Hà Nội
23°C / 22-25°C

Có nên tin vào máy đo thực phẩm an toàn?

Thứ năm, 08:00 05/11/2015 | Sống khỏe

GiadinhNet - Thời gian gần đây, nhiều bà nội trợ đổ xô tìm mua các thiết bị đo lường an toàn thực phẩm để chủ động bảo vệ sức khỏe cho gia đình bằng cách kiểm tra hàng ngày. Nhưng niềm tin này liệu đã đặt đúng chỗ?

 

Để đảm bảo thiết bị này hoạt động chính xác, người tiêu dùng cần mang thiết bị đến các cơ sở đo lường để kiểm tra. Ảnh: H.M
Để đảm bảo thiết bị này hoạt động chính xác, người tiêu dùng cần mang thiết bị đến các cơ sở đo lường để kiểm tra. Ảnh: H.M

 

Chỉ đo được lượng nitrat rong thực phẩm

Thời gian gần đây, trên một số diễn đàn và mạng xã hội Facebook, nhiều chị em chia sẻ hình ảnh và công dụng của thiết bị được gọi là máy đo độ an toàn trong thực phẩm có nguồn gốc ngoại nhập. Theo quảng cáo, loại máy này có khả năng nhận biết dư lượng chất hóa học tồn đọng trong hoa quả, thực phẩm và đưa ra các cảnh báo đối với người dùng. Chiếc máy có thiết kế nhỏ gọn, chỉ nhỉnh hơn chiếc điện thoại di động, cho kết quả trong vòng 15 - 20 giây. Với công dụng “thần kỳ” vậy, loại máy đo này đang được nhiều người tiêu dùng tìm mua.

Lo sợ chất lượng thực phẩm “bẩn” hiện nay, chị Ngọc Duyên (ở Triều Khúc, Hà Nội) nghe bạn bè mách có loại máy kiểm tra được dư lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, phóng xạ… trong rau, quả, thực phẩm nên đã tìm mua một cái. Cảm thấy an tâm hơn với các sản phẩm trong bữa ăn nhưng chị Duyên phải thừa nhận đã gặp không ít rắc rối với chiếc máy này. Bởi có lần đo thử một số loại trái cây, máy báo kết quả không đạt yêu cầu dù mua hàng dán nhãn VietGap và khi đi ra chợ có nhiều chủ quán không cho cắm vào thực phẩm vì sợ hỏng.

Dù vậy, cũng không ít người hoài nghi về hiệu quả thực của sản phẩm này. “Không biết độ chính xác ra sao. Mình nghĩ nó chỉ có thể phát hiện một hai loại độc tố trong sản phẩm thôi, chứ chẳng thể nhận biết được các dư lượng chất hóa học trong thực phẩm”, chị Nguyễn Thị Thảo (ở Hà Đông, Hà Nội) băn khoăn.

Theo tìm hiểu của PV, hiện trên thị trường có hai loại máy phát hiện dư lượng nitrat có trong rau, củ, quả, thịt tươi, đều có xuất xứ từ Nga có giá từ 4,5 triệu đồng đến 6,5 triệu đồng. Máy có kích thước nhỏ gọn, gồm phần kim ở đuôi máy để kiểm tra. Để tiện cho người sử dụng, các máy này cũng được cài phiên bản tiếng Việt.

Về cách dùng thiết bị cũng tương đối đơn giản. Chỉ cần chọn ngẫu nhiên một loại thực phẩm, sau đó cắm ngập đầu thanh kim loại vào thực phẩm cần đo. Trong vòng 20 giây, chỉ số nồng độ nitrat sẽ hiển thị và ngay lập tức, máy sẽ đối chiếu với mức nitrat quy định và đưa ra khuyến cáo phù hợp cho người tiêu dùng.

Chỉ giúp người tiêu dùng an tâm về mặt tâm lý

PGS.TS Nguyễn Trường Luyện – Viện Vật lý kỹ thuật (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho rằng, máy đo an toàn thực phẩm thực chất là quảng cáo nhiều hơn tác dụng thực sự của máy. Nó chỉ giải quyết về mặt tâm lý làm cho người mua cảm thấy an toàn, còn tác dụng thực sự về khoa học thì chưa đủ. Người tiêu dùng không nên quá tin tưởng tuyệt đối rằng, dùng máy đó sẽ có được loại thực phẩm an toàn vì máy trên chỉ đo hai thành phần nitrat và phóng xạ. Hiện chưa có sản phẩm nào phát hiện được nhiều loại độc tố cùng một lúc cả. Mọi người cần cân nhắc trước khi chọn mua để tránh lãng phí tiền bạc.

Trong thực phẩm, không chỉ có nitrat và phóng xạ mà còn có các loại kim loại nặng, dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật, tăng trưởng và vi sinh vật cũng ảnh hưởng đến độ an toàn của thực phẩm. Phần tồn dư trong thực phẩm có thể từ hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật… qua nước, đất vào cây hấp thụ nhưng phân hủy chậm tích tụ lại trong lá, quả, cây.

Bên cạnh đó, trong quá trình lưu thông khi tiếp xúc với nguồn ô nhiễm hoặc đã bị phân hủy cũng khiến thực phẩm nhiễm độc. Chẳng hạn, thịt cá để lâu không chỉ là ổ chứa vi trùng mà còn có thể bị biến chất, tạo ra các sản phẩm có hại như histamine. Khi ăn phải có thể bị dị ứng, nôn mửa. Hoặc hoa quả để ở chỗ bẩn, bị nhiễm bán sinh hoặc hóa học… Trong khi đó, lượng nitrat và phóng xạ ở trong hoa quả, cây cối thường không đáng kể, việc đo phóng xạ cũng dễ hơn.

“Các thiết bị đo độ an toàn thực phẩm thực chất giống như giấy quỳ phát hiện độ pH bao nhiêu. Nó chỉ phát hiện được độc tố trong thực phẩm ở mức định tính. Tức là sau khi thử nếu có độc sẽ chuyển màu, nhưng những dụng cụ này lại không xác định được lượng độc trong thực phẩm đó là bao nhiêu, cơ thể có chấp nhận được không thì cũng không có giá trị thực tế. Để xác định chính xác phải lấy mẫu đưa đến các trung tâm phân tích hóa học với các thiết bị chuyên dụng xem có chất này ở đỉnh phổ này ứng với chất gì”, PGS.TS Nguyễn Trường Luyện nhấn mạnh.

Để tránh người tiêu dùng hiểu lầm về công năng của chiếc máy, theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh – nguyên cán bộ Viện Sinh học - Công nghệ thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) nên gọi đó là máy đo dư lượng nitrat trong thực phẩm chứ không nên gọi là máy đo an toàn thực phẩm. Nitrat tồn dư trong thực phẩm quá lớn là mối nguy hại cho sức khỏe, có thể gây ngộ độc cấp tính, khó thở, thiếu máu nhưng ngoài ra còn nhiều chất độc hại khác mà một chiếc máy test đơn giản không thể làm được.

Đặc biệt, thuốc trừ sâu có hàng ngàn loại khác nhau và không thể kiểm tra bằng máy test nhanh được mà phải đưa vào phòng thí nghiệm để phân tích. Máy lại chỉ đo được thực phẩm có thể cắm ngập đầu test vào, còn những loại như rau bề mặt mỏng sẽ không đo được. Để đảm bảo thiết bị này hoạt động chính xác sau một thời gian sử dụng, người tiêu dùng cần mang thiết bị đến các cơ sở đo lường để kiểm tra.

Theo các chuyên gia, hiện có khá nhiều loại thiết bị đo dư lượng các loại kháng sinh, chất bảo vệ thực vật…  trong thực phẩm ở dạng bộ kít thử. Các bộ kít thử độc tố thực phẩm có hàng chục loại khác nhau và điều hạn chế là mỗi loại kít chỉ có thể nhận biết được một loại chất như: Hàn the, kiểm tra độ sạch bát đĩa, nước cứng, thuốc trừ sâu, phẩm màu, formon, nitrat, nitrit... Theo đó, để biết được một món thực phẩm có nhiễm thuốc trừ sâu, hàn the… hay không có thể phải bỏ ra tới hàng trăm nghìn đồng một lần thử.

 

Để khẳng định thực phẩm nhiễm độc gì phải qua kiểm tra trong phòng thí nghiệm mới biết được chính xác hàm lượng tồn dư là bao nhiêu. Máy báo an toàn không có nghĩa là thực phẩm an toàn 100%. Các thiết bị test nhanh nếu không được kiểm tra hiệu chuẩn, bảo dưỡng đúng cách sẽ cho kết quả sai lệch khá nhiều. Thiết nghĩ cần quản lý chặt ngay từ khâu sản xuất ban đầu và người tiêu dùng cần chọn ở những địa chỉ uy tín mới hy vọng có được sản phẩm sạch.

PGS.TS Nguyễn Trường Luyện

Hà My/Báo Gia đình & Xã hội

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Phán bừa bệnh nhân bị lậu và có nguy cơ hoại tử dương vật, Phòng khám Đa khoa Tây Nguyên bị xử phạt

Phán bừa bệnh nhân bị lậu và có nguy cơ hoại tử dương vật, Phòng khám Đa khoa Tây Nguyên bị xử phạt

Y tế - 10 giờ trước

GĐXH - Bệnh nhân được bác sĩ của Phòng khám Đa khoa Tây Nguyên chẩn đoán mắc bệnh lậu, có nguy cơ hoại tử dương vật, bị yêu cầu đóng hơn 60 triệu đồng để điều trị, tuy nhiên khi xét nghiệm lại tại 2 bệnh viện lớn của tỉnh thì đều cho kết quả âm tính.

Loại hạt thơm ngon giàu dinh dưỡng, giúp thải trừ cholesterol, ngăn ngừa bệnh mãn tính và kéo dài tuổi thọ

Loại hạt thơm ngon giàu dinh dưỡng, giúp thải trừ cholesterol, ngăn ngừa bệnh mãn tính và kéo dài tuổi thọ

Bệnh thường gặp - 10 giờ trước

GĐXH - Chất xơ có trong đậu ngự giúp đào thải cholesterol, giảm nồng độ cholesterol trong máu và giảm nguy cơ bệnh tim mạch nguy hiểm dẫn đến đột quỵ, đau tim...

Mẹ phải cắt bỏ tử cung, con gái dậy thì sớm chỉ vì một thói quen nhiều người mắc phải khi mua đồ ăn sẵn

Mẹ phải cắt bỏ tử cung, con gái dậy thì sớm chỉ vì một thói quen nhiều người mắc phải khi mua đồ ăn sẵn

Bệnh thường gặp - 11 giờ trước

Những thói quen tưởng chừng tiện lợi nhưng có thể gây nguy hại cho sức khoẻ.

Nữ điều dưỡng A9 Bạch Mai cấp cứu bệnh nhân ngừng tim tại nhà hàng Đà Nẵng nhận khen thưởng 'nóng'

Nữ điều dưỡng A9 Bạch Mai cấp cứu bệnh nhân ngừng tim tại nhà hàng Đà Nẵng nhận khen thưởng 'nóng'

Y tế - 11 giờ trước

GĐXH - PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh: "Việc làm của điều dưỡng Hạ rất có trách nhiệm. Tôi xúc động, tự hào khi nghe tin cán bộ của mình làm việc hết sức ý nghĩa, hiệu quả và thành công cấp cứu du khách nước ngoài ở bên ngoài bệnh viện."

Số ca mắc sởi liên tục gia tăng, Bộ Y tế yêu cầu giám sát, xử lý triệt để ổ dịch

Số ca mắc sởi liên tục gia tăng, Bộ Y tế yêu cầu giám sát, xử lý triệt để ổ dịch

Y tế - 12 giờ trước

GĐXH - Từ đầu năm 2024 đến nay đã ghi nhận 78 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, rubella tại các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc trong đó có 12 trường hợp sởi xác định tại phòng thí nghiệm của 4 tỉnh.

Hà Nội ghi nhận trường hợp mắc rubella đầu tiên trong năm 2024

Hà Nội ghi nhận trường hợp mắc rubella đầu tiên trong năm 2024

Y tế - 13 giờ trước

GĐXH - Ngày 28/3, thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cho hay, trên địa bàn thành phố vừa ghi nhận bé gái 7 tuổi (ở huyện Đan Phượng) mắc rubella. Trước đó, bé gái đã được tiêm chủng 2 mũi vaccine phòng bệnh này.

Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Bệnh thường gặp - 16 giờ trước

GĐXH - Dời lịch chạy thận 1 ngày đi ăn cưới, cộng với việc không tuân thủ chế độ ăn kiêng dành cho người suy thận mạn, người phụ nữ 54 tuổi gặp nguy kịch.

Điều dưỡng A9 Bạch Mai cứu người trong quán ăn: 'Anh em ơi, cấp cứu'!

Điều dưỡng A9 Bạch Mai cứu người trong quán ăn: 'Anh em ơi, cấp cứu'!

Y tế - 17 giờ trước

"Khi ép tim lần đầu tiên tôi còn hô lên "Anh em ơi! cấp cứu!", bởi ở bệnh viện, chúng tôi thường hô lên như vậy khi có một ca bệnh cần cấp cứu".

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Bệnh thường gặp - 19 giờ trước

GĐXH - Trước khi bị đột quỵ, nghệ sĩ Phước Sang có tiền sử bị cao huyết áp. Di chứng của đột quỵ cách đây 11 năm khiến thể trạng của anh chỉ tầm 70-80% so với người bình thường.

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên của Vinhomes có trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên của Vinhomes có trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Sống khỏe - 20 giờ trước

Ngày 27/3/2024, Tập đoàn Vingroup đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tập đoàn Y tế Well Group (Nhật Bản) để phát triển mô hình Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cao cấp tại Việt Nam.

Top