Công tác dân số - KHHGĐ Lâm Đồng trong 10 năm qua

Đó là tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh; tỷ lệ tăng cơ học khá cao; trình độ dân trí ở một số vùng còn thấp nhất là vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số ...

 

Những thành tựu đạt được

Xác định rõ tầm quan trọng của công tác  dân số - KHHGĐ (DS-KHHGĐ) đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và Lâm Đồng nói riêng, là yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng dân số, trong 10 năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Sở Y tế đã quan tâm chỉ đạo, đặc biệt Ban hành một số Nghị quyết, Chỉ thị và văn bản liên quan, phù hợp với công tác DS-KHHGĐ.

 

Như: Nghị quyết 31/NQ-TU của Thường vụ Tỉnh ủy; Quyết định số 255/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề án công tác DS-KHHGĐ đến năm 2015; Công văn số 428/UBND về việc xử lý cán bộ, công chức, viên chức vi phạm chính sách dân số...

Bên cạnh ban hành những văn bản chỉ đạo, việc hỗ trợ kinh phí cho công tác DS-KHHGĐ cũng được Tỉnh ủy, HĐND, UBND quan tâm, đồng thời chỉ đạo cho các cấp, các ngành hỗ trợ thêm nguồn kinh phí địa phương.

 

Nhờ vậy, Công tác DS-KHHGĐ ở một số địa phương trong tỉnh như: Đơn Dương, Lâm Hà, Lạc Dương... từng bước được xã hội hóa cao góp phần nâng cao nhận thức của người dân về DS-KHHGĐ nhất là vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Một số phong tục tập quán lạc hậu được đây lùi.

 

Lâm Đồng là một tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm tương đối cao. So với trước đây, ở một số vùng sâu, xa việc tiếp cận các thông tin còn hạn chế thì đến nay số người dân được tiếp cận các thông tin về DS-KHHGĐ, các dịch vụ về chăm sóc SKSS đã được nâng lên rõ rệt.

 

Một số vùng người dân đã ý thức được việc sinh đông con là khổ, tác hại của việc sinh đẻ tại nhà, nhận thức của phụ nữ về SKSS được nâng lên không những thế mà họ còn lo sức khỏe cho gia đình.

 

Thành tựu đó chính nhờ vào sự chủ động phối hợp của Chi cục DS-KHHGĐ với các Ban, ngành đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở. Hàng năm, Các Ban, ngành đòan thể đều đưa nội dung các hoạt động về DS-KHHGĐ vào chương trình công tác của từng ngành. S

 

ong song đó, công tác truyền thông cũng được Chi cục đẩy mạnh trên nhiều hình thức như: Ký kết hợp đồng với Đài PT-TH, báo Lâm Đồng xây dựng chuyên trang, chuyên mục về gương tập thể, cá nhân điền hình trong công tác dân số; Phối hợp với đoàn thanh niên, Sở giáo dục tư vấn SKSS cho vị thành niên-thành niên (VTN-TN) trong các trường học trên địa bàn toàn tỉnh...

\
Nhờ vậy, công tác DS-KHHGĐ ở Lâm Đồng giai đoạn 2001-2010, đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ cụ thể: tỷ lệ sinh năm 2001 ở mức 22,59%o giảm xuống còn 16,86%o; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên từ 16,12% năm 2001 giảm xuống 14,09 năm 2010; tỷ lệ tăng dân số tự nhiên năm 2001 ở mức 1,85% xuống còn 1,38% năm 2010; tổng tỷ suất sinh (con/PN) năm 2010 là 2,65 (con/PN) giảm xuống còn 2.00 (con/PN).

 

Đặc biệt nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động đến từng nhóm đối tượng với nhiều hình thức đa dạng nên nhận thức của người dân về thực hiện chính sách DS-KHHGĐ từng bước được nâng cao.

 

Có được kết quả trên chính nhờ vào sự kiên trì thực hiện mục tiêu xây dựng quy mô gia đình ít con (có 1 hoặc 2 con). Các chính sách DS-KHHGĐ được triển khai rộng khắp trong tỉnh, nhất là vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã có sự tác động kìm hãm mức giảm sinh và giảm con thứ ba trở lên, chất lượng dân số từng bước được cải thiện.

Sự chỉ đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đặc biệt sự phấn đấu không ngừng của những người làm công tác DS-KHHGĐ từ tỉnh đến cơ sở. Trong đó phải kể đến đội ngũ cán bộ chuyên trách và cộng tác viên. Những kết quả đó, đã góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế-xã hội, góp phần tích cực vào việc xóa đói giảm nghèo trên địa bàn tỉnh.

Cần phát huy hơn nữa

Năm 2011, năm đầu tiên thực hiện kế hoạch Chiến lược dân số giai đoạn 2011-2015. Để phát huy những thành tựu đã đạt được và hoàn thành mục tiêu Đề án Dân số Lâm Đồng đến 2015 với đặc thù của DS-KHHGĐ là tuyên truyền vận động.

 

Vì vậy, trong thời gian tới Lâm Đồng cần tập trung đẩy mạnh công tác truyền thông vận động đến từng nhóm đối tượng với một số nội dung trọng tâm như: ổn định quy mô dân số; nâng cao chất lượng dân số; tăng cường truyền thông bình đẳng giới, đặc biệt tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh; hôn nhân cận huyết thống... Cần xây dựng nội tuyên truyền phong phú, đa dạng và phù hợp với từng đối tượng, từng vùng miền.

Để làm được điều đó, cần phải triển khai, thực hiện các mô hình truyền thông và các CLB một cách đồng bộ như: mô hình “Hạn chế người sinh con thứ 3”, mô hình “đưa chính sách dân số vào quy ước thôn buôn”; CLB “Nam nông dân 6 chuẩn mực” CLB “phụ nữ không sinh con thứ 3”... Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động trọng tâm về chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) cho các đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ, các cặp vợ chồng sắp kết hôn, sàng lọc trước sinh và chẩn đoán sơ sinh; duy trì chương trình kiểm tra SKSS và tư vấn tiền hôn nhân” cho VTN-TN tại các trường học, các khu nhà trọ, nhà máy... 

 

Từng bước hoàn thiện hệ cơ sở dữ liệu dân cư, đổi sổ hộ gia đình để góp phần vào việc hoạch định chính sách và lập kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đó thực sự là những thách thức lớn lao đối với công tác DS-KHHGĐ Lâm Đồng giai đoạn 2011-2015.

 

Để giải quyết tốt những thách thức đã và đang đặt ra là một bài toán hết sức nam giải, không phải một sớm một chiều. Đòi hỏi phải có sự quan tâm chỉ đạo cũng như hỗ trợ kinh phí nhiều hơn nữa của lãnh đạo các cấp, các ngành và các địa phương, thực sự xem công tác DS-KHHGĐ là của toàn xã hội hay nói cách khác xã hội hóa công tác DS-KHHGĐ.

 

Một kinh nghiệm cho thấy, trong 10 năm qua địa phương nào mà cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm đầu tư thì nơi đó công tác dân số họat động đạt hiệu quả cao.

 

Mặt khác, cần hơn nữa sự nhiệt tình năng động của đội ngũ làm công tác dân số ở các cấp nhất là cán bộ chuyên trách, CTV dân số thì công tác dân số tỉnh nhà thực sự có hiệu quả. Góp phần ổn định quy mô dân số phù hợp, nâng cao chất lượng dân số, đời sống dân cư ngày càng được cải thiện, đáp ứng nguồn nhân lực có chất lượng cho sự phát triển kinh tế địa phương.