Đại lão doanh nhân có hơn 10 người con 'đại gia'

Đại lão doanh nhân Đỗ Thế Sử.

Hồi tôi bị mổ dạ dày, nghi là ung thư, tôi tập trung các con lại dặn: “Bố tham gia cách mạng, làm gì cũng hết lòng nên không có gì ân hận. Cậu út còn nhỏ nhờ các anh trông giúp…” Cả nhà xúm vào khóc, tôi động viên: “Đời người ai cũng một lần chết. Cái chính là sống cho có ích…” Thế mà ông trời thương, không phải ung thư. Nhưng tôi vẫn phải chung sống với căn bệnh tim, sốt rét và chỉ còn một phần ba dạ dày. Ai cũng nói phải nghỉ ngơi nhưng tôi nghĩ còn sống thì còn làm việc. Ăn gạo của nông dân, mặc áo của công nhân thì phải làm trả ơn chứ. Thế là tôi lại kinh doanh.

Chia sẻ bí quyết để khỏe - trẻ và minh mẫn, cụ bảo: "Sự sáng suốt khỏe khoắn mà tôi có được là do học tập và làm việc không biết mệt mỏi. 70 tuổi tôi học tiếng Anh để làm việc với đối tác và mỗi chiều 30 Tết tụ họp gia đình hơn 70 người tôi có thể phát biểu bằng thứ tiếng của “Công dân toàn cầu”. 87 tuổi tôi tiếp tục học tiếng Hoa cũng để trao đổi thường xuyên với đối tác và cũng do có cô con dâu út người Hoa…” Cụ Sử còn có ý định học tiếng Nhật dịp này…

Dòng máu kinh doanh

Nói về người mẹ, cụ kể một câu chuyện thú vị, ngỡ chỉ có trong tiểu thuyết: "Mẹ tôi là con gia đình khá giả. Cha mẹ bà nhận trầu cau của một người trong xã. Bà không ưng người đó và trót yêu ông chánh tổng đã có vợ. Bà bỏ nhà trốn lên Phú Thọ cấy thuê làm mướn lo đủ số tiền mang về trả lễ cho nhà trai rồi nhất quyết lấy bố tôi. Phận làm lẽ cũng chẳng dựa gì nhiều vào chồng, bà tự tay gây dựng cơ đồ. Có chút vốn là bà mua ruộng, giao cho người cấy thuê và trả công xứng đáng, hai bên cùng có lợi. Cứ thế mà nhân lên mãi. Rồi bà mở xưởng thuê người nấu mật mía, mở lối gỗ từ Tuyên Quang, Phú Thọ, mở xưởng dệt nhuộm vải thâm… Có trong tay 300 mẫu ruộng, xưởng vải, xưởng mật, xưởng gỗ… vậy mà vẫn tham công tiếc việc làm quần quật như một bà lực điền chính hiệu. Tôi nhớ mãi hình ảnh của bà vừa ăn ngô bung vừa tranh thủ xay lúa. Tôi còn biết bà có cái hòm hai đáy cao một thước, đáy dưới cao 40 phân chật cứng tiền Đông Dương. Bà làm giàu bằng cái đầu và tính hay lam hay làm, giúp cho bao người có công ăn việc làm. Cái giàu đĩnh đạc, đàng hoàng và chắc chắn. Cả đời tôi ngưỡng mộ và kính phục mẹ mình. Chính bà là tấm gương cho tôi theo và truyền cho tôi ý chí và nghị lực, nhất là khi cuộc đời thử thách mình.

Khi tôi đã nghỉ hưu ở HTX rồi, một ngày ông thông gia ở Sài Gòn ra chơi kể chuyện mua cái mũ phớt đắt quá hơn nửa chỉ vàng, tôi nghĩ ngay ở Hà Nội rẻ hơn. Thế là hai vợ chồng già “đánh” mũ từ Hà Nội vào. Sang Tiệp Khắc chơi với Anh Tú tìm đến tận kho mua hẳn 5000 cái về - thắng to. Đến cái năm Tú nhận bằng đỏ tiến sĩ được mời bố mẹ sang, chúng tôi ra quảng trường chơi thấy đồ pha lê đẹp quá liền mua luôn. Tối ấy ngắm nghía đến hai giờ sáng rồi quyết định "đánh về". Tôi nhờ Tú dẫn đi mua băng giấy vệ sinh về chèn 39 kiện pha lê khiến Tú kêu trời. Bán pha lê cũng ra tiền mà băng giấy vệ sinh hồi ấy còn hiếm nên cũng là khoản thu kha khá… Nhiều tuổi rồi nhưng nhìn thấy cơ hội làm ăn vẫn ham. Không muốn dừng. 73 tuổi tôi quyết định thành lập công ty may mặc Gamexco để sản xuất hàng xuất khẩu. Công ty có 300 công nhân ở xưởng tại Hà Nội và ở Hà Nam, Ba Vì.

Họ Đỗ đặc biệt và không khác nào một huyền thoại

Tôi cho các con tự chọn con đường đi để phát huy hết khả năng của mình. Nhưng nhìn thấy ở người nào cái gen kinh doanh trội thì hướng người đó. Thực ra những điều đó ở trong máu rồi, chỉ cần khơi lên thôi. Đỗ Minh Phú là một ví dụ. Anh ấy là người thông minh nhất trong các con tôi. Ngày anh ấy phải lựa chọn giữa việc sang Nhật làm tiến sĩ hay chuyển hẳn sang kinh doanh tôi có nói đại ý: “Làm khoa học cũng tốt nhưng nếu biết cách làm giàu cho mình và đất nước thì càng tốt. Nhà doanh nghiệp sẽ là một trong những trụ cột của đất nước". Thế là Phú quyết định rẽ sang hướng trở thành doanh nhân đúng nghĩa.

Những người con khác của tôi cũng vậy. Anh Đỗ Anh Tú là Tổng giám đốc Công ty CP Diana, Đỗ Quốc Bình là Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội, Đỗ Anh Tuấn là Tổng giám đốc Công ty lò hơi FTD cung cấp sản phẩm cho cả nước, Đỗ Kim Dung là Giám đốc Công ty sản xuất ống nhựa cho các Công ty sữa, Đỗ Xuân Mai và chồng là điều hành công ty kinh doanh Green Global... Tôi vẫn bảo, điều quan trọng không phải là các con làm được bao nhiêu tiền mà là các con tạo ra bao nhiêu việc làm cho công nhân. Phải trở thành người dẫn dắt mọi người theo như bà nội các con trước đây...

Chữ Tín để lại cho các con