Công tác an ninh tại Olympic Bắc Kinh: Lo cũng bằng thừa?

> Toàn cảnh khai mạc Olympic Bắc Kinh 2008: Cả thế giới kinh ngạc và đắm say

Bóng ma khủng bố vẫn ám ảnh mỗi kỳ Olympic kể từ vụ khủng bố Olympic 1972 ở Munich, Đức, làm 11 vận động viên Israel thiệt mạng. Tuy nhiên năm nay Trung Quốc đã cho bạn bè thế giới thấy rằng lo lắng chỉ là thừa.

Một kế hoạch toàn diện

Tháng 3/2005, Bắc Kinh lần đầu tiên tiết lộ kế hoạch an ninh bảo vệ Olympic Bắc Kinh. Phó Bí thư Thành uỷ Bắc Kinh, ông Mạnh Vệ, là người đã công bố kế hoạch an ninh chung cho cả kỳ Olympic. Theo kế hoạch này, mọi lực lượng vũ trang của Trung Quốc như công an, an ninh quốc gia và quân đội đều sẽ được huy động.

Kế hoạch cũng yêu cầu mọi cơ quan ở Bắc Kinh cho tới những đối tượng ở cấp thấp nhất như người lái tàu điện ngầm, lái taxi phải tham gia công tác an ninh chung. Ngoài những chuẩn bị từ bên trong, Bắc Kinh cũng tính tới việc đề nghị sự giúp đỡ của các tổ chức an ninh nước ngoài như Mỹ, Anh, Pháp, Đức và Nga để tăng cường khả năng chống bạo động và chống khủng bố.

Ông Mạnh Vệ cho biết, kế hoạch an ninh đã được các chuyên gia Trung Quốc nghiên cứu và thảo ra sau một thời gian dài học hỏi kinh nghiệm từ các nước từng tổ chức Olympic trước đó. Đơn cử như tại Olympic Athens hồi năm 2004, Bắc Kinh đã cử 5 đội nghiên cứu, tổng cộng 39 người, tới “nằm vùng” ở Hy Lạp trong suốt thời gian diễn ra thế vận hội này.

Chính quyền Bắc Kinh khi đó không tiết lộ ngân sách chi cho hoạt động an ninh Olympic, vốn liên quan tới cả việc bảo vệ trên không, bộ và dưới đất. Tuy nhiên báo chí Trung Quốc đánh giá số tiền không dưới mức 1,5 tỉ euro mà chính quyền Hy Lạp đã chi cho Olympic Athens năm 2004. Ba tháng sau thời điểm công bố kế hoạch an ninh, Trung Quốc đã thành lập Trung tâm chỉ huy an ninh cho Olympic để điều hành các hoạt động chuẩn bị chung.

Tên lửa đất đối không bảo vệ Olympic.

Công an sẵn sàng

Sau 5 năm kể từ thời điểm công bố kế hoạch trên, hoạt động an ninh của Trung Quốc đã được chuẩn bị rất tích cực. Tháng 7 vừa qua, Cục Công an Bắc Kinh chính thức kết thúc khoá huấn luyện cho gần như toàn bộ 50.000 nhân viên cảnh sát của Cục sẽ tham gia bảo vệ Olympic Bắc Kinh.

Bắt đầu từ năm 2001, sau 7 năm đào tạo, một bộ phận không nhỏ các cảnh sát này giờ đây đã nắm vững kiến thức về an ninh trong Olympic, việc đối phó với các tình huống nguy hiểm, cũng như sử dụng ngoại ngữ thuần thục để giao tiếp với những người không nói tiếng Hoa.

Theo ông Mã Chấn Xuyên, Giám đốc Cục Công an Bắc Kinh, nhiều cảnh sát Bắc Kinh hoàn toàn có thể giao tiếp bằng các ngôn ngữ Anh, Pháp, Đức, Nga, Nhật Bản, Arập... cũng như các ngôn ngữ khác. Họ sẽ đóng vai các sứ giả văn hoá, cho du khách thấy một hình ảnh khác thân thiện hơn về lực lượng an ninh Trung Quốc.

“Chúng tôi không muốn biến Bắc Kinh thành một pháo đài mà là một nơi với bầu không khí hoà bình và thân thiện, qua đó sẽ giúp các vận động viên, HLV và khách tham quan cảm thấy an toàn, thoải mái” -  ông Mã nói.

Tất nhiên nhiệm vụ chính của lực lượng công an vẫn là bảo vệ an ninh. Ông Mã cho biết, Cục công an Bắc Kinh đã thành lập một đội cảnh sát đặc nhiệm gồm các chiến sĩ cảnh sát với kỹ năng vượt trội. Họ sẽ được đưa vào sử dụng trong tình huống xảy ra các sự kiện nguy hiểm như bạo lực và khủng bố tại Olympic.

Quân đội vào cuộc

Đầu tháng 8 này, Quân đội giải phóng Trung Quốc (PLA) thông báo đã thành lập một đơn vị hỗn hợp gồm các quân nhân từ hải quân, lục quân, không quân, để bảo vệ Olympic Bắc Kinh. Tổng cộng 34.000 quân nhân, 74 máy bay, 47 trực thăng và 33 tàu chiến đã được triển khai tới Bắc Kinh để phục vụ an ninh.

Tên lửa đất đối không, rađa và các thiết bị phòng chống vũ khí hoá học đã được triển khai tại rất nhiều điểm tại Trung Quốc. Một số đơn vị đặc nhiệm của quân đội như lính dù, lính phòng vệ hoá học cũng tham gia hoạt động bảo vệ. Trong thời gian diễn ra Olympic, 4 quân đoàn bảo vệ Thủ đô Trung Quốc sẽ được đặt trong tình trạng báo động đỏ. Trong trường hợp xảy ra sự cố, lính thuộc 4 quân đoàn này sẽ khẩn trương hành quân cùng hàng loạt máy bay chiến đấu, trực thăng, tàu chiến, xe tăng, tên lửa để cung cấp sự bảo vệ tối đa.

Một bộ chỉ huy của quân đội đã được thành lập và đặt tại Bắc Kinh. Lãnh đạo bộ chỉ huy tạm thời này, ông Tian Yixiang cho hay, tất cả các quân nhân đã trải qua đào tạo kỹ lưỡng. Nhiệm vụ chủ yếu của họ là đối phó với các mối đe doạ đặc biệt như tấn công khủng bố sinh hoá và nguyên tử. Bên cạnh đó, PLA còn chịu trách nhiệm bảo vệ không phận, hải phận và khu vực đường bờ biển kề cận Bắc Kinh.

PLA cũng có nhiệm vụ giúp cảnh sát ngăn chặn các nguy cơ khủng bố, giải cứu người bị nạn trong tình huống xảy ra thảm hoạ hoặc tai nạn. Bên cạnh đó quân đội sẽ đóng vai trò kiểm soát biên giới, giúp ngăn chặn các tay khủng bố, phiến loạn nguy hiểm đang cố tìm cách xâm nhập, phá hoại Olympic Bắc Kinh.

Theo ông Tian, PLA có đầy đủ khả năng chống lại các cuộc khủng bố, một phần là nhờ họ đã cử người sang Australia và Hy Lạp để học hỏi kinh nghiệm bảo vệ Olympic của các nước này. “Trang thiết bị và khả năng phòng vệ của các đơn vị an ninh thuộc PLA cho Olympic Bắc Kinh sẽ vượt qua những gì đã diễn ra ở Olympic Athens” -  ông Tian tự tin tuyên bố.

Ngoài quân đội, cảnh sát, Trung Quốc còn sử dụng rất nhiều tình nguyện viên để đảm bảo an ninh. Theo ông Lưu Thiệu Vũ, Giám đốc an ninh của Ban tổ chức Olympic Bắc Kinh (BOCOG), tình nguyện viên sẽ được hướng dẫn để trở thành tai mắt cho nhà chức trách giám sát các nhân vật khả nghi.

“Chúng tôi tác động tới công chúng” - ông Lưu nói với phóng viên - “Với những kẻ có âm mưu phá hoại Olympic, cách tốt nhất để kiềm chế chúng là nhờ vào nhân dân”.

Đơn cử như tại thành phố Thẩm Dương, nơi một số trận đấu bóng đá trong khuôn khổ Olympic sẽ diễn ra, các tài xế xe taxi đã được hướng dẫn để trở thành những người cấp tin cho chính phủ. Ngoài ra, hơn 7.300 tình nguyện viên cũng được huy động và chịu trách nhiệm lo các hoạt động an ninh thông thường trong suốt kỳ Olympic.

Đặc nhiệm quân đội.

Siết chặt kiểm soát

Ngoài các lực lượng kể trên, Trung Quốc còn dựa vào một hệ thống giám sát và kiểm tra dày đặc để đảm bảo an toàn cho Bắc Kinh. Ở khắp Thủ đô, có khoảng 300.000 hệ thống giám sát được lắp đặt, tại khu vực trung tâm, cứ 20 mét lại có một camera an ninh.

Kể từ ngày 22/7, các biện pháp an ninh đã được tăng cường tại nhiều ga tàu ở Bắc Kinh. Theo tờ Beijing Times, cảnh sát đường sắt Bắc Kinh đã triển khai hàng loạt biện pháp nâng cao an ninh cho 4 nhà ga chính, kể cả ga phía Bắc Bắc Kinh hiện đã không còn hoạt động.

Các biện pháp này bao gồm việc kiểm tra chứng minh thư ngẫu nhiên mọi hành khách đi tàu. Hành khách mang nước được yêu cầu phải uống một chút nước trong chai. Những chai nước chưa mở sẽ được kiểm tra bằng một số thiết bị phân tích thành phần nước tiên tiến có giá 140.000 NDT/chiếc. Các thiết bị này có thể phát hiện xăng dầu, rượu bia và các chất cấm khác.    

Cảnh sát cũng sẽ kiểm tra kỹ càng hành lý của hành khách, sử dụng tối đa chó nghiệp vụ để rà soát hành lý sau khi đã dùng tia X quang để kiểm tra. Các hành khách thuộc diện “đặc biệt” sẽ được đưa vào phòng cách ly để nhân viên an ninh kiểm tra kỹ hơn nữa. Cảnh sát được trang bị súng chống bạo động sẽ tuần tra quanh các nhà ga 24/24 giờ.

Tương tự, tại các hệ thống xe buýt, Bắc Kinh dự định bố trí 25.000 nhân viên an ninh trên toàn hệ thống xe buýt trong thời gian Olympic diễn ra. Công tác an toàn ở đây sẽ được chú ý đặc biệt, nhất là sau khi xảy ra các vụ nổ bom trên xe buýt gây chết người ở tỉnh Vân Nam mới đây.

 Theo kế hoạch, từ đầu tháng 8, các nhân viên an ninh sẽ có mặt tại mỗi trạm xe buýt và trên mỗi chiếc xe buýt. Khoảng 15.000 nhân viên an ninh sẽ được bố trí tại các trạm xe và 10.000 người khác được bố trí trên các chuyến xe để kiểm tra các hành lý bị nghi ngờ.

Cảnh sát Trung Quốc tuần tra quanh sân vận động "tổ chim", nơi diễn ra lễ khai mạc Olympic Bắc Kinh 2008.

Phát hành sách  chống khủng bố

Mới đây Cục an ninh Trung Quốc vừa phát hành sách cẩm nang hướng dẫn người dân cách đối phó với những tình huống khẩn cấp, phòng trường hợp bị khủng bố tấn công trong thời gian Olympic Bắc Kinh diễn ra. “Bạn phải làm gì khi bị bắt làm con tin? Việc đầu tiên và quan trọng nhất là phải giữ bình tĩnh. Đừng cố gắng chống cự, không nhìn thẳng vào mắt kẻ khủng bố, đừng nói hay cố gắng tranh cãi, hãy di chuyển thật chậm và không để lộ ý định trốn chạy của mình, nằm úp mặt xuống đất khi có dấu hiệu cảnh sát tấn công khủng bố giải thoát con tin...” - đó là những gì cuốn sách nhắc nhở người đọc, giúp họ có sự an toàn cao nhất trong trường hợp khủng bố xảy ra.

 Quyển sách này được xem như cẩm nang chống khủng bố tốt nhất, với 39 tình huống giả định được đặt ra và cách xử lý tốt nhất người dân nên làm khi đối mặt với nguy hiểm như bắt cóc, bị tấn công bằng vũ khí sinh hoá học, hoả hoạn, đánh bom liều chết, thậm chí là vũ khí hạt nhân. Ngoài ra, cuốn sách này còn có chỉ dẫn chi tiết về cách nhận biết những vũ khí nguy hiểm như túi đựng bom và làm thế nào để giúp bản thân trong những tình huống nguy hiểm như bị khủng bố bắt làm con tin.

Được biết để nâng cao ý thức chống khủng bố của người dân, cảnh sát Trung Quốc đã tuyên bố sẽ trao thưởng ngay từ 10.000 đến 500.000 NDT (tương đương 1.449 USD đến 72.463 USD) cho người nào cung cấp thông tin liên quan đến tội phạm trong thời gian Olympic diễn ra.

Có thể thấy, với tất cả những gì Trung Quốc đã chuẩn bị trong suốt 7 năm trời, cộng với sự đồng lòng chung sức của người dân, Olympic Bắc Kinh 2008 không thể không diễn ra trong an toàn.

Hương Giang