Hà Nội
23°C / 22-25°C

‘Ăn vặt’ của cán bộ

Thứ ba, 09:19 02/06/2020 | Xã hội

Hai vị khách đầu tiên ghé thăm khi gia đình tôi khai trương quán cà phê nhỏ ở khu phố cổ Hà Nội là chị cán bộ thuế và anh công an phường.

Không hẹn trước, cả hai xuất hiện trong sự luống cuống và sợ hãi của các nhân viên. Sau màn chào hỏi, họ đi thẳng vào vấn đề. Anh công an khu vực bày tỏ nguyện vọng làm quen để sau này "doanh nghiệp ủng hộ kinh phí cho anh em trực đêm và đi du lịch". Trong khi đó, nữ nhân viên thuế của quận viện dẫn các quy định và gợi ý "nếu không biết khai thuế sẽ giúp cho".

Từng nhiều lần tiếp xúc với cơ quan thuế, chúng tôi bình tĩnh giải thích rằng công ty gia đình đã đăng ký kinh doanh và báo cáo thuế đầy đủ. Nói chuyện loanh quanh một lát, thấy chúng tôi không hồ hởi và cũng không có ý định gửi phong bì, cả hai đành cáo lui.

Đó là năm 2010. Trước đó không lâu, chúng tôi từng chạm trán nảy lửa với cơ quan thuế nên tích cóp được vài kinh nghiệm. Năm đó công ty tới kỳ quyết toán thuế. Đoàn công tác thuế của quận hẹn 8 giờ sáng làm việc nhưng tới 11 giờ trưa mới xuất hiện. Chúng tôi không nhận được lời xin lỗi nào. Có hôm đoàn đến hai người vào buổi sáng, buổi chiều lại phát sinh tới bốn người. Suốt ba ngày, công ty phải cắt cử nhân viên đưa đoàn đi ăn trưa. Nhưng việc đó còn dễ chịu hơn nhiều so với việc phải nghe vị trưởng đoàn hù dọa. Đó là nữ cán bộ có giọng nói ồm ồm và vẻ mặt kẻ cả. Nhiều chi phí thực tế của doanh nghiệp như tiếp thị quảng cáo, tái đầu tư, công tác phí bị thẳng tay loại khỏi "bảng chi phí hợp lý". "Tiền phạt ít nhất vài chục triệu", chị liên tục nói.

Tôi và chồng không khỏi lo lắng. Công ty chúng tôi thuộc dạng khởi nghiệp, doanh thu vừa đủ trả lương cho đội ngũ nhân viên và đầu tư vào hệ thống. Số tiền vài chục triệu Đồng có thể làm doanh nghiệp điêu đứng. Với tâm thế mình không sai nhất định không để mất tiền oan, chúng tôi quyết định đánh một ván bài lớn. Vào ngày cuối đợt kiểm tra, vị trưởng đoàn được chồng tôi mời vào phòng làm việc. Anh bày tỏ sự bức xúc vì thái độ làm việc thiếu chuyên nghiệp của các cán bộ thuế và nói rằng toàn bộ các hành vi đó đã được camera và máy ghi âm của công ty ghi lại.

Không ngờ chiêu "đấu tranh trực diện" phát huy hiệu quả. Vị trưởng đoàn xuống nước, hứa sẽ làm đúng quy định và không áp đặt các mức phạt vô lý nữa.

Nếu có một chỉ số mà Việt Nam chưa bao giờ có thể tự hào, đó là Chỉ số cảm nhận tham nhũng ( CPI ) do Tổ chức Minh bạch quốc tế (TI) khởi xướng. Chỉ số này lấy ý kiến của lãnh đạo doanh nghiệp và chuyên gia nhằm đo lường mức độ tham nhũng trong khu vực công. Năm 1997, lần đầu tiên được TI xếp hạng, Việt Nam đứng vị trí 43/52 - gần "đội sổ". Kể từ đó, danh sách các quốc gia và lãnh thổ liên tục mở rộng nhưng thứ hạng của Việt Nam luôn loanh quanh mức 100-110/170-180, nằm trong số những quốc gia thuộc vùng trũng tham nhũng của thế giới. Qua hơn hai thập kỷ, sự cải thiện chậm trễ trong lĩnh vực này được một số quan chức khoác lên một tấm áo mơ hồ: "tham nhũng ổn định".

Tuy nhiên, có lẽ đó chỉ là cách nói biện minh. Tôi đã có gần 10 năm theo sát các hội nghị tài trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam. Tại các sự kiện này, tham nhũng và hiệu quả của khu vực công luôn là đề tài nóng hổi. Những năm đầu thập kỷ 2000, ông Vũ Khoan , khi ấy là Phó Thủ tướng dùng từ "tham nhũng vặt" để chỉ tình trạng hối lộ hải quan, thuế vụ, công an giao thông, bồi dưỡng y tá và bác sĩ... Đầu năm 2006, vụ bê bối liên quan đến tham nhũng tại dự án PMU18 của Bộ Giao thông Vận tải làm choáng váng toàn bộ cộng đồng các nhà tài trợ. Giám đốc Ngân hàng Thế giới lúc đó, ông Klaus Rohland cho rằng "việc công chức biển thủ và cá cược bóng đá tới 1,8 triệu đô là việc không bình thường ở bất kỳ đâu trên thế giới".

Những năm sau đó, quy mô, sự tinh vi và trắng trợn của các vụ tham nhũng, tham ô tăng tiến với cấp số nhân. Rất nhanh, những đại án tại các doanh nghiệp nhà nước, các mối quan hệ thân hữu giữa khu vực tư nhân và giới quan chức, các nhóm lợi ích trở thành chuyện không còn khiến dư luận ngạc nhiên.

Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên tham gia Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng vào năm 2003. Hàng loạt khuôn khổ thể chế đã được cải thiện nhằm phục vụ việc thực thi Công ước, trong đó có việc sửa đổi toàn diện và ban hành Luật Phòng chống Tham nhũng, sửa đổi Luật Tố cáo và đưa vào hiệu lực Luật Tiếp cận thông tin năm 2018. Tuy vậy, có lẽ tư duy coi hành vi nhũng nhiễu của các cán bộ nhà nước là "ăn vặt" hoặc "nước trong quá thì cá chết" đã và đang  góp phần mang lại sự "ổn định" chết người của tệ nạn này. Ở các nước có chỉ số tham nhũng thấp, luật pháp và người dân áp dụng cách tiếp cận "không dung thứ" (zero tolerance) đối với các hành vi lạm quyền, hối lộ, tham ô. Đó là các quốc gia nhận thức rất rõ tham nhũng có thể làm xói mòn nguồn lực đất nước, giảm sút tính cạnh tranh, và trong nhiều trường hợp, đe dọa tính chính danh của chính phủ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa đề nghị khẩn trương làm rõ thông tới việc Công ty Tenma của Nhật Bản bị cáo buộc hối lộ cơ quan thuế và hải quan Việt Nam sau khi báo chí hai nước vào cuộc. Bộ Tài Chính cũng đã chỉ đạo đình chỉ công tác các cán bộ liên quan để kiểm tra. Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng từng thừa nhận hành vi " ăn vặt " của cán bộ trong ngành hải quan và hạ quyết tâm cải cách.

Trong nỗ lực để tham nhũng không trở thành lực cản phát triển, vai trò của báo chí, các tổ chức dân sự và người dân càng được phát huy bao nhiêu, việc giám sát và chống tham nhũng càng hiệu quả bấy nhiêu. Đổi thay bắt đầu từ việc không dung thứ với những hành vi "ăn vặt", dù nhỏ nhất.

Theo Cẩm Hà/VnExpress

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Đau lòng nam sinh lớp 8 tử vong do tự ngã khi điều khiển xe máy

Đau lòng nam sinh lớp 8 tử vong do tự ngã khi điều khiển xe máy

Xã hội - 3 giờ trước

GĐXH - Trước khi xảy ta sự việc, cháu T. điều khiển xe máy đi trên tuyến đường nội thị từ bãi tắm Bãi Cháy về hướng cầu Bãi Cháy. Khi lưu thông đến khúc cua, phương tiện do nam sinh điều khiển bất ngờ tự ngã xuống đường khiến nạn nhân không qua khỏi.

Vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chết não: Điều tra nghi vấn có đồng phạm

Vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chết não: Điều tra nghi vấn có đồng phạm

Pháp luật - 6 giờ trước

Cơ quan chức năng đang xác minh, điều tra, làm rõ vấn đề có đồng phạm hay không trong vụ việc nam sinh lớp 8 ở quận Long Biên bị đánh đến chấn thương sọ não.

Hôm nay (28/3) có tới 2 người trúng Vietlott, cùng chia nhau số tiền ai cũng mong ước

Hôm nay (28/3) có tới 2 người trúng Vietlott, cùng chia nhau số tiền ai cũng mong ước

Xã hội - 6 giờ trước

GĐXH - Tối 28/3, Công ty Xổ số Điện toán Việt Nam (Vietlott) thông báo đã tìm ra 2 tấm vé trúng giải Jackpot 2 của xổ số Power 6/55.

Lên mạng tìm 'của lạ' người đàn ông mất hơn nửa tỷ đồng

Lên mạng tìm 'của lạ' người đàn ông mất hơn nửa tỷ đồng

Pháp luật - 7 giờ trước

Một người đàn ông ở tỉnh Gia Lai lên mạng tìm "của lạ" đã bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt số tiền hơn nửa tỷ đồng.

Thương tâm: Va chạm với ô tô đầu kéo, người phụ nữ đi xe máy tử vong

Thương tâm: Va chạm với ô tô đầu kéo, người phụ nữ đi xe máy tử vong

Xã hội - 7 giờ trước

GĐXH - Trong quá trình điều khiển xe máy lưu thông trên QL18 đoạn chạy qua địa phận phường Yên Thanh, chị T. bất ngờ va chạm với ô tô đầu kéo đi cùng chiều. Cú va chạm khiến chị T. cùng xe máy ngã ra đường và bị ô tô đầu kéo chèn qua tử vong.

Bắt một giám đốc doanh nghiệp lừa đảo chiếm đoạt gần 987 lượng vàng

Bắt một giám đốc doanh nghiệp lừa đảo chiếm đoạt gần 987 lượng vàng

Pháp luật - 7 giờ trước

GĐXH - Với thủ đoạn tinh vi, một giám đốc doanh nghiệp đã lừa đảo, chiếm đoạt gần 987 lượng vàng 18k, tương đương số tiền hơn 35 tỷ đồng của nhiều người.

Bắt thanh niên 18 tuổi lừa đảo hàng trăm người

Bắt thanh niên 18 tuổi lừa đảo hàng trăm người

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Sau khi lập Facebook, Quý đăng tải bài viết về cho vay online với thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh rồi yêu cầu người vay đóng phí. Bằng thủ đoạn này, đối tượng lừa đảo 162 nạn nhân.

Truy đến cùng thông tin xấu độc vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não

Truy đến cùng thông tin xấu độc vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Chiều 28/3, tại cuộc họp báo thông tin kinh tế - xã hội Quý I/2024 của Hà Nội, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội đã thông tin về vụ nam sinh lớp 8 bị đánh chấn thương sọ não xảy ra trên địa bàn quận Long Biên.

Công an vào cuộc vụ cây sao đen trăm tuổi bị chặt hạ trên phố Lò Đúc

Công an vào cuộc vụ cây sao đen trăm tuổi bị chặt hạ trên phố Lò Đúc

Đời sống - 8 giờ trước

GĐXH - Mới đây, UBND TP Hà Nội đã giao Công an TP làm rõ những vấn đề liên quan đến thông tin phản ánh 3 cây sao đen trăm tuổi trước các ngôi nhà mới xây trên phố Lò Đúc bị chết bất thường.

Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024

Kết quả xổ số (KQXS) hôm nay thứ Năm ngày 28/3/2024

Xã hội - 8 giờ trước

GĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Năm ngày 28/3/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB, xổ số Vietlott - XS Vietlott.

Top