‘Chi viện’ cho người thân ở nước ngoài

Ông T.H, ở Hà Nội vừa gửi cho người cháu rể một khoản tiền nhỏ trong lúc anh này mới về TP HCM, bỡ ngỡ kiếm việc làm. “Bây giờ bên Mỹ làm ăn khó khăn nên cháu tôi phải về nước dạy tiếng Anh. Lần đầu gặp cháu, chẳng nói được chuyện gì do bất đồng ngôn ngữ song dù sao cũng là họ hàng. Người Việt vẫn quan niệm “giọt máu đào hơn ao nước lã” mà”, ông H. nói.

Gia đình ông N.K cũng mới nhận được thư của vợ chồng người cô ruột định cư tại Anh xin giúp đỡ vì làm ăn thua lỗ. Đại gia đình quyên góp được hơn 2.000 USD. Ông K. tâm sự: “Trước đây, chúng tôi hay nhận tiền, hàng hóa, thuốc men từ họ hàng ở nước ngoài… Các cô chú không giàu có gì nhưng vẫn tích cóp, giúp đỡ họ hàng trong nước. Bây giờ mình giúp ngược lại chẳng nhiều nhặn so với mức sống bên đó nhưng là tấm lòng của người trong gia đình với nhau”.

Anh Minh Dũng, công nhân của một hãng điện lạnh tại Australia cho biết, anh và 5 người bạn quê Trà Vinh sang đây làm việc đã nhiều năm. Thu nhập hằng tháng trung bình 800 USD, sau khi trừ các khoản chi phí, còn dư khoảng 200 USD. Tuy nhiên, do kinh tế khó khăn nên hãng cắt giảm công nhân, anh và những người bạn thất nghiệp hơn 5 tháng nay.

Anh Dũng nói: “Tôi chỉ mong có việc làm để cầm cự qua thời điểm khó khăn, bất cứ việc gì cũng được. Kiếm được đồng nào hay đồng đó, đã xin gia đình hơn 3.000 USD rồi, không thể xin mãi được”. Anh Dũng cho biết thêm, có một xí nghiệp chế biến hải sản đang tuyển dụng công nhân bốc xếp, có lẽ anh sẽ “đầu quân” cho xí nghiệp này dù lương thấp.

Minh họa NOP.

Khá nhiều công nhân người Việt cũng đang chịu cảnh thất nghiệp do khủng hoảng kinh tế thế giới như anh Dũng do các công ty tạm ngưng đóng cửa ngày càng nhiều. Thu nhập không có, trợ cấp ít ỏi, do vậy để cầm cự qua giai đoạn khó khăn này họ phải trông chờ vào sự “tiếp tế” của gia đình trong nước.

Những người làm ngành nghề khác cũng rơi vào khó khăn. Vợ chồng chị T.H. (quận Bình Thạnh, TP HCM) và hai con nhỏ sống ổn định bằng nghề nail (làm móng tay, móng chân) tại Mỹ. Nhưng kinh tế khó khăn khiến người dân thắt chặt chi tiêu, các tiệm nail phải sa thải bớt nhân viên. Sau gần ba tháng thất nghiệp, không đủ tiền trang trải chi phí hàng ngày và học phí của con nên chị H. nhờ ba mẹ ở Việt Nam hỗ trợ. Bà Th., mẹ của chị H, đã vay mượn người thân và ngân hàng được 8.000 USD gửi cho chị để cầm cự qua ngày.

Không ảnh hưởng đến cung cầu ngoại tệ

Ông Trần Bình Hậu, Phó giám đốc sở giao dịch Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam, chi nhánh TP HCM, cho biết, bốn tháng đầu năm, lượng kiều hối về nước giảm mạnh so với cuối năm 2008. Trong khi đó, lượng tiền chuyển từ trong nước cho người thân nước ngoài lại tăng khoảng 18% so với cùng kỳ. “Lý do chuyển tiền chủ yếu là để đóng học phí cho con ăn học, gửi cho người thân vay, mượn trong khi thất nghiệp”, ông Hậu nói.

Ông Nguyễn Ngọc Lân, Phó vụ trưởng Vụ Quản lý Ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước, cho biết, theo quy định hiện hành về Quản lý ngoại hối, công dân Việt Nam được chuyển ngoại tệ ra nước ngoài để sử dụng cho các nhu cầu hợp pháp như du lịch, học tập, chữa bệnh, công tác, trợ cấp khó khăn, thừa kế, định cư... Hồ sơ (bao gồm các giấy tờ chứng minh nhu cầu đó là hợp pháp, chính đáng) được gửi đến các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng được phép của Ngân hàng Nhà nước. Riêng với trường hợp chuyển, mang ngoại tệ để trợ cấp cho thân nhân ở nước ngoài chỉ được giới hạn tối đa 5.000 USD một người thân mỗi năm.

Ông Lân cho rằng, việc tương trợ người thân vượt khó trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy giảm hiện nay cũng là nhu cầu chính đáng. “Ngân hàng Nhà nước chưa có thống kê chính thức nào về con số “tiếp tế ngược” ra nước ngoài, nhưng chắc cũng không lớn. Bởi vậy, hoạt động này không tác động đáng kể gì đến cung - cầu ngoại tệ, thị trường ngoại hối cũng như nền kinh tế”, ông Lân nhận định.