Kỳ tích chiếc áo dài kết từ 10.000m tóc

Chiếc áo được làm trong 3 năm ròng rã với một tấm lòng hướng về đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội. Chiếc áo đã được Trung tâm kỷ lục Việt Nam xem xét để ghi nhận là chiếc áo dài làm bằng tóc đẹp và độc đáo nhất thế kỷ.

 

Trình diễn chiếc áo dài bên tượng đài Lý Thái Tổ.

 

 

Xuất thân là một người lính nhưng nhà tạo mẫu tóc Kim Quý lại mang trong mình nhiều duyên nợ với nghệ thuật. Cái duyên nợ như được định sẵn từ tiền kiếp ấy cứ đeo bám mãi khôn nguôi, khiến bà sống mà cứ thắc thỏm như người mắc nợ. Đó cũng là nguyên do dẫn bà đến với nghề tạo mẫu tóc để nuôi dưỡng ý định sẽ làm tranh từ tóc.

 

30 năm làm nghề tạo mẫu tóc, chưa bao giờ bà bỏ phí bất kỳ một lọn tóc nào của khách hàng. Mỗi lọn tóc đều được bà gom góp lại, tự tay sàng lọc rồi chọn lấy những sợi tóc dài cất vào tủ để một ngày nào đó dùng làm tranh.

 

Và cách đây 3 năm, khi có khẩu hiệu tất cả cùng hướng tới 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, bà đã thay đổi ý định. Sau nhiều đêm trăn trở, bà quyết định sẽ làm một tấm bản đồ Việt Nam bằng tóc để góp phần chào mừng ngày lễ trọng đại của Thủ đô – nơi bà đang gắn bó và sẽ gắn bó đến hết cuộc đời. Thế nhưng khi đem ý nghĩ này ra chia sẻ với bạn bè thì mọi người không đồng tình lắm vì làm tấm bản đồ thì đơn giản quá. Vậy là bà lại trằn trọc nhiều đêm. Cuối cùng, bà Kim Quý quyết định làm một chiếc áo dài bằng tóc và gắn tấm bản đồ “biểu tượng của tình đoàn kết Việt Nam” (chữ dùng của bà Kim Quý – PV) vào phía sau tà áo.

 

“Lúc đó tôi nghĩ đơn giản, tóc không chỉ là một phần cơ thể của con người mà còn là vẻ đẹp của người phụ nữ lại rất bền vững với thời gian. Còn tà áo dài thì xưa nay vẫn được xem là biểu tượng cho sự dịu dàng và đoan trang của người phụ nữ Việt. Thế nên làm áo dài bằng tóc mới nói lên hết được tinh thần gắn kết các dân tộc nói chung và người phụ nữ nói riêng trên dài đất hình chữ S”, bà Quý chia sẻ.

 

Ý tưởng đã thông, bà bắt tay ngay vào làm áo dài. Mặc dù, trong nhà lúc đó đã góp nhặt được hàng triệu mét tóc nhưng bà Kim Quý vẫn chưa hài lòng vì nghĩ rằng chưa đủ tóc của 54 dân tộc và đặc biệt là vẫn còn thiếu tóc của một số người đang giữ những cương vị quan trọng trong xã hội. Với bà, những người đã và đang có công xây dựng, bảo vệ đất nước Việt Nam rất xứng đáng để được lưu giữ một phần tóc trên tấm áo dài có bản đồ nước Việt. Vậy là bà cấp tốc mua phong bì, tem và giấy trắng, nắn nót từng nét chữ để gửi thư đi xin tóc.

 

Chiếc mũ có hình tháp rùa được làm từ 100% là tóc bạc của các cụ già Hà Nội.

 

Trong hơn một tháng trời, bà gửi hơn 100 bức thư đến hơn 100 nhân vật nữ đang nắm giữ những cương vị quan trọng của đất nước ở khắp 3 miền. Vì thế, chiếc áo dài không chỉ có tóc của những người nổi tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật như: NSND Chu Thúy Quỳnh, nghệ sĩ Lê Mai, các diễn viên Lê Vân, Lê Vi, các ca sĩ Thanh Lam, Hồng Nhung, nghệ sĩ múa Đặng Hùng, Vương Linh, hoa hậu Hà Kiều Anh... mà còn có cả tóc của các vị nguyên là chính khách, lãnh đạo các báo, đài, tổng cục thuế... Trong số những người này, một số người từng là khách hàng quen thuộc của tiệm tóc Kim Quý, còn đại đa số, sau khi nhận được thư của bà đã ngay lập tức gửi thư và tóc về ủng hộ.

 

 

“Có những lúc tôi tìm cách giải phóng sức lao động bằng việc chỉ cho học trò làm hoặc thuê người biết thêu thùa làm đỡ phần nào công việc nhưng chỉ được 30 phút ai cũng kêu hoa mắt chóng mặt, vậy là mình tôi phải làm tất cả mọi việc để hoàn thành chiếc áo dài trong suốt 3 năm” – bà Quý tâm sự.

 

Khi bắt tay vào làm áo, thời gian bà dành cho công việc giảng dạy và thiết kế tóc cũng bị rút ngắn lại. Vào các ngày Chủ nhật, bà ngồi lỳ làm việc 12 tiếng không ăn sáng lẫn ăn trưa. Những khi cảm hứng dâng trào, bà còn rút ngắn thời gian ngủ đêm của mình còn 2 tiếng vì sợ cảm hứng vụt tan mất.

 

Theo bà Quý, trong việc tạo tác áo dài, khâu khó nhất là thể hiện con rồng thời Lý ở vạt áo phía trước. Vốn không phải là người chuyên về thiết kế thời trang nên khi thể hiện con rồng bà hoàn toàn bị tắc về ý tưởng. Lúc đầu bà định sẽ làm con rồng có phần thân ẩn chìm mặt trong tà áo, còn cái đầu vươn ra mặt ngoài đang trong thế bay lên, nhưng khi phác họa trên máy tính thì hình ảnh chưa thể hiện được ý “thăng long” (rồng bay lên). Trằn trọc hơn 1 năm trời để làm con rồng mà vẫn không tài nào làm nổi. Đi hỏi các nhà thiết kế khác thì bà lại sợ ý tưởng của họ không khớp với toàn bộ ý tưởng của mình về chiếc áo dài. Cho đến một đêm, đang nằm ngủ tự nhiên bà bật dậy như có ai đánh thức.

 

“Tôi ngồi dậy, bình thản nhưng trong đầu trống rỗng. Tôi ngồi xếp bằng, hướng về Hồ Gươm như có ai đó đang bảo tôi phải làm thế. Ngồi một lúc, trong đầu tôi tự nhiên lóe lên một ý tưởng. Vậy là lục đục thức dậy bắt tay vào làm ngày, làm đêm cho xong được con rồng. Tôi không dám kể điều này vì sợ người ta bảo mình mê tín nhưng quả thật là có một đấng vô hình nào đó giúp tôi” – bà Kim Quý kể lại.

 

Bà Quý đang có ý định làm một đôi hài bằng tóc để đồng bộ với áo dài và mũ.

 

Loại tóc bà dùng để làm con rồng thời Lý này, một số là tóc bạc, còn lại bà phải dùng tới một loại thuốc nhuộm của Đức để nhuộm tóc đen thành vàng. Loại thuốc nhuộm này hiện đắt nhất thị trường và có độ bền rất cao.

 

Toàn bộ áo dài nặng 1,1kg, mũ nặng 0,9kg. Ngoài hơn 10.000m tóc để làm phần thân áo và mũ, bà Kim Quý còn phải dùng tới 0,5kg tóc bạc của các cụ già để tạo tác hình tháp Rùa và trang trí hình rồng cùng tấm bản đồ. Trong 3 họa tiết đó, họa tiết hình tháp Rùa 100% là tóc bạc, không hề có bất kỳ một sợi tóc nhuộm nào. Riêng tấm bản đồ được làm chính xác với tỷ lệ 1/18.000, không xê dịch chút nào. Ở những họa tiết quan trọng này, tóc bạc là chủ đạo vì tóc bạc có độ bền màu cao, giặt không bị phai, lại có độ sáng trắng, nếu có ánh nắng hay ánh đèn dọi vào sẽ óng ánh rất đẹp.

 

Bà Quý cho biết, tóc bạc ở Hà Nội rất hiếm mà nếu có thì độ dài của mỗi sợi tóc cũng hạn chế. Do đó, để có được ngần đấy tóc bạc, đích thân bà phải đi khắp các phố Hà Nội gặp các cụ già để xin. “Nhiều cụ khi biết được ý định của tôi đã rũ cả mái tóc xuống bảo: Mày cứ cắt đi, lấy bao nhiêu cũng được, cắt trọc đầu bác cũng được. Tôi nghe cụ nói xong mà nghẹn lời vì cảm động. Tôi không nỡ cắt nhiều mà chỉ xén một ít rồi tiếp tục đi xin các cụ khác. Tôi thật sự không ngờ các cụ yêu Hà Nội thiết tha đến mức đó”. Tuy nhiên, tóc của các cụ Hà Nội vẫn không đủ để làm các họa tiết nên bà Quý lại phải nhờ một số học trò hay đi du lịch ở vùng cao, đến tận bản làng của các mế dân tộc ít người để xin họ tóc.

 

Vào tháng 4/2010, dưới bàn tay dàn dựng của biên đạo múa Chu Thúy Quỳnh, chiếc áo dài tóc đã vinh dự bước lên sân khấu để ra mắt các nguyên thủ quốc gia trong lễ khai mạc Hội nghị cấp cao ASEAN 16. Đến nay, mặc dù áo mũ đã xong nhưng bà Kim Quý vẫn đang tiếp tục mày mò để làm thêm một đôi hài, đồng bộ với chiếc áo dài. Hàng ngày, tranh thủ sau những giờ làm việc, bà lại chăm chút cho tấm áo dài như một đứa con thơ chờ ngày đại lễ.