Bất bình vì nhạc sĩ Phú Quang bị gạt tên

Nhiều đề cử thua Phú Quang về tác phẩm

Lâu nay, người ta thường tặc lưỡi mà rằng, giới văn nghệ sĩ ít khi khen nhau. Thế nên, sự việc ầm ĩ vừa qua trong giới khiến nhiều người cũng bình phẩm, đó chẳng qua là chuyện không phục nhau, "con gà tức nhau tiếng gáy". Nhưng qua câu chuyện này, điều người ta nhận thấy một "nét mới" rằng, xưa nay, giới văn nghệ sĩ rất ngại va chạm nên mọi "dồn nén" đều được thể hiện qua đường... "tiểu ngạch", nghĩa là quen với nói xấu sau lưng. Còn sự việc lần này thì khác.

Nhà phê bình văn học Nguyễn Hòa nhìn nhận: "Thường khi có sự lùm xùm gì đó xảy ra xung quanh chuyện giải thưởng, như khiếu nại chẳng hạn, một số người lại cố suy luận và đi tìm động cơ của người khiếu nại. Để xem đó là đố kỵ hay là vì không được đề cử, không được trao giải nên tức tối? Tôi coi đó là lối suy nghĩ bất bình thường, nếu không nói là thấp kém... Việc làm của các nhạc sĩ vừa qua, tôi nghĩ trước hết đó là quyền của họ. Thứ hai, họ có trách nhiệm với giải thưởng. Họ ở trong nghề, có thể hiểu và nhận xét sản phẩm của đồng nghiệp chính xác hơn. Chúng ta nên coi việc làm của họ là bảo vệ uy tín, bảo vệ sự trong sáng của giải thưởng".

Liên quan đến việc Phú Quang bị loại một cách khó hiểu, nhạc sĩ Kac Lam bày tỏ: "Sòng phẳng mà nói, trong số chúng tôi ngồi đây, không ai sánh được với Phú Quang về tác phẩm và sự ảnh hưởng với công chúng. Phú Quang không viết nhạc vì giải thưởng, ông viết từ con tim mình nên nhạc của ông rất trong sáng, chân thành. Thế nên, nó mới có sức sống sâu rộng như thế. Trong khi đó, những người mà công chúng không hề biết tên, tác phẩm làng nhàng lại vẫn cứ yên vị ở đó".

Bộ VH,TT&DL vào cuộc: Tiếp thêm động lực

Có nhiều nhận định cho rằng nhạc sĩ Phú Quang bị gạt bởi đã có những phát ngôn quá thẳng thắn về Giải thưởng Nhà nước. Nhưng theo nhạc sĩ "Mùa xuân làng lúa làng hoa" Ngọc Khuê thì, khí chất ngang tàng đó là cá tính của nhạc sĩ, còn ở đây, nhiệm vụ của Hội đồng là xét tác phẩm của người ta có xứng đáng không chứ không phải chăm chăm người ta nói gì để mà lựa giải. "Đó khác nào trò trẻ con", nhạc sĩ Ngọc Khuê bức xúc.

Ngày 27/7/2007, 3 nhạc sĩ Đoàn Bổng, Đinh Quang Hợp, Lê Việt Hòa đã có cuộc làm việc với Chánh thanh tra Bộ VH,TT&DL Vũ Xuân Thành để nộp đơn kiến nghị. Ngay sau đó, Chánh thanh tra Bộ đã ký công văn gửi Vụ Thi đua khen thưởng đề nghị làm rõ đơn thư kiến nghị của các nhạc sĩ "về việc vi phạm nghiêm trọng của Hội đồng cơ sở thẩm định âm nhạc Hội Nhạc sĩ Việt Nam". Ngay chiều cùng ngày, đích thân một chuyên viên của Bộ đã mang hồi âm đến tận nhà cho các nhạc sĩ. "Chúng tôi xin hoan nghênh sự chỉ đạo kịp thời của Bộ cũng như đã lắng nghe, hiểu đúng tâm tư, nguyện vọng của các nhạc sĩ. Điều này giúp chúng tôi có thêm niềm tin rằng, sự thật sẽ được làm rõ và giải thưởng nghệ thuật cao quý sẽ được trao đúng người".

Đơn kiến nghị của 11 nhạc sĩ trong Nam và ngoài Bắc được trình bày khá ngắn gọn, chưa đến một trang A4 với 3 vấn đề, trong đó không chỉ đề nghị thanh tra những điều mà họ cho là thiếu minh bạch mà mạnh mẽ hơn, họ đề nghị thành lập Hội đồng thẩm định mới do 68 tác giả đề cử và được lãnh đạo Bộ ký duyệt danh sách các thành viên Hội đồng cơ sở. Đồng thời hủy bỏ danh sách Hội đồng cũ và kết quả bỏ phiếu của Hội đồng cũ.

Như vậy, đây là sự vào cuộc lần thứ hai của Bộ VH,TT&DL liên quan đến Giải thưởng Nhà nước, Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật lần này. Lần trước là lĩnh vực điện ảnh, liên quan đến khiếu kiện của nhà biên kịch Phan Huyền Thư, Phan Thanh Tú với đạo diễn Nguyễn Thước- Hãng phim Tài liệu và Khoa học T.Ư.

Theo các nhạc sĩ, dù tin tưởng vào kết quả làm việc khách quan, minh bạch của Bộ, nhưng nếu không được thay "ruột" là Hội đồng thẩm định thì những người không xứng đáng sẽ vẫn còn bị lọt. Bởi thật vô lý khi Hội đồng cấp Bộ có tới 5 trên tổng số 7 người là thành viên Hội đồng cấp cơ sở. "Và như thế, chúng tôi vẫn đấu tranh tới cùng. Nếu vẫn không có kết quả thỏa đáng thì, nói một câu rất xót xa rằng "thôi cũng đành vậy". Nhưng niềm tin của chúng tôi đã bị sụp đổ", nhạc sĩ Ngọc Khuê nói.

Thanh Hà