Dậy thì từ thuở lên ba

Thứ tư, 14:53 27/04/2011 | Gia đình

Bình thường ở trẻ gái (10 – 13 tuổi) và trẻ trai (11 – 14 tuổi), cơ thể có sự thay đổi để chuyển sang giai đoạn dậy thì. Nhưng, một bé gái chỉ mới hai, ba tuổi đã có những phát triển bất thường như ngực to, xuất hiện kinh nguyệt, lông vùng mu, vùng nách thì rõ ràng là dấu hiệu đáng lo.

Hầu hết người cha, người mẹ nào khi nhận thấy những thay đổi đột ngột ở cơ thể con mình cũng đều lo lắng, chạy khắp nơi tìm cách chữa trị. Có nhiều trường hợp đưa đến bệnh viện trong tình trạng muộn vì không thể chẩn đoán đúng bệnh cho trẻ.

Thời còn làm nội trú ở Pháp, tôi đã gặp trường hợp một bé gái sáu tuổi nhập viện vì bụng to. Ban đầu các bác sĩ cho rằng bé mang khối u trong bụng. Nhưng sau khi siêu âm, bác sĩ và gia đình bé thật sự bất ngờ khi phát hiện bé đang mang thai. Sự thật, đứa bé trên đã bị dậy thì trước tuổi thông thường, và bé đã bị lạm dụng tình dục nhưng không hề hay biết hay nhận thức về những chuyện đã xảy ra với mình.

Mới đây, Bệnh viện Nhi đồng 2 cũng đã tiếp nhận khám cho một bệnh nhi năm tuổi, ở quận 8. Cha mẹ bé cho biết, từ lúc hai tuổi, bé đã có dấu hiệu dậy thì sớm, ngực to như người trưởng thành. Bốn tuổi, bé bắt đầu xuất hiện kinh nguyệt. Khi nhập viện, các bác sĩ đã thăm khám để tìm nguyên nhân. Tuy nhiên, chụp CT não không thấy khối u, siêu âm bụng kết quả bình thường. Kích thích hệ thống hormone thì nhận thấy lượng hormone tăng cao, chứng tỏ bệnh nhi bị tổn thương vùng trung ương nhưng không tìm được nguyên nhân.

Vì đâu trẻ dậy thì sớm?

Tuy có sự phát triển sớm về thể chất, nhưng trẻ chưa đủ lý trí để nhận biết và ý thức được những hành động quấy rối, nên có thể bị lạm dụng tình dục. Trẻ gái có nguy cơ mang thai mà cha mẹ, người lớn không hề hay biết.

Bệnh dậy thì sớm có rất nhiều nguyên nhân. Nguyên nhân có thể được gọi là ngoại biên như khối u buồng trứng, u tinh hoàn, u hoặc tăng sinh tuyến thượng thận. Nguyên nhân trung ương có thể là u não, hoặc do quá trình xạ trị, phẫu thuật trước đó gây nên, hoặc sau nhiễm trùng hệ thần kinh. Ngoài ra, còn có dậy thì sớm chưa xác định được nguyên nhân, còn gọi là vô căn, cũng được xếp trong nhóm do nguyên nhân trung ương.

Gần đây, một số báo chí đã đăng tải cảnh báo của nước ngoài về vai trò của các loại sữa, sản phẩm từ bò, heo, gà bị nhiễm estrogen cao có thể gây nguy cơ dậy thì sớm. Do trong quá trình chăn nuôi, nhiều người đã lạm dụng chất hormone tăng trưởng thúc đẩy nhanh quá trình phát triển của gia súc. Trong các hormone này có chứa estrogen (hormone sinh dục nữ). Chất này khi vào cơ thể trẻ sẽ kích hoạt vùng dưới đồi và tuyến yên ở não, tiết ra các hormone hướng dục, đánh thức buồng trứng làm việc và làm xuất hiện các triệu chứng dậy thì sớm.

Ngoài ra, cũng đã có những cảnh báo về các sản phẩm bình nhựa đựng sữa, núm vú nhựa, bao bì thức ăn, đồ chơi trẻ em... nếu chứa dẫn chất phtalat (gồm nhiều chất hữu cơ như monobutyl phtalat (MBP), dibutyl phtalat (DBP), benzylbutyl phtalat (BZBP), diethylhexyl phtalat (DEHP)…) cũng có thể gây dậy thì sớm ở trẻ. Khi dùng các sản phẩm trên, những chất này sẽ qua đường tiêu hoá và làm xáo trộn nội tiết, khiến trẻ bị dậy thì sớm.

Biến chứng cũng không ít

Thông thường, trẻ được xem là dậy thì sớm khi xuất hiện các dấu hiệu dậy thì trước tám tuổi (bé gái) và trước chín tuổi (bé trai). Bệnh cần được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, do các sụn tăng trưởng tăng hoạt động, trẻ sẽ phát triển rất nhanh nhưng sẽ sớm ngừng tăng trưởng. Đây cũng là lý do làm cho trẻ bị lùn sau này.

Bên cạnh những biến chứng nặng do nguyên nhân gây ra như trong bệnh cảnh khối u ở não, u buồng trứng, u tuyến thượng thận…, trẻ còn có thể bị ức chế tâm lý do các bất thường xảy ra ở lứa tuổi mà trẻ cùng lứa không có như ngực to, có kinh sớm, xuất hiện lông ở mu, nách, giọng nói bị vỡ (trẻ trai)… Trẻ có thể lo lắng, rụt rè do bị tách biệt, cô lập bởi bạn bè. Tuy có sự phát triển sớm về thể chất, nhưng trẻ chưa đủ lý trí để nhận biết và ý thức được những hành động quấy rối, nên có thể bị lạm dụng tình dục. Trẻ gái có nguy cơ mang thai mà cha mẹ, người lớn không hề hay biết.

Điều trị nguyên nhân là chủ yếu

Chữa trị cho một đứa trẻ bị dậy thì sớm phụ thuộc vào nguyên nhân gây nên. Các bác sĩ sẽ tiến hành làm xét nghiệm để chẩn đoán nguyên nhân, từ đó đưa ra cách điều trị. Cần xem xét từng trường hợp một.

Đặc biệt, đối với những trường hợp do nguyên nhân trung ương, thì có thể dùng thuốc LH – RHa làm chậm quá trình dậy thì của trẻ. Thuốc LH-RHa cần có chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa. Không nên lạm dụng thuốc khi không theo đúng chỉ định, do các biến chứng có thể xảy ra sau này. Việc xác định bệnh, cũng như quyết định điều trị cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Theo TS.BS Trần Thị Mộng Hiệp

Sài Gòn Tiếp Thị

lehuong

Chia sẻ facebook

Bình luận

Xem thêm bình luận

Ý kiến của bạn

Dậy thì từ thuở lên ba

Cùng chuyên mục

Mẹ bạn trai bất ngờ hẹn gặp, tiết lộ một bí mật khiến tôi ngã ngửa

Top 6 cung hoàng đạo nữ khó tán tỉnh nhất, số 1 đến soái ca cũng phải rất dày công mới 'đổ'

Tôi can đảm ly hôn ở tuổi 60

'Tình cũ không rủ cũng tới', đây là 5 cung hoàng đạo rất dễ quay lại với người yêu cũ

Tôi vụn vỡ khi vô tình tìm thấy ảnh lạ trong máy tính của chồng

Khi mẹ chồng khiến con dâu 'phát điên'

Khoa học chứng minh, hôn nhân càng hạnh phúc ngoại hình của vợ và chồng càng giống nhau

Vợ tôi đòi trả công 15 triệu đồng/tháng để chăm sóc mẹ chồng liệt giường

Thái độ của mẹ chồng khi thấy con dâu rửa tôm bằng máy giặt

Cho bạn thân ở nhờ lúc khó khăn, người phụ nữ bàng hoàng khi nghe cô bạn thú nhận với chồng mình

Xem nhiều

Thái độ của mẹ chồng khi thấy con dâu rửa tôm bằng máy giặt