Hà Nội
23°C / 22-25°C

Án phạt nào cho Lê Văn Luyện?

Chủ nhật, 16:52 04/09/2011 | Pháp luật

Bộ Luật Hình sự quy định không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người chưa thành niên phạm tội thì tòa án buộc phải tuân thủ, không phụ thuộc vào ý chí của người bị hại hay bức xúc của dư luận xã hội.

> Toàn cảnh vụ thảm sát tiệm vàng ở Bắc Giang

Không chỉ là mức án

Trước hành vi phạm tội man rợ của Lê Văn Luyện, trong cuộc gặp ngày 1/9 với lãnh đạo Bộ Công an, gia đình nạn nhân hết sức phẫn nộ và yêu cầu phải xử kẻ phạm tội ở mức cao nhất của điều luật là tử hình. Cùng với dư luận, đó là một đòi hỏi chính đáng, thể hiện sự phản ứng đối với cái ác đang gây nhức nhối trong xã hội. Bên cạnh việc khẩn trương điều tra làm rõ nguyên nhân và điều kiện phạm tội, vấn đề xem xét đường lối xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội trong vụ án này cần được đặt ra.
 
Tiệm vàng Ngọc Bích, nơi nghi can Lê Văn Luyện sát hại 3 mạng người.
 Ảnh: Nguyễn Quyết
 
Theo Nghị quyết 02 ngày 5/1/1986 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, cách tính tuổi do luật quy định là “đủ 14 tuổi” hoặc “đủ 16 tuổi” để xác định năng lực chịu trách nhiệm hình sự, tức là tính theo tuổi tròn. Trong trường hợp không có điều kiện xác định được chính xác ngày sinh thì tính ngày sinh theo ngày cuối cùng của tháng sinh và nếu cũng không có điều kiện xác định chính xác tháng sinh thì xác định ngày sinh là 31/12/năm sinh.
 
Theo điều 68 Bộ Luật Hình sự (BLHS) năm 1999, người chưa thành niên là người có độ tuổi từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi. Trong vụ án này, nếu ngày sinh của Lê Văn Luyện được thể hiện đúng vào 16/10/1993 thì đến ngày gây án 24/8/2011, Lê Văn Luyện chưa đủ 18 tuổi, thuộc trường hợp người chưa thành niên phạm tội.
 
Sở dĩ trường hợp Lê Văn Luyện có thể không phải chịu mức hình phạt cao nhất là tử hình, bởi từ BLHS năm 1985 đến 1999 và được sửa đổi, bổ sung năm 2009 đều dành một chương riêng quy định về chính sách và đường lối xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội, phù hợp với Công ước của Liên Hiệp Quốc về quyền của trẻ em mà Việt Nam đã tham gia.
 
Trong mọi trường hợp điều tra, truy tố, xét xử hành vi phạm tội của người chưa thành niên, các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải xác định khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm. Mặt khác, một trong các nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội được quy định tại điều 69 BLHS (được sửa đổi năm 2009) là: “Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người chưa thành niên phạm tội...”.

Để hạn chế những vụ tương tự…

Nhìn từ góc độ tội phạm học và quan điểm của các nhà làm luật, lứa tuổi vị thành niên còn hạn chế về nhận thức, chưa đủ khả năng để cân nhắc hành vi của mình, còn thiếu kinh nghiệm xã hội và dễ bị ảnh hưởng bởi tác động môi trường xấu bên ngoài. Do đó, khi quyết định hình phạt đối với tội phạm nói chung, tội phạm do người chưa thành niên phạm tội nói riêng đòi hỏi phải đạt được mục đích của hình phạt không chỉ nhằm trừng trị người phạm tội mà còn giáo dục họ trở thành người có ích cho xã hội, có ý thức tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ phạm tội mới.
 

Nguyên tắc nhân đạo XHCN không chỉ thể hiện chính sách nhân đạo, mang tính khoan hồng của Nhà nước mà còn đặt mục đích giáo dục, cải tạo người phạm tội lên hàng đầu.

Tuy nhiên, do quyết định hình phạt là một khâu quan trọng trong quá trình áp dụng pháp luật nên khi xử lý một hành vi tội phạm, các cơ quan tiến hành tố tụng buộc phải tuân thủ các nguyên tắc của pháp luật hình sự của nước ta, trong đó có nguyên tắc pháp chế và nguyên tắc nhân đạo XHCN. Nguyên tắc pháp chế đòi hỏi khi quyết định hình phạt, tòa án phải căn cứ vào các quy định của BLHS. Nếu BLHS đã quy định không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người chưa thành niên phạm tội thì tòa án buộc phải tuân thủ, không phụ thuộc vào ý chí của người bị hại hay bức xúc của dư luận xã hội.
 
Trong khi đó, nguyên tắc nhân đạo XHCN không chỉ thể hiện chính sách nhân đạo, mang tính khoan hồng của Nhà nước mà còn đặt mục đích giáo dục, cải tạo người phạm tội lên hàng đầu. Các cơ quan tiến hành tố tụng phải cân nhắc tất cả những khía cạnh liên quan đến nhân thân, những đặc điểm tâm sinh lý, cũng như nguyên nhân, điều kiện, hoàn cảnh của người phạm tội, các tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ để có một quyết định hình phạt vừa bảo đảm mục đích trừng trị, giáo dục và cải tạo người phạm tội vừa góp phần vào cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm đang hết sức nóng bỏng hiện nay.
 
Bên cạnh đó, vấn đề dư luận đang quan tâm là Nhà nước cần có những giải pháp hữu hiệu nhằm nhận diện những yếu tố tác động từ những biến đổi kinh tế - xã hội ở nước ta hiện nay đến quá trình phát sinh những hành vi tội phạm có tổ chức, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, đến lối sống, tâm lý, sinh hoạt… của một bộ phận thanh niên đang bị dịch chuyển theo hướng tiêu cực. Chỉ có sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp lãnh đạo và những thiết chế quyền lực và quản lý thật sự coi trọng, dành toàn lực sức mạnh của bộ máy cưỡng chế nhằm bảo vệ sự an toàn về tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín của người dân và hoàn thiện môi trường pháp lý, phát huy sức mạnh tổng hợp của các chủ thể xã hội, bảo đảm cho doanh dân được sống và làm việc theo pháp luật… thì mới có khả năng từng bước hạn chế, đi đến loại trừ dần những hành vi phạm tội man rợ như vụ án Lê Văn Luyện vừa xảy ra.
 
Tiến sĩ - Luật sư Phan Trung Hoài
Theo Người lao động
 
 
kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Lái xe bằng chân, thiếu niên 16 tuổi bị phạt 2,7 triệu

Lái xe bằng chân, thiếu niên 16 tuổi bị phạt 2,7 triệu

Pháp luật - 2 giờ trước

Nam thiếu niên 16 tuổi dùng chân lái xe máy ở huyện Tuy An bị công an phạt hơn 2,7 triệu đồng.

Nguyên Chủ tịch xã ở Quảng Bình bị khởi tố

Nguyên Chủ tịch xã ở Quảng Bình bị khởi tố

Pháp luật - 3 giờ trước

GĐXH - Ông Vinh là người trực tiếp ký vào các hóa đơn thu tiền từ người đấu giá, giấy tờ thanh toán công trình do Nguyễn Thị Loan lập khống, dẫn đến ngân sách Nhà nước bị chiếm đoạt.

Nữ công nhân bị hiếp dâm, cướp tài sản tại bãi đất trống

Nữ công nhân bị hiếp dâm, cướp tài sản tại bãi đất trống

Pháp luật - 5 giờ trước

GĐXH - Phát hiện chị A. ngồi một mình gần bãi đất trống, Thái đã dùng dao khống chế rồi thực hiện hành vi hiếp dâm, cướp tài sản.

Bắt đối tượng hiếp dâm bé gái 13 tuổi mới quen qua mạng xã hội

Bắt đối tượng hiếp dâm bé gái 13 tuổi mới quen qua mạng xã hội

Pháp luật - 7 giờ trước

Sau thời gian ngắn quen biết qua mạng xã hội, nam thanh niên 20 tuổi tới nhà chơi và quan hệ tình dục với bé gái 13 tuổi.

Nữ kế toán từ nạn nhân đầu tư trên mạng trở thành kẻ lừa đảo

Nữ kế toán từ nạn nhân đầu tư trên mạng trở thành kẻ lừa đảo

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Để có tiền nạp vào app bán hàng trên mạng, Tuyết đã lừa người chị họ số tiền hơn 3 tỷ đồng.

Cái kết đau lòng của người đàn ông từ chối nhậu nhẹt

Cái kết đau lòng của người đàn ông từ chối nhậu nhẹt

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Mang rượu đến nhà bạn để nhậu nhưng bạn từ chối, Xuyên liền lấy một đoạn gỗ vào nhà tấn công nạn nhân dẫn đến tử vong.

Vay tiền không trả, gã thanh niên 2 lần đốt nhà con nợ trong đêm

Vay tiền không trả, gã thanh niên 2 lần đốt nhà con nợ trong đêm

Pháp luật - 11 giờ trước

GĐXH - Tại cơ quan điều tra, Chung khai nhận do anh T. vay tiền của mình nhưng không trả khiến bản thân bức bức xúc. Do đó, đối tượng đã hai lần thực hiện hành vi phóng hỏa đốt nhà nạn nhân.

Nhà hàng phục vụ mại dâm, kích dục 'quý ông, quý bà' hoạt động ra sao?

Nhà hàng phục vụ mại dâm, kích dục 'quý ông, quý bà' hoạt động ra sao?

Pháp luật - 12 giờ trước

GĐXH - Nhà hàng ở quận 1 hoạt động từ 23h hôm trước đến khoảng 4h hôm sau, đồn đoán là thiên đường ăn chơi, khách khi tới TPHCM phải trải nghiệm.

Tạm giữ hình sự 3 phụ nữ bán dung dịch vệ sinh giả

Tạm giữ hình sự 3 phụ nữ bán dung dịch vệ sinh giả

Pháp luật - 13 giờ trước

Qua công tác nắm tình hình, Công an TP Thanh Hóa đã làm rõ và tạm giữ hình sự 3 người phụ nữ về hành vi kinh doanh sản phẩm dung dịch vệ sinh phụ nữ giả

Tạm giữ hình sự thanh niên xâm hại bé gái quen qua TikTok

Tạm giữ hình sự thanh niên xâm hại bé gái quen qua TikTok

Pháp luật - 13 giờ trước

Thanh niên 27 tuổi đưa bé gái 14 tuổi quen qua mạng xã hội TikTok vào nhà nghỉ và nhà nội để xâm hại.

Top