Thơ của tôi chuyên nghiệp hơn thơ Vàng Anh!

Có rất nhiều điều tiếng về các giải thưởng, tặng thưởng văn học của các Hội Nhà văn, anh cũng thế và anh đã nhận giải thưởng của Hội văn học TP.HCM? 

- Vì tôi còn một chút lương thiện để tin tưởng rằng giải thưởng vẫn giống như một cái nhiệt kế văn học.

Anh đã từng chê thơ Phan Thị Vàng Anh nhưng thơ Vàng Anh được giải của Hội văn học Hà Nội, giờ anh nhận giải của Hội văn học TP.HCM, chả nhẽ giải của Hội văn học TP.HCM có chất lượng hơn giải của Hội văn học Hà Nội?

- Tập thơ của tôi chuyên nghiệp hơn tập thơ của nữ nhà văn Phan Thị Vàng Anh. Nếu Hội nhà văn Hà Nội mà trao tặng thưởng thơ cho tập “Thế giới không còn trăng” của Nguyễn Trọng Tạo thì Giải thưởng Hội nhà văn Hà Nội vượt hẳn Giải thưởng Hội nhà văn TP HCM!

Anh chê tập thơ "Gửi VB" của tác giả Phan Thị Vàng Anh, có phải là một kiểu đánh trống khua chiêng cho tập thơ "Trong bóng người xưa" của chính anh?

- Giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội và Hội Nhà văn TP HCM đều xét thưởng cùng lúc, chỉ có điều công bố sớm hay muộn hơn nhau một chút. Những người tham gia Hội đồng giải thưởng văn học của cả hai hội này đều có vị trí trong làng văn cả, họ đâu có bị và cũng đâu có sợ áp lực gì? Hơn nữa, sâu xa trong thâm tâm muốn được giải thì đừng làm mất lòng những người có quyền quyết định, hoặc tốt nhất hãy thực hiện khẩu hiệu “im lặng là vàng”, đừng la ó gì cả. Cho nên, tôi lên tiếng về “Gửi VB” vì muốn trao đổi nghề nghiệp thực sự thôi!

Tôi còn một chút lương thiện để tin tưởng...

Anh tin vào những người tham gia Hội đồng giải thưởng như vậy thì anh có rút lại những nhận xét của mình về tập "Gửi VB"?

- Không bao giờ có chuyện đó. Tôi đã nói rồi, chị Phan Thị Vàng Anh dắt bộ xương Nàng Thơ đi lêu nghêu ra đường cho thiên hạ chiêm ngưỡng! Tôi không thể trỏ vào bộ xương ấy mà tung hô lên rằng: “Hoa hậu đấy! Hoa hậu đấy!”. Trên thế giới này, những ngưòi có trái tim lành mạnh, không ai yêu một bộ xương bao giờ, chứ đừng nói đến chuyện rước một bộ xương về làm vợ.

Thơ anh chuyên nghiệp hơn "Gửi VB" ở chỗ nào?

- Có thể những người yêu chuộng sự dễ hiểu, sự gân guốc, sự thô ráp thì sẽ thích “Gửi VB” hơn “Trong bóng người xưa”. Thế nhưng, chẳng cần khiêm tốn gì, tôi xin nói rõ rằng, “Gửi VB” chỉ mới có những ý thơ, còn “Trong bóng người xưa” có những câu thơ thật sự, có hồn vía một nhà thơ thật sự! Hơn nữa, tập thơ của tôi hay vừa vừa chứ chả phải hay lắm, nhưng còn có ưu tư thế sự và thời cuộc, chứ “Gửi VB” chỉ quẩn quanh cái tôi bé mọn.

Anh từng cho rằng "thơ là sáng tạo chữ nghĩa" tôi rất tò mò khi anh sáng tạo chữ nghĩa với thơ mình.

- Đôi khi sáng tạo chữ nghĩa không chỉ là chuyện sáng tạo ra chữ mới đâu, mà là đặt chữ nghĩa vào vị trí đắc địa nhất. Ví dụ, “quá cảnh” là một thuật ngữ quen thuộc với hàng không, nhưng tôi đã đưa vào câu thơ “Sống cay đắng với phấn son hãnh tiến/ Càng tội nghiệp những màu hoa quá cảnh trần gian” thì mang lại được một câu thơ sinh động và gợi mở. Trường hợp khác, câu thơ của tôi “Hạnh phúc tối trời ai còn lầm lũi/ Nhân tình áo giấy vẫn ngồi đâu đây”, nếu thay “áo giấy” bằng những chữ nghĩa khác như “bội bạc”, “lừa đảo” hay “xảo trá”, “ấm ớ” thì giá trị giảm sút rõ rệt!

Anh  nhận xét: “Hầu hết những bài thơ trong “Gửi VB” đều thể hiện theo lối thơ - văn xuôi hay nói cách khác là thơ - mặt - phẳng". Thế nào là thơ mặt phẳng?

- Thơ mặt phẳng là những câu thơ không có sức liên tưởng. Thơ mặt phẳng đọc xong là hiểu ngay lập tức, mà không cẩn phải mở rộng biên độ tư duy hay gõ cửa xúc cảm thẩm mỹ. Đối với tôi, khi đọc thơ, bao giờ cũng xuất hiện trước mặt hai loại văn bản. Một loại thơ mặt phẳng, nói A là A. Một loại thơ đa tầng, nói A có thể là A’ hoặc khiến người ta bất giác nghĩ đến B, C.

Anh nhận thấy tập thơ của mình xứng đáng nhận tặng thưởng của Hội Nhà Văn TP HCM chứ?

- Khi làm thơ và khi in thơ, tôi cũng không nghĩ để đoạt giải. Thế nhưng, theo dõi tất cả các tập thơ của những tác giả TP HCM đã in ra trong năm 2006, thì tôi thấy tác phẩm của tôi xứng đáng được tặng thưởng Hội nhà văn TP HCM.

Giấy trắng mực đen, không ai phủ nhận được ai, mà cũng không ai bịp bợm được ai. Cả tôi và tác giả Phan Thị Vàng Anh khi đưa tập thơ ra xã hội thì đều phải…bó tay trước những đánh giá khác nhau.

Sao anh kêu gọi tác giả Vàng Anh từ chối tặng thưởng của Hội Nhà văn Hà Nội, còn anh thì không?

- Nói thật, bây giờ mấy người đọc thơ đâu? và thơ cũng có tác dụng mấy đến đời sống đâu? Trao tặng thưởng cho thơ đã là ưu ái các nhà thơ rồi. Cũng chẳng vinh quang gì đâu! Tặng thưởng như là sự động viên cần thiết ấy mà. Riêng số tiền thưởng thì đối với tôi cũng quan trọng đấy, vì nó sẽ giúp tôi có tiền để dành mà in…tập thơ tiếp theo! 

Anh không có cả tâm trạng phân vân với tặng thưởng năm nay nhỉ?

- Tôi chẳng phân vân gì với tặng thưởng này đâu, nhưng tôi đang hồi hộp chờ…tác phẩm đăng quang ở Hội Nhà văn VN. Nhà thơ Vũ Quần Phương vì yêu quý tôi nên cho biết, tập thơ của tôi lọt vào top 10, nhưng khi bỏ phiếu chọn ra hai cuốn, thì “Trong bóng người xưa” bị loại rồi! Vì vậy, tôi “nín thở” chờ “học tập” những gì hay ho ở tập thơ được trao giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam kỳ này!

Nhà thơ Dương Tường: - Tôi đã đọc tập "Gửi VB" của Vàng Anh, tập đấy đáng chứ. Còn thơ Lê Thiếu Nhơn, chê thơ Nhơn cũng là sang cho cậu ấy rồi.   Nhà thơ Hữu Thỉnh:     Nhà thơ Inrasara:     Nhà thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh: - Tôi có được Nhơn tặng tập thơ "Trong bóng người xưa" từ lâu, nhưng nhiều việc quá nên không đọc. Tôi cũng không quan tâm đến giải thưởng văn học trong nước. Gần đây chuyện Nhơn ồn ào chê tập thơ "Gửi VB" của Vàng Anh khiến tôi xem lại hai tập. Không thể so sánh hai tập thơ đó với nhau, cho dù chúng đều được tặng thưởng. "Gửi VB" là một thể nghiệm mới. Nó nói được câu chuyện của ngày hôm nay, thi pháp thơ tự do phù hợp với đời sống với người trẻ. Còn tập thơ của Nhơn quá cũ, thế giới thơ Nhơn chỉ có vậy, chẳng mới hơn chút nào.  - Tôi không quan tâm lắm đến các giải thưởng văn học trong nước. Tập thơ "Trong bóng người xưa" của Lê Thiếu Nhơn được tặng thưởng của Hội Nhà văn TP HCM tôi được nghe tin qua bạn bè. Tôi không có ý kiến gì về tập thơ này, quan điểm của tôi là: Một tập thơ không có gì mới mẻ về bút pháp thì không đáng nói.   - Tôi vừa đi công tác về. Lê Thiếu Nhơn mới được tặng thưởng cho tập thơ hả? Tôi không biết. Tôi chưa đọc thơ của Vàng Anh cũng như Lê Thiếu Nhơn. Hẹn lúc nào đọc xong, chúng ta sẽ nói chuyện về hai tập thơ này nhé.

Theo Từ Nữ Triệu Vương
Vietnamnet