"Cười" cùng MC truyền hình

Người dẫn chương gọi tắt là M.C (viết tắt của cụm từ Master of Ceremonies) theo từ điển Bách khoa toàn thư mở Wikipedia định nghĩa thì MC là người có tính hoạt bát, tự tin trước công chúng. Có kiến thức rộng rãi, khôi hài, thanh lịch và có uy tín với công chúng.

Rộng hơn, MC là bộ phận không thể thiếu trong kết cấu của một chương trình nào đó (Đặc biệt là các chương trình truyền hình). Thế nên, việc chương trình có thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào khả năng làm cầu nối với khán giả của MC. Tuy nhiên, điểm lại những gương mặt thường xuyên xuất hiện trên những chương trình truyền hình với vai trò là MC mới thấy lực lượng MC chuyên nghiệp tại nước ta đang rất mỏng và yếu.

Nhà báo - MC Lại Văn Sâm.

Trong một nỗ lực gần như tuyệt vọng, vào năm 2004 Đài Truyền hình TP HCM đã tổ chức cuộc thi Người dẫn chương trình truyền hình lần thứ nhất với mong muốn “đãi cát tìm MC chuyên nghiệp”. Năm ấy, thí sinh Kiều Hải Chuyên đoạt giải Én vàng và Trịnh Thị Tường Vân đoạt giải Én bạc.

Tiếp đến, trong cuộc thi Người dẫn chương trình truyền hình lần 2 năm 2005, thí sinh Nguyễn Thị Thúy Hường và Ánh Thủy chia nhau hai giải Én vàng và Én bạc.

Cũng trong cuộc thi năm này, ông Huỳnh Văn Nam đã làm các thí sinh nhấp nhỏm khi tuyên bố “HTV (tức Đài truyền hình TP HCM) dẵn sàng tiếp nhận Én vàng và Én bạc vào làm việc tại HTV theo nguyện vọng. Đồng thời, HTV sẽ tạo điều kiện để các thí sinh đoạt giải cao tiếp tục học tập và phát huy khả năng của mình”.

Tuy nhiên, lời hứa của ông Huỳnh Văn Nam đã không được thực hiện trọn vẹn, tính cho thời đến thời điểm này, khi mà Người dẫn chương trình truyền hình đã bước sang lần thứ tư.

Trở lại với Én vàng năm 2004, Kiều Hải Chuyên được dẫn một chương trình duy nhất trên HTV là Tạp Chí Văn Nghệ. Còn lại, cô thường xuyên chạy show làm cộng tác viên ở các đài truyền hình tỉnh và VTV. Én bạc năm 2004 Tường Vân một thời gian làm MC cho Đài Truyền hình Đồng Nai đã bỏ nghề chuyển sang làm… PR cho một công ty.

Thúy Hường - Én vàng 2005 biệt tích giang hồ, còn Én bạc 2005 - Ánh Thủy mới “tái xuất” trong chương trình Chào ngày mới của HTV. Hồng Phượng (Én vàng 2006) có một thời gian dài đầu quân cho công ty giải trí Cát Tiên Sa trước khi được lên sóng của HTV…

Có thể thấy, niềm hy vọng của các thí sinh tham gia cuộc thi Người dẫn chương trình truyền hình do HTV tổ chức được nhận vào làm cho HTV gần như là niềm hy vọng ảo.

Nghịch lý hơn, khi liên kết với Công ty Cát Tiên Sa tổ chức hàng loạt các gameshow thì HTV lại rất vô tư cho người của Cát Tiên Sa lên sóng làm MC. Trường hợp này rất rõ đối với MC Quốc Bình, nhân viên của Các Tiên Sa.

Ban đầu, Quốc Bình chỉ “đóng vai phụ” ở các gameshow. Tuy nhiên, càng về sau mật độ lên sóng của Quốc Bình ngày càng dày đặc. Và cho đến lúc này, Quốc Bình đã hoàn toàn vượt mặt tất cả những Én vàng, Én bạc trước kia mà HTV đã “dầy công” tìm ra.

Trong cuộc thi Người dẫn chương trình truyền hình, HTV đã tạo bước “đột phá” bằng cách phối hợp tổ chức với công ty Cát Tiên Sa. Điều này đồng nghĩa với việc gần như sóng của HTV cho các cuộc thi hoặc chương trình giải trí truyền hình đã bị Cát Tiên Sa thống trị.

Có thể kể một vài chương trình do Cát Tiên Sa đang thực hiện trên sóng của HTV, như: gameshow Siêu thị may mắn, Album Vàng, Giai điệu bè bạn… và giờ là Người dẫn chương trình truyền hình. Đây quả là điều khiến nhiều người khó hiểu khi HTV hào phóng ban tặng cho Cát Tiên Sa quá nhiều sóng.

Trong lúc ai cũng biết, Cát Tiên Sa được xem là công ty tư nhân đầu tiên tại Việt Nam có chức năng tổ chức các chương trình biểu diễn nghệ thuật nhằm mục đích quảng cáo. Vậy thì câu hỏi đặt ra là “Liệu cuộc thi Người dẫn chương trình truyền hình này sẽ tạo ra được bao nhiêu MC chuyên nghiệp khi mà HTV đã liên kết với một công ty chuyên làm nghệ thuật với mục đích là quảng cáo(?)”.

Bên cạnh đó, sự đổ bộ của hàng loạt chương trình giải trí trên truyền hình (gameshow) khiến lực lượng MC chuyên nghiệp thiếu hụt nghiêm trọng. Nhất là xu hướng xem truyền hình trả tiền (Pay-TV) trên “băng tầng rộng” đang phát triển mạnh tại nước ta lại đẩy tình trạng này vượt ngoài tầm với của các kênh truyền hình trong nước.

Thay vì có một chiến lược đào tạo MC hợp lý, thì các đài truyền hình lại chạy đua mời những người nổi tiếng về dẫn dắt chương trình. Và cũng chính những người nổi tiếng này, đã khiến khán giả được dịp “cười ra nước mắt” vì khả năng chuyên môn của họ khi dẫn chương trình.

Nổi bật nhất cho đến lúc này vẫn là hai MC Nguyên Vũ - Yến Trang của gameshow “Hát với ngôi sao” do HTV thực hiện. Mặc dù liên tục bị khán giả lẫn giới truyền thông phản ứng với những lần liên tục lặp lại cụm từ “Biết nói sao đây?Đúng rồi!” trông rất… vô duyên. Tuy nhiên, đáp lại những phản ứng đó cặp đôi Nguyên Vũ - Yến Trang vẫn phớt là và tiếp tục trên sóng  “Đúng rồi!”…

Dường như, cảm thấy mọi người phản ứng hơi quá nên Nguyên Vũ đã… tung ra Album gần đây của mình mang tựa “Đúng rồi - Chớ hỏi vì sao”(?!). Mãi cho đến thời điểm này, vẫn chưa thấy động thái nào từ nhà sản xuất chương trình gameshow “Hát với ngôi sao” - tức là Đài Truyền hình TP HCM, chứng tỏ rằng nhà đài sẽ tiếp thu ý kiến của dư luận để “điều chỉnh” lại MC.

Một MC đồng thời cũng là nhà thơ rất nổi tiếng. Khi dẫn chương trình một cuộc thi sắc đẹp, không hiểu ngắm người đẹp thế nào mà nhà thơ lại đi nhầm đường trên sân khấu. Thay vì MC đi từ phải sang trái, thì nhà thơ lại đi ngược lại. Ngay lúc ấy, các thí sinh đang bước ra sân khấu để trình diễn. Vậy là MC tha hồ than thở khi “gươm lạc giữa rừng hoa”, còn khán giả cứ đơ cả người mà nhìn vì không hiểu chuyện gì đang xảy ra(?).

Nữ ca sĩ H.T. khi dẫn chương trình Bài hát Việt cùng MC Anh Tuấn đã tỏ ra rất đuối với vai trò mới. Nhiều lần người xem chương trình rất khó chịu với cái kiểu “nhảy xổ” vào miệng người đồng dẫn chương trình với mình.

MC Anh Tuấn trong đêm chung kết Hoa hậu thế giới người Việt 2007.

Chưa kể, một vài đoạn trên sóng H.T. bị hẫng và Anh Tuấn phải “giải cứu” cô đồng nghiệp bất đắc dĩ này. Những lúc như vậy, H.T. không biết làm chuyện gì hơn ngoài cách… nhe răng cười trừ.

Nghệ sĩ ưu tú Tạ Minh Tâm khi nhận lời mời tham gia với vai trò là MC cho gameshow “Chung sức” cũng đã khiến những người yêu giọng ca của anh hết sức hụt hẫng vì những lần phát ngôn lung tung trên sóng truyền hình.

Còn ba anh chàng ca sĩ Sĩ Luân - Trí Hải - Vương Khang còn quái đản hơn bởi cách phục trang lẫn phát ngôn không kiểm soát trong gameshow “Thế giới vui nhộn”. May thay, đến thời điểm này thì Trí Hải (vừa gây tai nạn giao thông) và Vương Khang đã nghỉ để nhường chỗ cho hai nghệ sĩ hài kịch… Và hàng loạt sự cố khác của những người nổi tiếng khi dẫn chưa trình họ đã gặp phải.

Thật ra, việc MC thành công ở các gameshow và những chương trình truyền hình khác cũng không phải là ít. Có thể kể ra đây nhiều cái tên MC đã gắn chặt hình ảnh của mình với chương trình như: Quyền Linh (“Vượt lên chính mình”; “Tam sao thất bản”); Đỗ Thụy (“Ngôi nhà mơ ước”; “Trúc Xanh”); Quỳnh Hương (“Thay lời muốn nói”); Tạ Bích Loan (“Người đương thời).

MC Quỳnh Hương (bên phải)

Tuy nhiên, nếu đặt vào tổng thể chung thì lượng MC thành công do kết nối được khán giả với chương trình truyền hình vẫn đang rất hiếm hoi. Các chương trình truyền hình đang thiếu một MC tầm cỡ như nhà báo Lại Văn Sâm cách đây vài năm với thương hiệu “SV 96”, hoặc sự đột biến mang tên MC Thanh Bạch…

Trên thực tế, một MC giỏi là người phải có những kỹ năng cơ bản cộng với việc được đào tạo một cách chính quy. Có thể kể ra vài tiêu chí mà một MC chuyên nghiệp cần có, như: Giọng nói tròn vành, rõ chữ; Nghệ thuật diễn cảm; Phong cách sân khấu; Nghệ thuật biên soạn lời dẫn; Phương pháp phối hợp với các bộ phận khác trong chương trình…

Dường như, ở nước ta vẫn chưa có bất cứ trung tâm đào tạo MC nào hướng cho học viên của mình đạt được những tiêu chí cơ bản này. Các MC đang thành công hiện nay đa phần đều là những người đã có nhiều năm học tập chuyên môn tại nước ngoài về.

Nhưng, điều quan trọng hơn cả là chuyện các Đài truyền hình có thật sự muốn lực lượng MC của các chương trình do mình sản xuất được chuyên nghiệp hóa hay không?. Vì khi nhà Đài còn “tôn trọng” nhà tài trợ nhiều hơn quyền lợi của khán giả xem đài, thì tương lai về tất cả các MC trên truyền hình ở nước ta đều chuyên nghiệp mãi chỉ là mơ ước theo đúng kiểu “Ván cờ không bao giờ có kỳ thủ giỏi”.

Theo Kinh Luân
CAND