“Phố Phái, gái Liên” và cô người mẫu xinh đẹp

Con trai cố họa sỹ Nguyễn Dung trong phòng vẽ, nơi trước đây các họa sỹ bậc thầy thường lui tới. Ảnh: T.G.

Ngôi biệt thự cổ tại 75 Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội vốn là nhà của cố hoạ sĩ Nguyễn Dung, vẫn là nơi tụ họp, gặp gỡ của giới hoạ sĩ từ thời kháng chiến chống Mỹ. Các danh hoạ như Dương Bích Liên, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Đỗ Cung... đã vô số lần bước trên bậc thang của toà biệt thự, đặc biệt là phòng vẽ trên tầng 2. Nơi đây, khá nhiều bức tranh của Bùi Xuân Phái, Dương Bích Liên... được cất giữ cẩn thận như báu vật bởi niềm đam mê hội hoạ và sự kính trọng của ông Nguyễn Trường, con trai cố họa sĩ Nguyễn Dung, vốn là anh “tiểu đồng hầu trà” cho các cuộc gặp gỡ của giới hoạ sĩ từ những thập niên 70 của thế kỷ trước.

Cô Mai đẹp nổi tiếng Hà Thành một thời và danh họa Bùi Xuân Phái (bên trái cô), họa sỹ Dương Bích Liên (ngồi trước cô). Ảnh: TL.

Thực chất, cô gái đẹp mê hồn khiến hoạ sĩ Bùi Xuân Phái quá đỗi ngưỡng mộ ấy chính là người làm mẫu vẽ của hoạ sĩ Dương Bích Liên. Ông Liên là con trai duy nhất của một ông quan tri phủ, năm 17 tuổi cuộc gặp gỡ thiên định với họa sĩ Hoàng Lập Ngôn đã khiến ông say mê thế giới của mầu vẽ. Khi đó họa sĩ Hoàng Lập Ngôn vừa thiết kế xong chiếc xe ngựa và đặt tên “Nhà Lăn Mê Ly” đi vẽ người và cảnh khắp nơi, Dương Bích Liên đã được họa sĩ Hoàng Lập Ngôn cho nhập hội, lên xe lăn du ngoạn. Nhưng đến Thanh Hoá thì người nhà quan phủ tìm ra “Nhà Lăn Mê Ly” và áp giải cậu công tử về nhà. Sau đó, Dương Bích Liên đã quyết định ghi tên theo học Trường Mỹ thuật Đông Dương và là một trong những học trò cuối cùng của trường. Ông dành cả cuộc đời cho nghệ thuật đến mức lơ đãng, “quên” chính bản thân mình. Sự lặng lẽ của ông gần như là một cuộc trốn chạy bản thân, trốn chạy ảo ảnh... Ông sống không gia đình, không vợ con và cô độc đến cuối đời.