Hà Nội
23°C / 22-25°C

4 cách đơn giản phòng bệnh sỏi mật

Thứ hai, 19:00 03/10/2011 | Sống khỏe

Cần duy trì đủ 3 bữa/ngày dù có vội. Vì mật được tiết ra liên tục, nếu chúng ta ăn đủ 3 bữa/ngày thì sẽ không có cơ hội cho mật lắng đọng.

Sỏi mật là một bệnh không hề xa lạ và không hiếm gặp. Vì những lý do rất đặc thù mà tỷ lệ sỏi mật ở người Việt và một số quốc gia vùng Nam Á có tỷ lệ rất cao. Sau mổ, việc tái phát sỏi rất dễ xảy ra. Có người mổ đến lần thứ 2, thứ 3 mà vẫn còn phải điều trị vì sỏi mật. 

Mổ đến 3 lần không hết

Bà T. là một phụ nữ nông dân ở vùng thôn quê. Bà phát hiện ra sỏi mật lần đầu tiên cách đây 8 năm, khi ấy bà 56 tuổi. Bà vẫn còn nhớ rất rõ cái cảm giác đau ngày đầu tiên bị bệnh. Một cảm giác đau không thể nào quên. Nó đau đến thấu bụng, tại vùng hạ sườn phải.

Càng vận động, càng đau. Càng gắng sức càng đau. Bà cứ nằm nghiêng sang trái thì bớt đau, nhưng nghiêng sang phải thì đau dữ dội. Ban đầu bà chỉ nghĩ là đau bụng do đau dạ dày nên bà chỉ điều trị qua loa tại nhà. Ai dè, một thời gian sau, bà bị vàng da trông thấy. Tá hỏa, bà đi khám thì được chẩn đoán là sỏi mật tại ống mật chủ. Bà được các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai chỉ định phẫu thuật lấy sỏi. Sau phẫu thuật lần thứ nhất, bà hoàn toàn bình phục và ra viện.
 

Tưởng thế là cơn bệnh tật đã qua, bà rất yên tâm. Nhưng không ngờ bệnh tật lại tiếp tục đeo bám bà. Bốn năm sau đó, tức là thời điểm bà 60 tuổi, bà lại có biểu hiện đau như cũ. Vẫn đau bên sườn phải, vẫn thi thoảng bị đi ngoài phân nát, vẫn cứ đi lại vận động nhiều thì đau. Biết căn bệnh cũ, bà đi khám và phát hiện ra rằng bà đang bị sỏi mật tái phát, tại ống mật chủ. Lần này bà chuyển sang Bệnh viện Xanh Pôn (Hà Nội). Bà cũng được chỉ định mổ lấy sỏi qua nội soi. Sau phẫu thuật, không có gì đáng chú ý vì thời gian hồi phục của bà khá nhanh. Bà quay trở lại cuộc sống bình thường.

Sau lần phẫu thuật thứ hai này, bà cầu mong không phải gặp lại căn bệnh này nữa. Nhưng cách đây vài tuần, bà lại bị đau bụng lại. Trớ trêu thay, biểu hiện bệnh lại y như cũ, không có gì thay đổi cả. Lần này, bà quyết định khám và điều trị tại Bệnh viện 103 (Học viện Quân y, Hà Nội). Không ngoài dự đoán, bà lại bị sỏi ống mật chủ tái phát. Bà ngán ngẩm, đến mổ lần thứ 3 mà vẫn chưa hết sỏi.

Sỏi mật là gì?

Sỏi mật là tình trạng xuất hiện một viên sỏi theo đúng nghĩa đen trong lòng đường mật, gây ứ trệ và tắc nghẽn sự lưu thông mật.

Có hai tác hại cơ bản trong bệnh sỏi mật. Thứ nhất là sự ứ trệ mật làm cho mật không xuống ruột đầy đủ để tiêu hóa thức ăn. Chúng ta cần phải nhớ là không có mật thì chúng ta không thể tiêu hóa thức ăn hoàn hảo được. Có tới trên 40% chất béo trong thức ăn được tiêu hóa và hấp thu nhờ mật. Và 100% chất béo được tiêu hóa là do mật “khơi mào”. Thế nên sự ứ đọng dịch mật thực chẳng khác gì làm cho hệ tiêu hóa của chúng ta kém đi, “ăn gì ra nấy”.

Thứ hai, sự tắc nghẽn dịch mật trong lòng ống mật chủ làm ứ mật theo chiều hướng giật lùi. Mật bị ứ lại quá nhiều, nó gây ứ lại trở về vùng đã sản xuất ra nó, làm căng giãn đường mật trong gan và túi mật. Căng giãn quá mức thì gây đau. Đau đến mức có thể làm cho mặt mày tái mét, lăn lộn từ giường xuống đất.

Một điều cần phải chú ý nữa khi điều trị, đặc biệt với các nhà ngoại khoa, là chuyện sỏi mật tái phát. Chúng ta đừng nghĩ rằng các bác sĩ làm sỏi mật tái phát để lại được mổ. Đây là một biến cố ngoài ý muốn. Thực tế, các nhà phẫu thuật chỉ can thiệp được chuyện loại bỏ sỏi mật trong ống mật chủ mà không thể có biện pháp mổ xẻ nào có thể ngăn được sỏi tát phát. Một khi sỏi trong gan vẫn còn và một khi người bệnh không có sự thay đổi thói quen sống thì chúng ta khó có thể nói lời tạm biệt sỏi.

Làm thế nào tránh được phiền toái?

Thứ nhất, người bệnh cần hạn chế ăn những thực phẩm giàu cholesterol vì cholesterol là chất dễ kết tinh nhất trong dịch mật. Nếu chất này quá nhiều, các axit mật không đủ sức hoà tan thì nó sẽ kết tinh và đọng lại thành sỏi mật. Hầu như các sỏi đều được hình thành từ các cặn sỏi là cholesterol này. Chuyện ăn bao nhiêu cholesterol là đủ thì không có một ước lượng quy chuẩn nào cho người bị sỏi. Nhưng có một điều khuyên là không nên ăn những thực phẩm giàu chất này. Các thực phẩm cần hạn chế là lòng đỏ trứng gà, phủ tạng động vật như tim, gan, óc... Một tuần không nên ăn quá 3 quả trứng và không quá 1 quả tim.

Thứ hai, cần tăng vận động cho đường mật để tăng tống sỏi. Các thực phẩm làm tăng vận động mật là các thực phẩm làm tăng vận động cơ đường mật và nhu động ruột. Sữa, gói thuốc bột MgSO4, rau quả là những thứ có tác động làm tăng vận động đường mật rõ rệt. Hiệu quả cuối cùng là làm mật ra trơn tru và giảm lắng đọng. Lời khuyên là bổ sung nhiều rau quả vào chế độ ăn, tối thiểu 500g rau một ngày. Nếu bạn không thích ăn rau thì cũng nên thay đổi.

Thứ ba, cần tăng thêm liều thuốc vận động cho cơ thể. Vận động làm tăng hoạt động cơ, làm tăng nhu động mật, làm giảm sự ứ trệ. Nó rất có hiệu quả làm mạnh mẽ sức khỏe hệ tiêu hóa và giảm hẳn nguy cơ sỏi mật tái phát. Thực hiện phương pháp vận động phù hợp theo lứa tuổi là điều có lợi nhất. Các môn thể thao như đi bộ, chạy chậm, tập dưỡng sinh là những môn thể thao tốt với mọi người ở mọi lứa tuổi. Nếu có thể, buổi sáng bạn vận động 30 phút, buổi chiều vận động 30 phút. Như thế sẽ tốt hơn cho hệ tiêu hóa. Nên nhớ là không vận động quá nặng với sức khỏe thể lực, điều đó có hại hơn có lợi.

Thứ tư, chúng ta cần duy trì đủ 3 bữa/ngày dù có vội. Vì mật được tiết ra liên tục, nếu chúng ta ăn đủ 3 bữa/ngày thì sẽ không có cơ hội cho mật lắng đọng. Làm như thế, chúng ta sẽ giảm hẳn nguy cơ sỏi mật tái phát. Đừng nhịn ăn sáng để đến quá trưa ăn một thể. Điều này có nhiều tai hại hơn chúng ta tưởng.

Theo BS. Nguyễn Khánh Trang
SK&ĐS

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Phán bừa bệnh nhân bị lậu và có nguy cơ hoại tử dương vật, Phòng khám Đa khoa Tây Nguyên bị xử phạt

Phán bừa bệnh nhân bị lậu và có nguy cơ hoại tử dương vật, Phòng khám Đa khoa Tây Nguyên bị xử phạt

Y tế - 4 giờ trước

GĐXH - Bệnh nhân được bác sĩ của Phòng khám Đa khoa Tây Nguyên chẩn đoán mắc bệnh lậu, có nguy cơ hoại tử dương vật, bị yêu cầu đóng hơn 60 triệu đồng để điều trị, tuy nhiên khi xét nghiệm lại tại 2 bệnh viện lớn của tỉnh thì đều cho kết quả âm tính.

Loại hạt thơm ngon giàu dinh dưỡng, giúp thải trừ cholesterol, ngăn ngừa bệnh mãn tính và kéo dài tuổi thọ

Loại hạt thơm ngon giàu dinh dưỡng, giúp thải trừ cholesterol, ngăn ngừa bệnh mãn tính và kéo dài tuổi thọ

Bệnh thường gặp - 5 giờ trước

GĐXH - Chất xơ có trong đậu ngự giúp đào thải cholesterol, giảm nồng độ cholesterol trong máu và giảm nguy cơ bệnh tim mạch nguy hiểm dẫn đến đột quỵ, đau tim...

Mẹ phải cắt bỏ tử cung, con gái dậy thì sớm chỉ vì một thói quen nhiều người mắc phải khi mua đồ ăn sẵn

Mẹ phải cắt bỏ tử cung, con gái dậy thì sớm chỉ vì một thói quen nhiều người mắc phải khi mua đồ ăn sẵn

Bệnh thường gặp - 5 giờ trước

Những thói quen tưởng chừng tiện lợi nhưng có thể gây nguy hại cho sức khoẻ.

Nữ điều dưỡng A9 Bạch Mai cấp cứu bệnh nhân ngừng tim tại nhà hàng Đà Nẵng nhận khen thưởng 'nóng'

Nữ điều dưỡng A9 Bạch Mai cấp cứu bệnh nhân ngừng tim tại nhà hàng Đà Nẵng nhận khen thưởng 'nóng'

Y tế - 6 giờ trước

GĐXH - PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh: "Việc làm của điều dưỡng Hạ rất có trách nhiệm. Tôi xúc động, tự hào khi nghe tin cán bộ của mình làm việc hết sức ý nghĩa, hiệu quả và thành công cấp cứu du khách nước ngoài ở bên ngoài bệnh viện."

Số ca mắc sởi liên tục gia tăng, Bộ Y tế yêu cầu giám sát, xử lý triệt để ổ dịch

Số ca mắc sởi liên tục gia tăng, Bộ Y tế yêu cầu giám sát, xử lý triệt để ổ dịch

Y tế - 6 giờ trước

GĐXH - Từ đầu năm 2024 đến nay đã ghi nhận 78 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, rubella tại các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc trong đó có 12 trường hợp sởi xác định tại phòng thí nghiệm của 4 tỉnh.

Hà Nội ghi nhận trường hợp mắc rubella đầu tiên trong năm 2024

Hà Nội ghi nhận trường hợp mắc rubella đầu tiên trong năm 2024

Y tế - 7 giờ trước

GĐXH - Ngày 28/3, thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cho hay, trên địa bàn thành phố vừa ghi nhận bé gái 7 tuổi (ở huyện Đan Phượng) mắc rubella. Trước đó, bé gái đã được tiêm chủng 2 mũi vaccine phòng bệnh này.

Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Bệnh thường gặp - 11 giờ trước

GĐXH - Dời lịch chạy thận 1 ngày đi ăn cưới, cộng với việc không tuân thủ chế độ ăn kiêng dành cho người suy thận mạn, người phụ nữ 54 tuổi gặp nguy kịch.

Điều dưỡng A9 Bạch Mai cứu người trong quán ăn: 'Anh em ơi, cấp cứu'!

Điều dưỡng A9 Bạch Mai cứu người trong quán ăn: 'Anh em ơi, cấp cứu'!

Y tế - 11 giờ trước

"Khi ép tim lần đầu tiên tôi còn hô lên "Anh em ơi! cấp cứu!", bởi ở bệnh viện, chúng tôi thường hô lên như vậy khi có một ca bệnh cần cấp cứu".

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Bệnh thường gặp - 13 giờ trước

GĐXH - Trước khi bị đột quỵ, nghệ sĩ Phước Sang có tiền sử bị cao huyết áp. Di chứng của đột quỵ cách đây 11 năm khiến thể trạng của anh chỉ tầm 70-80% so với người bình thường.

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên của Vinhomes có trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên của Vinhomes có trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Sống khỏe - 14 giờ trước

Ngày 27/3/2024, Tập đoàn Vingroup đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tập đoàn Y tế Well Group (Nhật Bản) để phát triển mô hình Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cao cấp tại Việt Nam.

Top