Bao nhiêu người mất việc?

 

Chính phủ đã nhanh chóng đưa ra chủ trương hỗ trợ đối tượng này. Và ai cũng hiểu rằng, việc đưa ra số liệu chính xác về số người mất việc là căn cứ khoa học để xây dựng chính sách phù hợp, hiệu quả.

 

Đáng tiếc cho đến nay, các cơ quan chức năng vẫn đưa ra những con số ước đoán, không thống nhất.

 

Cách đây hơn hai tháng, căn cứ vào chỉ số tăng trưởng tụt từ mức trên 8% xuống còn 5 – 6% trong năm nay, một số nhà chuyên môn dự báo sẽ có khoảng 300.000 người bị thất nghiệp. Sau đó ít lâu, Bộ LĐ–TB&XH cho rằng số người thất nghiệp chỉ khoảng 150.000 người, tức chỉ bằng phân nửa. Và mới đây, ông Nguyễn Đại Đồng, Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ LĐ–TB&XH) khẳng định, tối đa chỉ có đến 400.000 người bị mất việc trong năm 2009. Những con số này có sự chênh lệch quá lớn khiến nhân dân khó hiểu.

 

Trong khi đó, vấn đề tiêu chí, công thức để tính toán cũng có nhiều chỗ chưa thống nhất. Công thức phổ biến nhất được các cơ quan chức năng sử dụng hiện nay là căn cứ vào mức giảm tăng trưởng GDP để quy ra số người bị mất việc. Nhưng theo một số chuyên gia thì cách tính này chưa ổn, phải tính toán theo cách… ngược lại mới đúng. Cụ thể, cần nhìn nhận GDP là giá trị mới được tạo ra trong nền kinh tế, là do người lao động tạo ra. Theo đó, mức độ sử dụng lao động phải là nguyên nhân, còn tốc độ tăng trưởng GDP là hệ quả. Bên cạnh đó, nhiều cơ quan quản lý, chuyên môn cũng không thống nhất về khái niệm “mất việc”. Cụ thể như những trường hợp lao động hết hạn hợp đồng và không được gia hạn tiếp, thì một số cơ quan không coi là bị mất việc. Chính những điều này dẫn đến những kết quả thống kê khác nhau.

 

Chính sách hỗ trợ thất nghiệp của Chính phủ được thực thi hiệu quả sẽ có tác dụng lớn trong việc ổn định kinh tế cũng như xã hội. Trong điều kiện kinh tế khó khăn, ngân sách đang chịu sức ép từ nhiều phía thì nỗ lực này là sự cố gắng lớn của Chính phủ. Tuy nhiên, nếu việc điều tra khảo sát không chính xác sẽ làm cho việc vạch chính sách thiếu phù hợp với thực tế và như vậy sẽ xuất hiện nhiều rắc rối khi triển khai. Hơn nữa, việc xác định mơ hồ rất dễ xảy ra tình trạng “người đáng được không được, người không đáng được lại được” sẽ ảnh hưởng đến ý nghĩa một chính sách lớn của Chính phủ. Chúng ta đã có bài học về chuyện phân bổ tiền hỗ trợ ăn Tết cho người nghèo vừa qua.

 

Để điều tra được con số chính xác về số người thất nghiệp với điều kiện như nước ta hiện nay không dễ. Tuy nhiên, đây không phải là nhiệm vụ bất khả thi. Nếu các cơ quan quản lý ở TƯ phối hợp chặt chẽ với các địa phương thực hiện một cuộc điều tra tổng thể, chắc chắn sẽ đưa ra được con số tin cậy. Và để một chính sách quan trọng của Chính phủ phát huy tối đa thì nên tổ chức một đợt khảo sát thực tế, qua đó khảo sát nhu cầu hỗ trợ của những người mất việc. Không nên chỉ dựa vào một vài nguồn để phân tích và ước đoán.