tiến tới cũng sẽ mở sàn giao dịch việc làm để đảm bảo cho nhu cầu làm việc, ổn định cuộc sống người dân.

Nhằm đảm bảo cuộc sống ổn định cho những người bị thu hồi đất sản xuất nông nghiệp nhưng đã quá tuổi tuyển dụng, đào tạo nghề, một số đại biểu kiến nghị HĐND, UBND TP không nên chi trả theo kiểu “một cục” toàn bộ số tiền đền bù, hỗ trợ cho người dân. Thay vào đó, thành phố nên trả một phần vào quỹ bảo hiểm xã hội để những người nông dân có thể đảm bảo cuộc sống trong thời gian dài khi về già.

Lã Xưa