Một kiểu tự nguyện… bắt buộc

Nhưng kể cả khi con cái họ đã lên các lớp cao hơn, tháng 9 vẫn luôn là quãng thời gian “đáng sợ” nhất với đủ các khoản thu từ nhà trường với đủ những lý do luôn được cho là rất hợp lý.

Chả thế mà chuyện phụ huynh phải quyên góp đủ 17 triệu đồng ở một trường THCS tại Hà Nội để… bảo dưỡng máy điều hòa đang gây xôn xao dư luận. Nhưng hàng năm, sau những cuộc họp phụ huynh học sinh lại có hàng tá những loại xôn xao như thế. Dù con học trường công hay tư thì phụ huynh cũng trở thành đối tượng “tầm nã” của hàng loạt những khoản thu chi chính thức và phi chính thức, bắt buộc và tự nguyện. Nếu không phải điều hòa thì là sửa cái quạt, lắp tivi, lát sàn gỗ, sửa nhà vệ sinh, mua máy tính xách tay cho cô giáo, tiền đồng phục 4 mùa, góp tiền mua hoa mua quà…

Những liệt kê kể trên đều tự nguyện cả, nhưng có “thách” vàng thì cũng không phụ huynh nào dám trốn tránh, bởi họ lo cho con mình, bởi họ e ngại với thầy cô và cả những phụ huynh sẵn tiền. Và họ hiểu đó là những khoản tự nguyện…bắt buộc.

Thật buồn cho nền giáo dục nước nhà khi mỗi cuộc họp phụ huynh đầu năm lại là dịp để phụ huynh mặt mày tía tai trút nỗi bức xúc, là lúc để các thầy cô đạo mạo khổ sở giải thích chuyện tiền bạc. Mà lẽ ra, cuộc họp ấy phải thật đầm ấm, yêu thương, chia sẻ. Thật tiếc vì môi trường giáo dục năm nào cũng căng thẳng chuyện tiền bạc, cũng toan tính thiệt hơn. Mà suy cho cùng, cũng chỉ vì những ông bố, bà mẹ phải mất thêm tiền, vì các thầy cô có thể “kiếm thêm được một tí”, nhưng tất cả đều luôn ở trong sự mập mờ, thiếu minh bạch.

Một vấn đề nhức nhối sau mỗi mùa khai giảng vì thế mà năm nào cũng lặp lại, biến những giá trị thiêng liêng trở nên hoen ố một cách không đáng, biến những người mẹ ở nhà và người mẹ ở lớp của mỗi đứa trẻ trở nên nghi kỵ, đề phòng lẫn nhau. Quả thật không đáng chút nào.

Bao giờ mới giải quyết dứt điểm chuyện này? Có lẽ là không biết đến bao giờ. Trước thềm năm học mới vừa rồi, có nơi vẫn cho phép thu, chi khoản đóng góp tự nguyện đấy thôi, dĩ nhiên được hợp lý hóa bằng chuyện thỏa thuận văn bản với từng cha mẹ học sinh. Nhưng mà, phụ huynh nào chả hiểu đấy là một kiểu tự nguyện…bắt buộc.

Việt Nguyễn