Nuôi dậy con thật tốt trong khi tạo nghiệp (1)

Thứ nhất: Cảm thấy có lỗi trước con mình: Một số người phụ nữ tin rằng, một người mẹ tốt phải là người suốt đời sống vì con, dành hết thời gian hoặc phần lớn thời gian cho con. Nếu không làm được điều này, họ cảm thấy mình thật tồi tệ. Do đó, thời gian mà họ dành cho con không phải là để giao tiếp, mà là để chuộc lỗi. Nghĩa là tỏ ra có lỗi với con, chiều theo những mong muốn đỏng đảnh của nó, ví dụ như: sau một ngày làm việc vất vả lại phải đi mua vở và thước kẻ cho cậu con trai đã học lớp bảy hoặc vào ngày nghỉ lại ngoan ngoãn ngồi viết bài luận cho con…

Hậu quả: Việc thoả mãn một cách vô đièu kiện những đòi hỏi của con và không chú trọng những đòi hỏi của bạn sẽ dần khiến con bạn trở nên ích kỉ. Bạn đang hình thành lên trong mắt trẻ một kiểu bà mẹ - người phục vụ. Vì thế, nếu bạn từ chối con làm một việc gì đấy, chúng có thể sẽ làm ầm lên, hoặc giận dỗi. Còn bạn thử yêu cầu hay đòi hỏi chúng điều gì xem, chúng có ngoan ngoãn làm theo hay không?

Trong khi giao tiếp với trẻ, nếu bạn định hướng là thực hiện những mong muốn của chúng, bạn sẽ không đáp ứng được cho chúng nhiều thứ. Đứa trẻ sẽ đòi hỏi, ví dụ như ăn ở nhà hàng, giao phó cho mẹ chuẩn bị bài học... Trong khi đó người mẹ vốn biết và có thể đưa ra cho chúng những giờ học thoải mái và thú vị hơn nhiều, như làm đồ chơi. Có thể đi cùng con đến chỗ mà chúng có thể chơi cùng các bạn. Hoặc đơn giản là đùa nghịch với con mình. Mà được chơi đùa cùng mẹ vốn là niềm vui không thể so sánh với bất cứ thứ gì trên đời của con cái.

Phòng ngừa: khi cảm giác có lỗi bắt đầu giày vò bạn, hãy nhớ rằng bạn là người, cũng như chính con bạn, chứ không phải là con rô bốt sinh học được cài đặt để phục vụ. Và cũng không phải là thánh, nên bạn không thể nhân đôi, nhân ba hay nhân bốn lên được. Liệu đã có ai chứng minh rằng một người mẹ dành cả đời mình cho con cái thì tốt hơn đối với trẻ hơn là một người mẹ hạnh phúc, thú vị và được kính trọng chưa?

Thứ hai. Tỏ ra không tin những người trông nom trẻ: Thật không thể yên tâm khi giao cho người khác giáo dục con mình. Nên việc kiếm soát xem họ giáo dưỡng, dạy dỗ trẻ thế nào là hoàn toàn cần thiết. Nhưng người mẹ thường tích cực kiểm tra con mình kiểu như: chúng đọc gì, chúng nói về chuyện gì, vì sao chúng đã làm điều này, chứ không làm chuyện kia?.. Thông qua trẻ nhỏ kiểm tra chính thái độ đúng mực của những người bà, đặc biệt là mẹ chồng, nhất là khi mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình không không được tốt.

Rồi trong nửa tiếng đồng hồ có được để dành cho con họ thường cố cung cấp càng nhiều càng tốt những đồ chơi hiện đại, những quyển sách thông minh, nói chuyện bằng tiếng Anh - việc trẻ vốn thấy khó khăn, những chuyến tham quan nhà bảo tàng, các buổi nói chuyện về những chuẩn mực đạo đức. Người mẹ làm thế để cố bù đắp những gì mà họ cho rằng những người khác còn nợ con mình.

Hậu quả: Người mẹ thường không nhận ra rằng con mình, dù thoạt đầu muốn được sẻ chia những phát minh và những thành công của chúng, đang dần cảm thấy bị áp lực bởi những câu lục vấn hoạnh họe chủ yếu về những gì trẻ không được dậy, những gì trẻ đã quên mất, và cả việc thời gian trẻ sống bên bà là "không hợp lí". Khoảng cách giữa người mẹ và con mình tăng lên. Trẻ có nguy cơ tự kỉ ám thị rằng "Mẹ cho là tôi đã không được giáo dưỡng đúng cách, có lẽ tôi thực sự là một người không tốt".

Ở trẻ cũng có thể hình thành thái độ vô trách nhiệm: "Những người đã giáo dưỡng tôi tồi là những người có lỗi đối với những khuyết điểm và sai sót của tôi". Theo dòng thời gian danh sách những người có lỗi ấy ắt sẽ phải có tên người mẹ.

Vì thế, những bài học cấp tốc không làm cho con cái gần gũi mẹ. Chúng chỉ cảm thấy mệt mỏi mà thôi.

Phòng ngừa. Có những thời kì trong cuộc sống gia đình và của trẻ, bạn phải cần đến những người có thể chăm sóc cho con mình: vú nuôi, nhà trẻ, trường học. Nhưng hãy tin rằng những người đang chăm sóc con bạn là những chuyên gia và họ đang tận tâm thực hiện công việc của mình, hãy tỏ ra dịu dàng, hãy giao cho họ quan tâm đến sức khỏe, sự phát triển và giáo dưỡng trẻ. Để hiểu được cuộc sống của trẻ không cần phải dùng đến những biện pháp kiểm tra đặc biệt. Hãy biết lắng nghe một cách cảm thông và chú ý vừa mức đến những thay đổi trong hành vi của trẻ. Chỉ khi nào bạn nhận thấy điều gì đó thực sự phải cảnh giác, mà con bạn lại không thể giải thích chuyện gì đang xảy ra với chúng, thì bạn mới tiến hành theo dõi.

Nếu ngay bây giờ bạn không thể yên tâm, thì rất nhanh, bạn sẽ quá chú ý đến việc tạo ra những điều kiện lí tưởng để giáo dưỡng con. Bạn cho rằng điều này đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cuộc sống sau này của trẻ. Nhưng bạn hãy nhớ đến thời thơ ấu của những người thành đạt và hạnh phúc mà bạn biết. Phải chăng họ đều trải qua một tuổi thơ êm đềm? Và bạn có biêt rằng có những người có tuổi thơ hạnh phúc, nhưng lại trở thành những con người bất hạnh hay không?

Thứ ba. Ghen ghét với những người ở xung quanh con mình. Nhiều người mẹ tỏ ra đau khổ khi chứng kiến con mình quyến luyến chia tay với người trông trẻ hay người bà đi xa, và nghe ngóng đến chuyện cứ năm phút con mình lại vui vẻ nhớ đến bài hát mà họ và con mình đã cùng hát trong những lúc chơi đùa vui vẻ. Bởi vì rõ ràng là nó đang sống với mẹ, mà lúc nào cũng nhớ đến vú nuôi của mình. Nên người mẹ bắt đầu giành giật con mình với người trông trẻ. Người mẹ không dành thời gian ở bên con, mà lại để trở thành tốt hơn một người vú. Kể một câu chuyện cổ tích hay, chơi một trò chơi vui hơn, nhưng đồng thời, để hạ uy tín của người vú trong mắt trẻ, đã nhấn mạnh đến những khiếm khuyết của họ.

Hậu quả. Sự ghen tị vốn không mang lại sự thoải mái về tinh thần cho bất kì ai trong tam giác – mẹ-vú-trẻ nhỏ này, nhất là đối với trẻ. Trẻ nhanh chóng cảm thấy rằng nó không thích mẹ. Nó trở nên kín đáo. Đồng thời, vì tất cả trẻ em đều biết cách tận dụng sự mềm lòng của cha mẹ một cách tuyệt vời, chúng sẽ nhắc đến tên người vú nuôi vào chính những lúc chúng thấy cần phải xin được mẹ thứ gì đó.

Người mẹ bị giày vò bởi cảm giác ghen tị, có xu hướng thành kiến thường xuyên đổi người vú, chuyển trường hoặc nhà trẻ cho con. Điều này tốn nhiều thời gian và sức lực mà vốn sẽ trở nên quí giá nếu họ dành ra để ở bên con mình.

Ngược lại, chính những người trông trẻ tốt và tận tuỵ sẽ thôi việc ở những gia đình như thế. Họ vốn không chịu nổi thái độ thiếu tin tưởng như vậy. Chỉ có những người xấu, vốn chẳng có nơi đâu để đi và coi những lời quở mắng là chuyện bình thường, mới ở lại. Họ có thể không quan tâm đến trẻ, họ chỉ cần nhận lương và nghĩ: "Tận tuỵ để làm gì? Đằng nào thì họ cũng không hài lòng".

Phòng ngừa. Hãy phân tích vì sao bạn lại nghĩ rằng con mình yêu người vú hơn mình, vì sao nó lại không thể hết sức yêu mến một số người khác? Thực ra chính con bạn có thể trả lời cho bạn những câu hỏi này: tự bạn phải tìm cách có được tình yêu của những người khác.

Vì thế, bạn hãy bỏ công sức vào làm những gì mà chỉ bạn mới có thể mang lại cho con mình.

Kiều Diệp Iược dịch từ báo Trẻ em (Nga)