Liệu pháp chữa chứng sợ đi học của bé

Lý thuyết ức chế tương hỗ của Wolpe cho rằng hệ thần kinh có các pha hưng phấn và ức chế luân phiên nhau, rằng tại cùng một thời điểm, hệ thần kinh không thể vừa thư giãn vừa căng thẳng.

Những căng thẳng hình thành trong những tình huống nào đó được giả thiết là những phản ứng của cơ thể được điều kiện hóa. Tại sao một số người lại trở nên lo lắng khi đối mặt với kích thích không có hại như sợ đi máy bay, sợ rắn không độc, sợ khoảng trống, sợ tiếp xúc xã hội… Phải chăng lo hãi là do những kiểu điều kiện hóa nào đó mà những người này đã trải nghiệm từ trước?

Chủ động giãn mềm cơ bắp, đưa cơ thể vào trạng thái thư giãn được xem là cách có hiệu quả để chống lại những phản ứng của cơ thể đã được điều kiện hóa. Bằng cách tiếp cận dần dần với những kích thích gây lo sợ, căng thẳng có thể dẫn đến việc dập tắt dần những lo sợ được điều kiện hóa này.

Liệu pháp giải mẫn cảm có hệ thống bao gồm các bước cơ bản sau:

1. Tưởng tượng ra một loạt các kích thích gây stress xung quanh một sự kiện gây sợ nào đó và sắp xếp các kích thích gây sợ này theo một trật tự, từ yếu đến mạnh (có thể dùng thang đo mức độ lo hãi từ 1-100 điểm).

2. Đưa cơ thể vào trạng thái thư giãn toàn phần.

3. Trong trạng thái thư giãn, thân chủ tưởng tượng một cách sinh động, lần lượt những kích thích gây lo âu đã liệt kê từ mức yếu nhất để cơ thể quen dần. Nếu kích thích được quen dần không gây những cảm giác khó chịu thì chuyển lên một kích thích mạnh hơn. Nếu thấy xuất hiện cảm giác lo âu – khó chịu thì dừng lại, tập trung thư giãn để cơ thể tiếp tục thích ứng. Cứ như vậy tiến dần đến nấc thang gây sợ cao nhất.

Theo Nguyễn Công Khanh. Tâm lý trị liệu. Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội – 2000