Người thừa kế chết trước người lập di chúc, di sản chia thế nào?
GiadinhNet - Năm 2007, ông nội viết di chúc để lại toàn bộ tài sản cho bố tôi. Năm 2009, bố tôi chết nhưng ông tôi không viết lại di chúc mà bảo tài sản sẽ cho mẹ con tôi thừa kế.
Năm 2011, ông tôi chết và chú bác họ hàng bảo bố tôi chết trước ông nên mọi việc không thực hiện theo di chúc. Người trong họ không cho mẹ con tôi nhận di sản vì bảo bố tôi (người được thừa kế) đã chết trước ông nội. Vậy di sản của ông tôi được chia thế nào?
Nguyễn Thái Lai (Tiên Du, Bắc Ninh)
Trả lời:
Điểm a, Khoản 2, Điều 667 Bộ luật dân sự 2005 quy định người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc là một trong những trường hợp di chúc không có hiệu lực pháp luật toàn bộ hoặc một phần. Như vậy, trường hợp bạn hỏi là di chúc để lại toàn bộ di sản cho bố bạn mà bố lại chết trước ông nội nên di chúc của ông không có hiệu lực toàn bộ.
Có một tình tiết là sau khi bố bạn chết, ông nội nói miệng sẽ cho hai mẹ con bạn thừa kế tài sản theo di chúc mà bố được hưởng. Tuy nhiên, ý nguyện này của ông nội không được lập thành văn bản. Điều 651, Điều 652, Bộ luật dân sự 2005 quy định: “Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng” và “Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người để lại di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực”.
Chiếu vào quy định của hai Điều luật viện dẫn trên đây, bạn có thể xác định được việc thay đổi nội dung di chúc cho hai mẹ con được hưởng toàn bộ di sản của ông nội là có hiệu lực pháp luật hay không? Chúng tôi chia tình huống bạn hỏi thành hai khả năng như sau:
Thứ nhất, không có di chúc hoặc di chúc không có hiệu lực pháp luật thì toàn bộ di sản của ông nội sẽ được chia theo pháp luật. Theo đó, toàn bộ di sản của ông nội để lại được chia đều cho các đồng thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông nội, bao gồm: “vợ, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi” của ông nội bạn. Do bố bạn chết trước ông bạn nên theo quy định tại Điều 677 về thừa kế thế vị thì bạn được hưởng một phần di sản của ông nội để lại mà lẽ ra bố bạn được hưởng nếu còn sống. Mẹ bạn không được hưởng thừa kế.
Thứ hai, có di chúc và di chúc có hiệu lực thì khối di sản thừa kế do ông bạn để lại sẽ được chia theo ý nguyện của ông, theo đó những người được chỉ định trong di chúc sẽ có quyền hưởng di sản. Tuy nhiên, việc này phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động cung cấp chứng cứ và chứng minh chứng cứ tại tòa án nếu sự việc có phát sinh tranh chấp.
Luật sư Nguyễn Phú Thắng
(Đoàn Luật sư TP Hà Nội)
Vụ 7 công nhân tử vong thương tâm khi bảo dưỡng, sửa chữa máy nghiền xi măng ở Yên Bái: Bắt tạm giam 1 đối tượng
Pháp luật - 7 giờ trướcGĐXH - Liên quan tới vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng khiến 10 công nhân thương vong tại nhà máy xi măng ở Yên Bái, công an tỉnh này đã khởi tố vụ án, đồng thời bắt tạm giam 1 đối tượng.
Trinh sát đột kích, phát hiện bí mật khủng khiếp của nam thanh niên thường lục thùng rác lúc nửa đêm
Pháp luật - 7 giờ trướcQua quá trình theo dõi, lực lượng chức năng phát hiện nam thanh niên này thường đến khu vực thùng rác lúc nửa đêm mỗi khi về hoặc trước khi rời khỏi nhà...
Bắt Phó chủ tịch Vĩnh Phúc và các bị can do liên quan tới Hậu "Pháo"
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Bộ Công an xác định, Phó chủ tịch tỉnh Vĩnh Phúc Nguyễn Văn Khước và một số cá nhân đã nhận tiền hối lộ của Hậu "Pháo" để tạo điều kiện cho công ty của bị can này.
Nữ Tiktoker ở Bình Dương bị đánh hội đồng
Pháp luật - 9 giờ trướcMột nhóm thanh niên đánh hội đồng cô gái trẻ ngay tại tiệm ăn vặt trên đường khiến dư luận bức xúc. Nạn nhân là một Tiktoker nổi tiếng tại Bình Dương.
Chém người sau mâu thuẫn ăn nhậu, 3 thanh niên lĩnh án
Pháp luật - 13 giờ trướcGĐXH - Do mâu thuẫn trong lúc ăn nhậu, các đối tượng về nhà lấy dao đến chém đối thủ trọng thương.
Giải cứu bé gái bị lừa bán sang nước ngoài
Pháp luật - 14 giờ trướcGĐXH - Cháu L. quen một người phụ nữ qua Facebook, rồi bị dụ dỗ, lôi kéo và lừa bán sang Myanmar. Sau khi bị sập bẫy, chúng bắt ép cháu lao động vất vả.
Lai Châu: Bắt nhóm đối tượng lừa bán vàng giả
Pháp luật - 16 giờ trướcGĐXH - Một nhóm đối tượng sử dụng mạng xã hội để lừa bán vàng giả vừa bị Công an tỉnh Lai Châu bắt giữ.
Bị cáo buộc chiếm đoạt hơn 1 nghìn tỷ đồng, ông Trần Quí Thanh cùng hai con gái hầu tòa
Pháp luật - 19 giờ trướcGĐXH - Ông Trần Quí Thanh và hai con gái bị truy tố cùng về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".
Trong 'cơn sốt' vàng, hai chị em mua vàng giả mang đi lừa được hơn 500 triệu đồng
Pháp luật - 20 giờ trướcGĐXH - Vân cùng em gái mua vàng giả trên mạng rồi lợi dụng sự quen biết đem cầm cố cho nạn nhân chiếm đoạt hơn 500 triệu đồng.
Lái ô tô đâm vào 2 người bạn để trả thù do thua đánh bạc
Pháp luật - 20 giờ trướcSau khi thua đánh bạc, Trường lái xe Fortuner tông vào nhóm người đang đi xe máy khiến 2 nạn nhân nhập viện.
Vấn đề pháp lý vụ 7 công nhân tử vong thương tâm bên trong nhà máy xi măng ở Yên Bái
Pháp luậtGĐXH - Đang trong quá trình bảo dưỡng, sửa chữa, chiếc máy nghiền xi măng số 3 bên trong nhà máy của Công ty cổ phần Xi măng và Khoáng sản Yên Bái bất ngờ hoạt động, vĩnh viễn cướp đi sinh mạng của 7 công nhân và khiến 3 người khác bị thương.