Những "nỗi hàm oan" của chàng Tầm Thư

>> Nhà thơ Trần Hòa Bình: “Tôi không sợ đàn bà vì tôi đã... lì đòn”

Tôi hình dung, chiều nào cũng vậy, khi hoàng hôn đã muộn, phố đã lên đèn, chàng Tầm Thư Trần Hòa Bình khoác chiếc ba lô quen thuộc, mái tóc bạt gió rủ lòa xòa trên vầng trán xuất hiện ở Quán Xưa.

Vẫn cặp kính cận trên gương mặt giấu tuổi tác rất giỏi, đôi mắt thông minh nhưng ngơ ngác của chàng Đôn Kihôtê như đang mở to tìm cho mình giữa chốn đông đúc xa lạ một góc dừng chân.

Thế rồi Quán Xưa trên phố Ngọc Khánh là bữa tối thay vì trở về nhà, chàng mở điện thoại và gọi cho một cái tên quen thuộc nào đó trong danh bạ điện thoại để có thể cùng chàng ăn tối. Người độc thân thường có danh sách bạn bè quá nhiều, đủ để hiếm khi phải một mình.

Quán Xưa trở thành nhà, còn nhà của mình lại thành quán trọ. Đến nỗi những người phục vụ Quán Xưa đã kết nạp chàng thơ thành một thành viên của họ, để khi nào đó, có dịp khuyến mãi, họ dành cho chàng thơ những buổi nhạc ẩm thực miễn phí cho tất cả người quen bạn hữu của chàng kéo đến đông chật cả quán.

Tôi không hiểu nổi tại sao, chàng thơ lại yêu cuộc sống độc thân của mình lâu đến thế. Tại sao chàng vẫn cứ loay hoay trong biển người mà chưa tìm thấy cho riêng mình một người cuối, sau những đổ vỡ.

Như chiều nay, đã muộn, quán vắng giờ tan tầm, chàng Tầm Thư Trần Hòa Bình xuất hiện với cặp kính cận, quần bò bạc gối và gương mặt chàng Đôn Kihôtê không lẫn vào đâu được.

Chàng vẫn thế, như ngày xưa, như xa xưa, lâu lắm rồi một hình ảnh của thi sỹ lãng du sống hồn nhiên như cây cỏ, như bản năng, như khoảnh khắc chớp nhoáng khi chàng tan học về đi bộ dưới hàng cây cổ thụ trên một con phố Hà Nội, bất chợt giật mình bởi chiếc lá vàng rơi trúng đầu mình.

Chàng dừng lại, bối rối gỡ cặp kính dày ra và bàng hoàng khi nhìn thấy cả một vòm lá đỏ phía trên cao. Giật mình thì ra mùa thu đã về tự lúc nào, để rồi bài thơ "Thêm một" từng câu thơ từng câu vang lên trong bản năng của một thi sỹ. "Thêm một chiếc lá rụng/ Thế là thành mùa thu/ Thêm một tiếng chim gù/ Thành ban mai tinh khiết".

Chàng tự thú về mình rất dễ thương. Tự nhận mình là một người tài tử ở nhiều lĩnh vực, luôn tự tin trong công việc và đặc biệt là trước phụ nữ. Là một kẻ rong chơi khủng khiếp, rong chơi đến mức nhiều khi vô trách nhiệm với cuộc đời mình.

Bằng chứng cho sự vô trách nhiệm ấy là cho đến bây giờ chàng vẫn mang tâm thế của một chàng sinh viên vừa mới ra trường với ngổn ngang trăm thứ phải hoàn thành đặt ra ở phía trước.

Người đàn ông đã trưởng thành khi làm xong ba việc lớn: Sự nghiệp, vợ con và nhà cửa. Sự nghiệp thì Trần Hòa Bình đã gây dựng coi như thành công, gia đình thì chưa thể nói là hoàn hảo khi mục tiêu lấy vợ đặt ra trong vài năm nay vẫn chưa hoàn thành. Chia tay cuộc hôn nhân đầu tiên đã quá lâu, mọi chuyện đã thuộc về quá khứ xa lắc, con gái giờ cũng sắp vuột khỏi vòng tay yêu thương của bố, thế mà Trần Hòa Bình vẫn chưa tìm thấy cái nửa thực sự của đời mình.

Còn chuyện xây nhà thì kể ra quả là khôi hài. Đến bây giờ, chàng Tầm Thư Trần Hòa Bình vẫn ở trong một ngôi nhà cấp 4 xập xệ. Năm nay, lúc mà anh quyết tâm phải xây một cái nhà đàng hoàng để ở, chàng mới giật mình nhìn ra xung quanh, té ra chỉ còn mỗi nhà của chàng vẫn ung dung xập xệ trong sự ngạc nhiên của chính chủ nhân là tại sao mình không nghĩ ra việc xây nhà sớm hơn.

Đến lúc nghĩ ra rồi thì mới té ngửa chàng sở hữu nhà mà không có giấy phân nhà. Tá hỏa chàng mới hỏi cơ quan. Mọi người ngớ ra vì căn hộ ấy đã được phân cho chàng sở hữu hơn chục năm nay, người ta đã xây nhà, bán nhà thay đổi hàng chục lần rồi, thế mà bây giờ chàng mới hỏi đến giấy phân nhà.

Nhà giáo Trần Hoà Bình trong giờ lên lớp ở Học viện Báo chí & Tuyên truyền.

Lục lại trí nhớ, chàng bèn lặn lội đi tìm lại ông trưởng phòng hành chính quản trị cũ, người ký quyết định phân nhà thì mới hay, ngày đó người ta gọi chàng năm bảy lần để lên nhận quyết định phân nhà thì chàng không lên lấy, nên cái quyết định đó giờ chẳng biết đâu mà lần. Thế là cơ quan phải cạy cục làm lại giấy phân nhà cho chàng.

Có được giấy phân nhà thì nhà lại không có sổ đỏ vì khi cơ quan làm đồng loạt cho tất cả mọi người chỉ riêng của chàng là phải chừa lại vì không ai liên lạc được với chàng, mà có liên lạc được chàng cũng không có năng lực để hiểu ra việc đó là quan trọng. Thế mới phải khốn khổ đi làm sổ đỏ một mình.

Làm sổ đỏ mới biết lâu nay hai bố con chàng chưa có hộ khẩu riêng, hai bố con có những 15 năm "cư trú bất hợp pháp" bởi sau khi ly hôn, hộ khẩu hai bố con vẫn ở chỗ vợ cũ, mà cô ấy đã lập gia đình mới, huyện Từ Liêm thì đã đổi thành quận Cầu Giấy. Đến anh Cảnh sát khu vực cũng ngã ngửa người khi rà soát lại hộ khẩu cho chàng. Vậy là hành trình đi làm hộ khẩu với biết bao "phiền toái thay"... Bây giờ chàng đành phải một thân một mình tự xoay xở đến toát cả mồ hôi hột với chuyện nhà cửa...

Quả là cái sự vô tâm tính của chàng không biết kể đâu cho hết. Vô tâm, vô trách nhiệm đến mức năm 2006, khi Tạp chí Gia Đình thực hiện việc trả lương qua thẻ ATM, chàng lần nữa mới phát hiện ra chàng không có chứng minh nhân dân tự bao giờ. Lại phải đi làm, té ra năm 2006 chàng mới được là công dân chính thức.

Chẳng ai nghi ngờ chàng cả vì có lẽ cái mặt chàng cho thấy chàng không thuộc loại người "gian tà". Hóa ra chàng Tầm Thư Trần Hòa Bình cái gì cũng biết cái gì cũng thông, cái gì cũng rành nhưng rồi chẳng thuộc về cái gì cả.

Đồng nghiệp của chàng ở Khoa Báo chí - Học viện Báo chí và Tuyên truyền nhận xét chàng sắc sảo, lý luận nhạy bén. Nhưng cũng có người nhún vai nói rằng chàng là một kẻ kiêu ngạo, tự cao tự đại.

Bạn bè thân thiết nói rằng chàng là một người thơ cô đơn và phiêu lãng, hai chân không bao giờ chạm đất. Chàng thiếu thực tế và đầu óc lúc nào cũng lơ mơ như một người vừa mơ ngủ. Nhưng bạn bè chàng cũng không thể không thừa nhận chàng là một người sắc sảo, giỏi giang trong công việc, thừa khôn ngoan, và cũng đầy kiêu hãnh.

Còn bản thân chàng, khi hỏi chàng là ai, Trần Hòa Bình bối rối, ngẩn ngơ suy nghĩ một hồi lâu rồi té ra, chàng chẳng biết mình một cách rành rẽ bởi chàng thú nhận trong con người chàng có quá nhiều những mâu thuẫn đan xen giằng xé và vô cùng phức tạp.

Chàng nói rằng mình là hoàng tử bé, sống lơ mơ giữa cuộc đời. Không hẳn là vô trách nhiệm với bản thân, không hẳn là hời hợt, nông cạn, nhưng mọi thứ cứ trượt qua chàng một cách vô thức, gia đình, tình yêu, công việc, những người tình. Tất cả cứ trượt qua chàng, đến rồi đi, và cuối cùng vẫn là một mình chàng còn lại với riêng mình với bao nỗi hoài vọng.

Với lại, theo chàng, tai hại nhất là xung quanh con người chàng có nhiều "nỗi hàm oan". "Nỗi hàm oan" thứ nhất: Chàng không phải là một tay chuyên đi săn gái như tiếng lành đồn xa tiếng dữ đồn xa. Chàng không có thời gian để làm điều đó, và cũng không đủ kiên nhẫn. Bởi những cô gái tự nguyện tìm đến chàng, đến rồi đi mà chàng không thể kìm giữ và chàng cũng không có ý kìm giữ.

Rằng chàng không thiếu những người tình, không thiếu những cô gái mong muốn được làm vợ chàng. Thế nhưng, những người tình đến rồi đi "như những dòng sông nhỏ" vẫn mải miết rời chàng để tìm về biển lớn, làm bến đỗ cuối cùng cho những người yêu chàng và chàng yêu.

Khi người ta không xác định một cái gì cả thì đến nỗi buồn còn lại như chàng tự thú chỉ đủ để làm thơ. "Ngủ đi những đoá hoa/ Giấc mơ yêu nồng thắm của ta/ Hết khổ đau lại chập chờn hy vọng? Hạnh phúc là gì, hạnh phúc có thật không?  Ôi những đoá sen dè dặt cánh hồng... Ngủ đi những đoá hoa vợ chồng/ Ta ru hoa một đêm dài đơn độc/ Và em nữa, đã bao giờ em khóc? Trước hồn sen trong vắt một ước nguyền".

"Nỗi hàm oan" thứ hai, chàng không giàu như nhiều người tưởng tượng, suốt ngày ăn cơm nhà hàng và tiêu pha thoải mái. Ai cũng nghĩ chàng giàu bởi hơn chục năm qua, chàng làm Phó Tổng biên tập cho hẳn một tờ tạp chí khá danh tiếng: Tạp chí Gia Đình. Chức vụ oách, công việc làm báo thời mở cửa cũng kiếm được bộn tiền hơn nhiều nghề khác... Lại giảng viên đại học, rồi làm thêm thư ký tòa soạn, giữ chuyên mục nọ chuyên mục kia cho một số tờ báo khác, vậy thì tiền để đâu cho hết.

Thế mà xem ra chàng chẳng có gì (lời chàng tự thú), vì năm 2008 này định xây nhà thì gặp phải cơn bão giá, chàng đành ngậm ngùi chờ khi nào sắt thép xi măng hạ mới có thể hiện thức hóa được ngôi nhà trong mơ của mình.

"Nỗi hàm oan" thứ ba khá là phức tạp khi chàng tự nhận mình là người khiêm tốn, hay giúp đỡ mọi người nhưng một số đồng nghiệp cho rằng chàng kiêu ngạo.

"Nỗi hàm oan" thứ tư ấy là chàng không phải là một thi sỹ chỉ có duy nhất một bài thơ. Sau bài thơ "Thêm một", chàng còn khá nhiều thơ nữa: "Ngủ đi những đóa hoa", "Bài hát ru hoa sen", "Không đề" v.v... trong đó có những bài tài hoa không kém gì bài "Thêm một", thế nhưng của đáng tội, nhắc đến Trần Hòa Bình độc giả yêu thơ chỉ nhớ bài "Thêm một" chứ không phải là những bài khác. Khổ thế cơ. Nhân cơ hội được lên báo lần này, chàng quả quyết phải nhờ qua bài viết này cho chàng xin được thanh minh đôi điều, và giải những "nỗi hàm oan", đeo đẳng chàng bấy lâu.

Rồi sau tất cả những sự "lêu bêu của đời mình" (lời của Trần Hòa Bình), những sự chưa đâu vào đâu, chưa có một mái ấm gia đình đích thực, chàng Tầm Thư than phiền, có lẽ tại cái công việc gỡ rối tơ lòng ở chuyên mục Tầm Thư của Báo Tiền Phong đã ám ảnh vào đời chàng như một nghiệp chướng. Làm cho chàng như mắc chứng tẩu hỏa nhập ma, thật giả lẫn lộn.

Từ ngày gỡ rối tơ lòng cho người khác, chứng kiến bao nhiêu câu chuyện đời tái tê chua xót, trái khoáy của các cặp vợ chồng, tình nhân, gia đình, chàng đâm ra không còn hồn nhiên tin người, yêu đời như trước đây nữa.

Chàng hoài nghi nhiều hơn, khắt khe với tình yêu hơn, và cũng nghiệt ngã với chính mình hơn. Bao nhiêu người cứ ngỡ Tầm Thư là một người phụ nữ nhạy cảm, từng trải, thông minh, hiểu đời và có một cuộc sống gia đình riêng tư hoàn hảo ít ai bằng, bởi cứ chiều theo những lời chị khuyên bảo mọi người ắt hẳn chị là người giỏi giang và biết giữ gìn hạnh phúc. Ai ngờ rằng, "chị" Tầm Thư trên báo chính là chàng thi sỹ tài tử và phóng túng Trần Hòa Bình, người suốt đời đi gỡ rối cho thiên hạ nhưng tơ lòng của riêng mình thì chưa có ai gỡ giùm.

Trần Hòa Bình ơi, tôi cứ thấy chàng như một Đôn Kihôtê, cứ lo lắng mơ hồ không biết chàng còn đủ sức trong bao lâu nữa để chiến đấu với chiếc cối xay gió kia. Những việc cần làm ngay mà chàng đã nghiêm túc ra "nghị quyết" cho chính bản thân mình là làm xong nhà và cưới vợ, có thể là những việc đơn giản nhất, dễ nhất đối với chàng, thế nhưng lại là những việc lười biếng nhất. Dẫu mai này, tất cả những "nỗi hàm oan" đã giải, chàng đã làm tròn phận sự với cuộc đời thì không hiểu sao tôi vẫn nhìn thấy chàng là một Đôn Kihôtê với cặp kính dày và mái tóc lòa xòa bạt gió...

Theo Như Bình
An Ninh Thế Giới