Trịnh Tuấn: “Tôi hổ thẹn khi được gọi là người đi săn kỷ lục”

Sau một thời gian miệt mài bút nghiên, nhà thư pháp trẻ Trịnh Tuấn đã hoàn thành cuốn sách thư pháp “Tuyên ngôn độc lập” đồ sộ bằng gỗ quý. Trong Triển lãm “60 năm đền ơn đáp nghĩa” (từ ngày 24 - 28/7/2007) tại Trung tâm Triển lãm Văn hoá nghệ thuật Việt Nam, cuốn sách thư pháp sẽ được trưng bày ra mắt công chúng cả nước.

Đã có lúc tôi muốn gác bút

- Nghe đâu trong thời gian làm quán Cà phê 8X, Trịnh Tuấn từng tuyên bố gác bút, không viết thư pháp nữa. Nhưng rồi người ta lại thấy anh xuất hiện lại với “Giao duyên hồn chữ Việt”, rồi bây giờ là thư pháp “Tuyên ngôn độc lập”. Lý do để anh trở lại cầm bút?

- Đúng là đã có lúc tôi muốn gác bút, không viết thư pháp nữa. Song, có một cái gì đó tựa hồ như máu thịt, len lỏi trong từng tế bào cơ thể, không chịu đầu hàng suy nghĩ về việc gác bút và nó đã chiến thắng ý định của tôi.

Hơn nữa, sau khi thôi làm quán Cà phê 8X, giờ tôi là Tổng GĐ của Cty Truyền thông QT. Ngoài công nghệ, chúng tôi quan tâm nhiều đến những hoạt động văn hóa cũng như các dự án phát triển văn hóa cộng đồng, nhằm góp phần quảng bá cho văn hóa Việt trong nước cũng như ngoài nước. Và chính từ trong lĩnh vực này, tôi thấy mình còn “nợ” bút nghiên nhiều điều chưa trả được. Có lẽ vì thế mà tôi vẫn tiếp tục để cho ra mắt triển lãm “Giao duyên hồn chữ Việt” hồi Tết Đinh Hợi, và bây giờ là cuốn sách thư pháp “Tuyên ngôn độc lập”.

- Từ đâu anh có ý tưởng tập hợp 3 bản Tuyên ngôn độc lập của nước Việt Nam trong lịch sử cổ kim, để làm nên bộ thư pháp đồ sộ và công phu như hiện nay?

- Có lẽ, bất cứ một người dân Việt nào, khi đọc sử, cũng tự hào nhận ra truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm của cha ông mình trong suốt mấy nghìn năm lịch sử. Tôi luôn nghĩ, để có được những nền độc lập trong lịch sử nước mình, chiến công và những bản Tuyên ngôn như được ghi bằng máu.

Mặt khác, chúng ta cũng thấy nhiều sự trùng hợp ngẫu nhiên, ví như cứ khoảng 500 năm lại xuất hiện một Tuyên ngôn. Đó là lí do tôi tập hợp các văn bản ấy dưới hình thức thư pháp Việt, làm thành một cuốn sách, ra mắt trong dịp 27/7 năm nay, như một sự tri ân đối với các thế hệ anh hùng thương binh liệt sĩ.

Vào viếng Lăng Bác để tiếp sức viết thư pháp

- Anh có thể cho biết một số thông tin chi tiết về bộ thư pháp này?

- Tác phẩm được trình bày dưới dạng một cuốn sách độc bản. Bìa làm bằng gỗ vàng rè, bề rộng 0,8m, bề dài 2,04m, dày 25cm. Họa tiết trang trí nền cho các văn bản Tuyên ngôn là hình tượng Rồng thời Lý, thời Lê, và hoa Sen cách điệu, tương ứng với 3 bản.

Trong khi làm tác phẩm này, tôi có được nhiều sự trợ giúp từ phía Cty Truyền thông QT như các công việc thiết kế, lên maket, tập hợp văn bản, phân đoạn để hình thành bố cục... Đó là thuận lợi, tuy nhiên cũng gặp khá nhiều khó khăn. Đứng trước các văn bản Tuyên ngôn, mỗi một người dân đều thấy mình nhỏ bé trước công sức ông cha trong quá trình giành độc lập, tôi đã sợ rằng mình khó vượt qua rào cản về tâm lý. Chỉ cần sai sót một điểm nào đó, cũng thấy mình có tội với các tiền nhân. Nhớ lại hôm viết đến Tuyên ngôn của Bác Hồ, tôi cứ thấy tay mình run run... Tôi đã cùng vợ vào Lăng viếng Bác và đã hoàn thành tác phẩm.

- Sau khi trưng bày ở Triển lãm Văn hoá Nghệ thuật Việt Nam, bộ Thư pháp sẽ được đưa đi triển lãm ở những đâu và sẽ “gửi gắm” ở bảo tàng nào?

- Sau triển lãm này, Cty Truyền thông QT sẽ tìm kiếm một đối tác thích hợp để hỗ trợ tôi đưa tác phẩm vào TP. HCM trong dịp Quốc khánh 2/9. Cuối cùng, sẽ xin tặng lại cho một bảo tàng nào đó.

- Được biết, anh đã đầu tư gần 500 triệu cho công trình nghệ thuật này. Có người cho rằng với số tiền lớn như thế, Trịnh Tuấn có thể đầu tư vào những việc mang ý nghĩa thiết thực hơn như xây nhà tình nghĩa, hỗ trợ kinh phí, học bổng cho các gia đình thương binh, liệt sỹ, xây dựng các công trình phúc lợi xã hội cho các trại thương binh, làng trẻ em chất độc da cam... Và từ đó, người ta nghĩ rằng bộ thư pháp là một hoạt động để anh đánh bóng tên tuổi mình. Anh nghĩ sao?

- Nếu ai đó cho rằng như thế, đó là quyền của họ. Ban đầu, theo dự tính, chi phí lên đến gần 500 triệu, nhưng sau đó, nhờ việc giảm thiểu tốt đa các chi phí phát sinh không cần thiết, được sự hỗ trợ về nhân lực phụ giúp, cũng như các công việc liên quan từ phía Công ty, tổng chi phí giảm được đến gần một nửa. Tôi nghĩ rằng, với số tiền ấy, cũng có thể đóng góp được chút ít cho công tác xã hội như ý câu hỏi nêu ra.

Song, tôi nghĩ nhiều về những nghĩa trang liệt sĩ với những ngôi mộ vô danh và hàng nghìn người lính may mắn trở về trong thương tật. Tôi sẽ chẳng có được ngày hôm nay để biểu hiện một hành nhiệm tri ân nếu như không có họ. Vì vậy, tôi đã làm tác phẩm thay vì làm những điều như đã nói.

Quyết theo thư pháp Việt đến cùng

- Khi thực hiện công trình này, anh có được nhận sự động viên, khuyến khích hay phản đối về công việc của mình không?

- Dĩ nhiên sẽ không tránh khỏi những suy nghĩ ngược chiều. Tôi đã nghe một vài ý kiến không đồng tình. Khi đọc kỹ những lí do họ không ủng hộ tôi, thấy rằng, đó là cái lí của họ đưa ra. Có một số người chỉ thừa nhận thư pháp Hán, chưa nhìn nhận thư pháp Việt. Với tôi, việc làm của mình phục vụ số đông công chúng Việt, bằng loại hình nghệ thuật thư pháp Việt, mang tính phổ biến. Tôi thấy mình làm đúng, và quyết làm đến cùng.

- Anh có thấy tự hào khi được gọi là “Người đi săn những kỷ lục Việt Nam”?

- Tôi không hề thấy tự hào mà luôn cảm giác hổ thẹn về điều đó. Với tôi, khái niệm “kỷ lục” được hiểu là ký gửi hình ảnh mình được bao nhiêu trong trái tim người khác. Chứ không phải những thứ tính bằng trọng lượng hay kích thước. Tôi tin những việc như tôi đã làm, người dân Việt nào cũng có thể làm được cả!

- Anh có dự định lập tiếp một kỷ lục nào nữa không trong thời gian tới?

- Vì không nghĩ đến điều đó, nên hiển nhiên là nếu có làm, tôi cũng sẽ chỉ làm những gì mình tâm nguyện và có đóng góp thiết thực. Việc tìm kiếm những kỷ lục này khác, không có trong suy nghĩ của tôi.

Nguyễn Thắng