Chuyện những cặp mẹ con sau cánh cửa trại giam

Kỳ 1: Những bà mẹ “ở cữ” trong trại giam 

Bà mẹ gần đây nhất của trại giam Phú Sơn 4 là nữ tù Đặng Thị Oanh, SN 1962, quê ở Thạch Thất, Hà Tây. Oanh bị bắt năm 2004 vì tội môi giới mại dâm, bị toà xử 13 năm. Khi bị bắt vào trại, Oanh đang mang thai 4 tháng.

Lẽ ra Oanh sẽ phải cùng các chị em khác ở đội 15, phân trại 6 xuống xưởng làm vàng mã, nhưng khi biết Oanh đang mang thai tháng thứ 4, cán bộ quản giáo đã sắp xếp cho Oanh làm công  việc quét dọn nhẹ nhàng và nếu mệt thì cứ việc nghỉ để dưỡng thai. Ngoài ra, khẩu phần ăn Oanh cũng được nhà bếp ưu ái hơn. Không chỉ thế, vì mang thai khi đã nhiều tuổi nên Oanh thường lo lắng không biết đứa con trong bụng mình phát triển có bình thường như bao em bé khác? Biết được nỗi lo của Oanh, cán bộ quản giáo đã tạo điều kiện để mỗi tháng một lần, Oanh được bác sỹ trong phân trại khám thai, động viên tinh thần để nữ tù nhân này ổn định tâm lý. Đến ngày Oanh vượt cạn, mặc dù các phân trại trong trại giam đều có bệnh xá nhưng vì Oanh nhiều tuổi, thai to, sợ sinh khó nên trại đã điều hẳn một chuyến xe ô tô chở Oanh ra bệnh viện tỉnh Thái Nguyên, có bác sĩ và quản giáo đi cùng.

Tâm sự với chúng tôi, Oanh cho biết: Trước khi đi đẻ, tâm lý của Oanh mông lung, rối bời và lo lắng kinh khủng, vì đây là lần đầu tiên Oanh vượt cạn mà không có người thân bên cạnh như những lần sinh nở trước. Nhưng mọi chuyện đã hoàn toàn khác khi những lời động viên, cái nắm tay thật chặt, ánh mắt khích lệ của bác sỹ và cán bộ quản giáo khi họ đưa Oanh ra bệnh viện, đã giúp Oanh vượt cạn thành công. Một bé gái kháu khỉnh nặng 3,2kg chào đời oe oe khóc đã khiến Oanh bật khóc sung sướng. Khi sức khoẻ đã tạm bình phục, hai mẹ con Oanh lại được trại điều một chuyến xe ô tô đón về.

Ở trại giam, Oanh được nghỉ hẳn 5 tháng, được kiêng gió, kiêng nước, kiêng làm. Các chị em trong cùng buồng giam với Oanh đã cắt cử nhau chăm sóc hai mẹ con chu đáo, người giặt tã lót, người bế bé Ngọc Hân khi bé quấy đêm. Thấm thoắt đã gần một năm trôi qua, khi chúng tôi vào trại thực hiện bài viết này, bé Ngọc Hân đã được 11 tháng. Bé đã biết đi và đang bi bô tập nói.

Cũng có thời gian “ở cữ” trong trại giam là nữ tù Nguyễn Thị Thanh. Khi sinh đôi hai con gái, Thanh mới 22 tuổi. Thanh vào trại vì tội giết người và thụ án 12 năm. Thanh từng là sinh viên một trường đại học ở Hà Nội. Mồ côi bố mẹ từ nhỏ, Thanh được anh trai nuôi ăn học. Vì thiếu thốn tình cảm nên ngay sau khi gặp tình yêu đầu tiên, Thanh đã yêu say đắm mặc dù biết anh ta nghiện ma tuý. Với hy vọng sẽ cảm hoá được người yêu nên Thanh đã đồng ý cưới khi cô chưa đầy 21 tuổi.

Sau một thời gian chung sống, Thanh mới nhận ra sự thật cay đắng là chồng mình đã nghiện quá nặng và tình yêu của Thanh không đủ để níu chân chồng mỗi khi anh ta lên cơn thèm thuốc. Thanh phải bỏ học để đi làm, kiếm tiền duy trì hai bữa ăn trong nhà, nhưng chồng cô mỗi khi lên cơn vật thuốc thì đều vác của nả trong nhà mang đi cắm ký, thậm chí đến nồi cơm cũng bị chồng mang ra hàng đồng nát. Khi trong nhà không còn gì để bòn mót, người chồng xoay sang nã tiền của vợ.

Một tối tháng 3/2004, trong một trận cãi lộn, vì uất hận do bị chồng đánh đập, Thanh đã tiện tay rút con dao dưới bếp vung lên tự vệ và chồng Thanh đã chết ngay trên ngưỡng cửa nhà mình. Ra toà, Thanh bị toà tuyên án 12 năm tù giam. Nhưng đau đớn nhất đó cũng chính là ngày Thanh biết mình có thai. Thanh đã khóc như mưa như gió vì ân hận, bởi chồng Thanh đến lúc chết vẫn chưa biết mình được làm bố.

Thanh mang thai đôi, lại trong tâm trạng bất ổn nên các cán bộ quản giáo và chị em cùng phòng phải mất nhiều thời gian để động viên, an ủi. Mặc dù được mọi người quan tâm chu đáo, nhưng vì luôn bị ám ảnh hành vi giết chồng, lo lắng sau này con mình sẽ trách mẹ đã khiến con của Thanh nhẹ cân hơn những đứa trẻ khác rất nhiều. Bé Hà Thuý Hằng chỉ nặng 1,5kg và bé Hà Thuý Mi nặng 1,9kg. Những người y tá, hộ lý trong bệnh viện đã nhìn cô với con mắt ái ngại. Mặc dù họ không nói gì, nhưng nhìn qua hành động của họ cộng với những kiến thức làm mẹ của mình, Thanh biết để nuôi được hai con gái khoẻ mạnh khôn lớn, đặc biệt là bé Hà Thuý Hằng là điều cực kỳ khó khăn...

Song, nhờ sự tận tình của các cán bộ quản giáo và sự đùm bọc của chị em trong trại nên hai con gái của Thanh lớn lên khoẻ mạnh. Gần đây do thiếu sữa và muốn dành thời gian chăm lo cho đứa em song sinh bé bỏng hơn, nên Thanh đã gửi bé Hà Thuý Mi ra ở với bác. Khi gặp chúng tôi, bé Hà Thuý Hằng đã hơn hai tuổi, rất ngoan. Mặc dù cơ thể vẫn bé hơn so với lứa tuổi lên hai của mình, nhưng cháu khoẻ mạnh, phát triển bình thường.

Kỳ 2: Nhà trẻ "bất đắc dĩ".

Kỳ 3: Những người đàn bà cô đơn sau song sắt.

Mai Thuý