Cân nhắc việc Thùy Dung dự thi Hoa hậu Thế giới

“Tân hoa hậu Trần Thị Thuỳ Dung không vi phạm thể lệ dự thi của BTC”,  “Thùy Dung không có hành vi gian dối trong hồ sơ” và “BTC không có động cơ mờ ám khi “vượt rào” quy chế của Bộ” là những thông tin được khẳng định trong buổi họp báo sáng ngày 5/9 của BTC cuộc thi Hoa hậu Việt Nam (HHVN).

Thùy Dung là trường hợp thí điểm?

Như vậy, những thông tin mà báo chí đưa mấy ngày nay về việc tân hoa hậu Trần Thị Thuỳ Dung có dấu hiệu vi phạm quy chế, phút chốc đã được BTC xác nhận là không có cơ sở. Tuy nhiên, những lời khẳng định này của các thành viên trong BTC và Ban chỉ đạo lại không đưa ra những bằng chứng cụ thể để khẳng định rằng Thuỳ Dung đã ghi trong hồ sơ đăng ký dự thi là “trình độ THPT” chứ không phải là “tốt nghiệp THPT” như cô đã khẳng định trước và sau khi đăng quang với báo chí. Và những câu hỏi mà lẽ ra tân hoa hậu phải có mặt để giải đáp thì không hiểu vì lý do gì, Thuỳ Dung đã không xuất hiện.  

Trước khi báo chí đưa ra những câu hỏi, ông Dương Xuân Nam- Tổng biên tập báo Tiền Phong- Trưởng BTC cuộc thi HHVN đã khẳng định: “Việc Thùy Dung chưa tốt nghiệp THPT là không vi phạm thể lệ”.

Lý giải về điều này, ông Nam cho biết: Trong một cuộc hội thảo mới đây do Bộ VH-TT-DL tổ chức để lấy ý kiến góp ý về việc sửa đổi quy chế tổ chức thi hoa hậu nói chung, chính tôi đã đề xuất nên thay đổi quy định về trình độ học vấn của các thí sinh, vì như thế là vi phạm hiến pháp: “Mọi công dân đều có quyền tham gia các hoạt động văn hoá lành mạnh không bị cấm”. Hơn nữa, quy định như vậy cũng làm hạn chế sự tham gia của các thí sinh, vì có những thí sinh do điều kiện khó khăn không được học tiếp.

Năm 2003, quy chế thi hoa hậu của Bộ quy định: thí sinh dự thi hoa hậu phải có tuổi đời từ 18 trở lên. Ngoài ra còn quy định thêm “thí sinh phải tốt nghiệp THPT”. Sau đó, nhiều báo đã lên tiếng cho rằng quy chế có nhiều bất cập nên thay đổi.

Trên tinh thần đó, khi tổ chức cuộc thi HHVN 2008, chúng tôi đã cho “áp dụng thí điểm” tinh thần mới đó, tức là không ghi “tốt nghiệp THPT” mà ghi là “có trình độ THPT”. Trước khi cuộc thi diễn ra, từ tháng 5 đến tháng 7/2008, chúng tôi đã cho đăng công khai thể lệ này trên báo Tiền Phong rất nhiều số, trên Đài truyền hình, trên Đài phát thanh và nhiều tờ báo khác, nhưng cũng không ai có ý kiến gì về vấn đề này.

Từ trái qua phải: ông Vũ Việt Hùng - Ban tuyên giáo TW, ông Dương Xuân Nam- Trưởng BTC cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2008 và ông Chu Tiến Đức - Vụ trưởng Vụ Văn xã Văn phòng Chính phủ, tại buổi họp báo sáng 5/9. Ảnh: Nguyễn Hằng.

Các cơ quan quản lý nhà nước cũng không có ý kiến gì. Vì thế, BTC hiểu rằng “hoặc là quy chế mới đã ban hành rồi” hoặc tinh thần này đã phù hợp nên chúng tôi thực hiện theo tinh thần này. Và sau khi có thông tin này, chúng tôi đã liên hệ với Cục nghệ thuật biểu diễn thì được biết, quy chế này đã được thay đổi và đặt lên bàn của Thứ trưởng Lê Tiến Thọ vài tháng nay, nhưng do quá bận nên quy chế chưa được xem xét và thông qua. “Thiếu sót” của BTC là đã “nhanh nhạy đi trước một chút”. Đi trước nhưng mà là “đúng tinh thần của quy chế” (dù quy chế mới được đặt lên bàn lãnh đạo-PV). Nếu Bộ có phê bình chúng tôi thì chúng tôi xin nhận thiếu sót này.

Ông Chu Tiến Đức- Vụ trưởng Vụ khoa giáo văn xã- Văn phòng chính phủ, khẳng định: Chúng tôi đã kiểm tra hồ sơ của Thuỳ Dung và thấy ghi rất rõ là “trình độ THPT”, kèm theo giấy báo đi du học nước ngoài. Vậy là hồ sơ của cô không có gì gian dối. Về phía BTC, trong thể lệ của BTC cũng ghi là “có trình độ THPT”. Vậy là BTC đã “vượt rào” so với quy chế của Bộ. Nhưng động cơ của BTC không có gì mờ ám và xuất phát từ thực tế là đang được Cục nghệ thuật biểu diễn trình lên Bộ rồi. Chính vì thế, chúng tôi thấy mức độ sai sót của BTC chưa phải là lớn.

Á hậu 1 Phan Hoàng Minh Thư, Hoa hậu Trần Thị Thùy Dung và Á hậu 2 Nguyễn Thụy Vân (từ trái qua phải). Ảnh: Nhiêu Huy (Vnexpress)

 Khi cái đẹp thiếu đi sự trung thực

Cũng trong buổi họp báo, ông Chu Tiến Đức đã “tâm sự” với báo chí rằng “thực ra các em thi hoa hậu rất vất vả cả trước và sau cuộc thi (?!). Báo chí có cần hỏi thì nên hỏi BTC chứ vừa rồi một số báo tập trung khai thác gia đình của Thuỳ Dung, nếu ở góc độ nhân văn thì chúng ta không nên gây sức ép cho gia đình Thùy Dung nữa”.

Câu hỏi đặt ra là, nếu “nên nhìn nhận vấn đề nhân văn một chút”, vậy BTC có nghĩ rằng với sự “thí điểm” về quy chế, tuy mang lại danh hiệu cho Trần Thị Thuỳ Dung, nhưng sự “vượt rào” này đã vô tình mang lại những sức ép không nhỏ cho bản thân tân hoa hậu cũng như gia đình cô trong mấy ngày qua? Tuy BTC khẳng định rằng trong hồ sơ của Thuỳ Dung chỉ ghi là “trình độ THPT” nhưng theo phóng viên Hà Sơn-Báo VietnamNet thì, trong quá trình tác nghiệp ở Hội An, khi được hỏi, Thuỳ Dung vẫn khẳng định với báo chí là “đã tốt nghiệp phổ thông”. Còn bà Mai Thị Bích Hà- mẹ của tân hoa hậu lúc thì nói “Thuỳ Dung không vi phạm quy chế vì trong thể lệ của cuộc thi chỉ yêu cầu “có trình độ THPT”. Nhưng đến ngày 4/9, trả lời báo chí, bà lại nói: “Thùy Dung không tốt nghiệp ở trường Quang Trung nhưng tốt nghiệp ở trường khác” (?). 

Chúng ta đều công nhận rằng trình độ văn hóa của mỗi con người không phụ thuộc vào bằng cấp và cũng không nhất thiết phải học qua trường lớp. Việc Thuỳ Dung đã tốt nghiệp hay chưa tốt nghiệp THPT thực tế không quan trọng. Dư luận cũng không quá khắt khe đánh giá năng lực và trình độ của một tân hoa hậu đại diện cho sắc đẹp Việt Nam, chỉ học ở trường tư thục (tỉ lệ đỗ tốt nghiệp năm học 2007-2008 của trường THPT tư thục Quang Trung là 21%). Quan trọng ở đây là thái độ trung thực của cô với chính bản thân mình và với dư luận xã hội. Thiếu đi cái đó, cái đẹp liệu có còn mang ý nghĩa là đẹp cả về hình thức lẫn tâm hồn nữa hay không?

Thanh Hà