Cần đánh giá lại đề án

 

Thu phí bảo trì đường bộ qua xăng dầu có hợp lý khi nhiều đối tượng sử dụng xăng vào các công việc khác nhau. Ảnh: Chí Cường

 

Tiến sỹ Đinh Văn Nhã, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội khi trao đổi với PV Báo GĐ&XH về dự thảo thu quỹ bảo trì đường bộ trực tiếp qua giá xăng dầu đã cho rằng: "Nên đồng bộ các loại thuế, phí liên quan đến xăng dầu để tránh cồng kềnh và những rắc rối phát sinh". Theo TS Đinh Văn Nhã, phí môi trường và phí bảo trì đường bộ thu ở ngưỡng 1.000 đồng/lít tập trung vào thuế xăng dầu thì càng tốt. Với việc gộp các khoản thu này, cần có sự tính toán để khi rút ngân sách chi cho môi trường và bảo trì đường bộ một cách phù hợp. Ông Nhã dẫn chứng, nếu thu thuế xăng dầu mức 1.000 đồng/lít, cộng thêm phí bảo trì đường bộ khoảng từ 300-500 đồng/lít cùng tầm 500 đồng/lít phí môi trường, tổng cộng cả thuế và 2 loại phí là 2.000 đồng/lít. Từ các mức thu ấn định của phí và thuế nhân với tổng số lít xăng dầu sẽ ra số tiền chi cho các quỹ, thuế. Hiện nay, Chính phủ đang trình thuế xăng dầu thu theo mức tuyệt đối với mức sàn là 1.000 đồng/lít và mức trần là 4.000 đồng/lít. Khi đưa thêm Quỹ bảo trì đường bộ vào trong khi quỹ này không nằm trong cấu thành quỹ xăng dầu thì phải tính toán để có sự thống nhất.

Trước phương án đưa khoản thu phí cho Quỹ bảo trì đường bộ vào giá xăng liệu có tạo nên sự biến động về giá cả nói chung, ông Nhã khẳng định là "có" vì đây là mặt hàng tác động trực tiếp lên phí đầu vào của sản xuất. Theo đó, cần phải tính toán một mức thu phù hợp để tránh tình trạng xáo động lớn về giá, nhất là những mặt hàng, dịch vụ phải chịu chi phí xăng dầu đầu vào lớn.

"Nếu đưa vào được và có sự tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng với mức giá và phương pháp thu phù hợp thì rất tốt. Cơ quan quản lý Nhà nước sẽ có thêm tiền để duy tu bảo dưỡng, nâng cấp đường sá, giảm thiểu được sự cồng kềnh so với phương pháp thu phí qua các trạm. Cùng đó Nhà nước sẽ tập trung được nguồn lực, quản lý tốt nguồn thu, hạn chế được thất thoát, tiêu cực..." - ông Nhã cho biết thêm.

 

Đó là khẳng định của Tiến sỹ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương khi nói về quỹ bảo trì đường bộ.

Theo ông Doanh, thu phí bảo trì đường bộ qua giá xăng phải cần tính toán thật hợp lý bởi không ít đối tượng dùng xăng nhưng không lưu thông trên đường bộ. Ông Doanh đưa ra ví dụ: "Người nông dân dùng xăng bơm thuốc trừ sâu, chạy máy gặt lúa, chạy máy nổ bơm nước... vẫn phải đóng quỹ bảo trì đường bộ là không hợp lý. Hơn nữa, đây là một trong những đối tượng dễ tổn thương khi có sự xáo động về giá".

"Hiện trong giá xăng đã gánh nhiều loại thuế, phí và người sử dụng đang hàng ngày, hàng giờ phải chi tiền đóng phí", ông Doanh cho biết thêm. Để làm rõ lập luận của mình, TS Lê Đăng Doanh đưa ra phân tích: "Hiện trong cấu thành giá xăng đã có tới 40% các loại thuế và phí. Điều này cho thấy sức đóng góp của xăng dầu vào ngân sách đã là rất lớn. Các lần tăng giá xăng trước đây, cơ quan tài chính Nhà nước đưa ra con số tác động rất thấp nhưng sau đó thực tế cho câu trả lời hoàn toàn khác với mức tăng cao đáng kể. Theo tôi cần có một đánh giá nghiêm túc về đề án này. Đề nghị Hội Người tiêu dùng cùng với các chuyên gia ngồi tính lại sự ảnh hưởng nếu tăng giá xăng. Cùng đó, Bộ GTVT cần có một cuộc hội thảo mời các chuyên gia, báo đài cùng Hội Người tiêu dùng để làm rõ các lập luận, ý kiến xung quanh đề xuất có thể khiến tăng 1.000 đồng/lít vào giá xăng".

 

Theo tôi mức thu 1.000 đồng/lít xăng là con số quá cao. Mức tăng cao như thế sẽ tác động không nhỏ đến giá thành tiêu dùng của người dân và sẽ kéo lạm phát tăng cao. TS Lê Đăng Doanh

 

Việc gắn thiết bị tính phí lên phương tiện sử dụng diezel nêu trong dự thảo quỹ bảo trì đường bộ là sự can thiệp kỹ thuật rất đơn giản. Theo tôi nên gắn hộp đen để kiểm soát lộ trình của phương tiện. Chỉ có hộp đen mới cho kết quả chính xác nhất và hạn chế được gần triệt để sự can thiệp hòng trục lợi của lái xe. Tuy nhiên cần có những quy định cụ thể về chủng loại hộp đen, cùng các cơ quan có trách nhiệm kiểm tra, giám sát sự hoạt động của thiết bị, tránh trường hợp xe lắp thiết bị "dởm", xe chạy nhưng thiết bị không hoạt động...  Thạc sỹ Nguyễn Hùng Mạnh - Phó Trưởng bộ môn Cơ khí Ô tô, Trường ĐH GTVT Hà Nội

 

Xe khách chạy từ Hương Sơn (Hà Tĩnh) ra Hà Nội có 350km phải qua đến 5 trạm thu phí và phải đóng tổng cộng 4,2 triệu đồng/tháng tiền vé cầu đường. Mỗi ngày chi phí xăng dầu, bến bãi, tiền trả lương cho nhân viên cùng hàng chục các khoản chi không tên khác lên đến hơn 4 triệu đồng. Như vậy, mỗi đầu xe doanh nghiệp phải chi không dưới 120 triệu đồng/tháng. Nếu giá xăng tăng, doanh nghiệp buộc phải tăng giá vé và người chịu thiệt trực tiếp vẫn là người dân.    Anh Luận, lái xe Trường Vịnh chạy tuyến Hà Tĩnh - Hà Nội

 

Tôi không đồng tình với việc phải đóng phí bảo trì đường bộ là 1.000đ/lít xăng. Lái xe taxi đã phải chịu hàng loạt các loại phí như thuế, tiền ăn chia với doanh nghiệp, phí cầu phà, phí bến bãi và nhiều các khoản... khó nói khác. Tôi lái taxi được 10 năm, thu nhập cao nhất cũng chỉ được 3-4 triệu đồng/tháng. Gia đình có 4 người hoàn toàn trông chờ vào thu nhập của tôi. Nếu cứ loạn thu như thế này thì anh em sẽ bỏ xe, chuyển nghề hết. Tôi mong muốn, cơ quan quản lý nhà nước nên có cuộc điều tra xã hội rộng rãi để nắm được rõ hơn về đời sống anh em tài xế, từ đó có mức tăng phù hợp.   Anh Trần Xuân Tú, lái xe taxi, Công ty vận tải An Huy   Công Tâm - Quốc Hưng (ghi)

 

Công Tâm