Giải tỏa nghĩa trang Bình Hưng Hòa (TPHCM): Xóm “âm phủ” mong đổi đời

Chị Mai, “thầu” chăm sóc mộ tại nghĩa trang Bình Hưng Hòa:“Chỉ mong được một cuộc sống ổn định, đàng hoàng”. Ảnh: Q.Đ

Ông Bảy Thanh (61 tuổi, quê ở Đồng Tháp), được coi là “tổ trưởng tổ dân phố” ở ấp 5 (hương lộ 3, phường Bình Hưng Hòa, Bình Tân) cho biết, do lịch sử để lại, dân khu này hầu hết không có hộ khẩu gốc, không số nhà, điện nước... Các ngôi nhà ở đây, tiền thân là những chòi vách tôn, lá tạm bợ… Người dân sống lâu rồi sinh con đẻ cái. Nhà nước nên hợp thức hóa cho họ để có cái địa chỉ, CMND, hộ khẩu… Từ đó, có điện, có nước, con cái “có tuyến, có luồng” đi học.

Bà Bé kể lại, trước những năm 80 của thế kỷ trước, nghĩa trang này chỉ là khu đất trống, cỏ mọc um tùm, hầm hố khắp nơi. Dần dà, cứ một hộ dân lưu tán đến đây cắm dùi thì chỉ ít lâu sau, sẽ có hàng chục… “hộ âm phủ” nằm sát bên nhà, cứ thế mà nhiều lên. “Mặt tiền gia đình tôi bấy giờ chỉ có mồ với mả. Cách đây hơn chục năm chỉ có vài nhà tới đây sống. Đêm về, chúng tôi không dám bước ra cửa nửa bước. Người thì sợ… ma, người thì sợ đủ thức tệ nạn chọn đến nghĩa trang Bình Hưng Hòa làm… bãi đáp”, bà Bé rùng mình kể.

“Xóm mù” sẽ sáng

Theo cuộc “điều tra dân số bỏ túi”  thì cái xóm nhỏ này có khoảng 20 người có khuyết tật về mắt. Họ sống bằng nhiều nghề, nhưng đa phần là bán vé số, người khéo một chút thì làm massage, bấm huyệt… Khoảng 20 nhân khẩu trong “xóm mù” này mỗi người một hoàn cảnh khác nhau.

Theo anh Tuấn Anh, cán bộ Ban công tác xã hội phường, trước đây có những gia đình có cả ba thế hệ đều bị khiếm thị, sống chui ra chui vào một cái chòi chỉ độ 16m2. Nghĩa trang Bình Hưng Hòa được thành lập trước năm 1975 và là nghĩa trang chính, lớn nhất của thành phố. Hiện, đây là nơi yên giấc ngàn thu của gần 75.000 người quá cố. Chạy dọc theo con đường Bình Long là bạt ngàn ngôi mộ chen chúc nhau với khoảng 10 khu, mỗi khu có đến hàng chục ngàn bia mộ. Đi đâu người ta cũng có thể bắt gặp những người “chăm sóc” mộ. Họ được coi là thổ địa bởi người thân muốn thăm “nhà” người quá cố bước vào đây là lập tức bước vào một… mê cung mồ mả.

Chị Hoàng Thị Mai, 52 tuổi, “thầu” chăm sóc mồ mả cho khoảng 100 “căn hộ của người quá cố” ở đây cho biết: “Thông tin về giải tỏa nghĩa trang Bình Hưng Hòa đã được nghe từ chục năm nay rồi. Mới đây, Ban công tác xã hội của phường có mời chúng tôi lên phổ biến chuyện bồi thường, di dời. Các nấm mộ, tùy theo quy mô xây dựng, có người thân hoặc vô thừa nhận đều có barem đền bù, giải tỏa, thuê nhân công bốc, dời… rõ ràng. Còn dân “chập chờn” như đa số người ở “xóm mù” này thì chưa biết sẽ được nhà nước áp giá như thế nào?”.

Chị  Mai cho biết, hàng chục năm nay chị cùng chồng con lăn lưng ra làm đủ nghề, kể cả việc bốc cốt khi có yêu cầu và cũng đủ nuôi thân ngày ba bữa. Khổ nhất là ba đứa con của chị Mai. Đứa lớn thì đã… ra riêng (cất cái chòi kế nhà bố mẹ), hai đứa nhỏ thì học hành “lỡ cỡ”. Nhưng đó chưa phải là cái sợ nhất của gia đình chị. Chị sợ nhất là hai đứa nhỏ đang vào tuổi mới lớn sẽ hư hỏng vì xung quanh chúng là… một trời tệ nạn.