NSƯT Anh Dũng: Chông chênh những ngày không có Phương Thanh

Những dự định vẫn còn dang dở

Chỉ trong vòng một tháng, anh mất đi hai người phụ nữ yêu quý nhất trong đời. 19 ngày sau khi vợ mất, mẹ anh qua đời ở tuổi 87. Vài tháng sau đó, anh lại trở thành tâm điểm của những vụ kiện tụng ở nhà hát… Mất vợ, mất mẹ và mất chức, những biến cố lớn trong đời người liên tiếp xảy ra với anh chỉ trong thời gian ngắn. Anh bảo, con người sống lý trí và tỉnh táo rồi cũng có lúc suy sụp…

Không lâu trước khi vợ mất, anh chị đã có chuyến du lịch châu Âu cả tháng trời. “Nịnh mãi Thanh mới đi, vì cô ấy sợ tốn kém”, anh nhớ lại. Khi đến Tiệp Khắc, yêu thích không khí thoáng đãng cùng với tình cảm yêu mến của bạn bè, vợ chồng anh nảy sinh ý định sẽ hưởng tuổi già ở mảnh đất này.

Anh bảo, chị chờ anh nghỉ hưu rồi sẽ cùng sang định cư ở Tiệp Khắc, cũng để thuận tiện cho việc học hành của cô con gái cưng. Vậy mà…

Anh kể, con trai riêng của anh rất quý chị. Khi còn sống, chị không phân biệt “con anh tôi” mà yêu quý, quan tâm và chăm sóc các con của anh như con ruột. Trước khi mất, chị thổ lộ với anh ý định mua cho con trai ngôi nhà trước khi cháu làm đám cưới để anh sớm có cháu nội. Anh chép miệng, lắc đầu: “Thanh mất, nhiều dự định dang dở…”.

Buổi chiều trước khi ra đi mãi mãi, chị còn bón cháo cho mẹ chồng. Từ phố Bạch Đằng, ngày nào chị cũng phóng xe máy về phố Hàng Trống để thăm nom bà cụ. Mẹ chồng và con dâu coi như ruột thịt. Vợ chồng anh đi công tác xa đều gửi con cho bà chăm sóc.

Anh bảo: “Bà cụ quý Thanh lắm. Mấy ngày Thanh mất, mọi người giấu kín không nói cho cụ biết, nhưng rồi không hiểu sao cụ nghe được. Cụ mất sau thời gian ốm đau kéo dài gần hai năm”.

Buồn và đau vì nhân tình thế thái

Chia tay nhà hát nhiều năm gắn bó, anh về làm chuyên viên phòng nghệ thuật của Cục Nghệ thuật biểu diễn. Anh nói: “Không ai nắm tay từ sáng đến tối, cũng không ai ngồi mãi một cái ghế nên tôi không bất ngờ và sốc như nhiều người nghĩ. Thế nhưng, tình người và cách cư xử của đồng nghiệp với nhau mới làm tôi buồn thật sự”.

Anh bảo, có lẽ những biến cố là dịp giúp anh nhận rõ chân tướng những người sống bên mình, ai là người đáng làm bạn. Nhân tình thế thái vốn bạc bẽo là vậy. Câu nói của anh càng khắc sâu thêm vết thương lòng chua chát.

Khi còn ở cương vị giám đốc kiêm Bí thư đảng uỷ Chi bộ nhà hát, anh được nhiều người nhờ cậy. “Được thời thân thích chen chân đến? Thất thời hương lư ngoảnh mặt đi”, chính lúc này, anh càng thấm thía những câu thơ của tiền nhân. Anh biết vậy nên không trách móc, chỉ buồn vì lòng người thay đổi khôn lường.

Hơn cả nỗi buồn là niềm đau. Niềm đau không thể chôn giấu, dù có những ngày nghỉ ở trong nhà, không đi đâu. Buồn, đau cộng lại chỉ chực xô anh ngã nhào. Tuy nhiên, anh vẫn gượng dậy, làm việc để lo cho con ăn học.

Bác sĩ tâm lý khuyên anh nên bỏ qua lại những nghĩ suy và buồn đau phía sau để vượt qua chính mình. Anh biết, dù là người sống lý trí vẫn không dễ dàng vượt qua, vì anh không chỉ mất mát mà buồn và đau cộng lại, thêm nỗi thất vọng về con người mà anh bị stress nặng.

Biết rằng gợi lại chuyện quá khứ càng là điều không phải, nhưng tôi vẫn mạnhdạn hỏi anh, rằng có những người đàn ông nổi tiếng từng theo đuổi chị một thời, vậy mà trong đám tang của cố nhân không có đến một nén hương.

Anh nói, anh không biết những chuyện như vậy. Thế nhưng, anh quả quyết chị xứng đáng được yêu thương và có rất nhiều người yêu thương anh không biết hết. “Không phải vợ mất rồi mới dành những lời tốt đẹp. Cả khi Thanh còn sống, công bằng mà nói, cô ấy đáng được ngưỡng mộ, vì Thanh giản dị, chân thành”, anh nói.

Ngày chị mới mất, anh cũng không dám xem truyền hình khi có người báo tin Lễ trao giải của Hội điện ảnh có trích hình ảnh vai Hiền cá sấu phim Tội lỗi cuối cùng để tưởng nhớ Phương Thanh...

Tuy nhiên, anh muốn lưu lại những vai diễn của chị không chỉ trong kí ức. Viện Tư liệu phim Việt Nam đã giúp anh in sang bốn trong số hơn 30 phim nhựa chị thủ vai chính: Tội lỗi cuối cùng, Ai giận ai thương, Bãi biển đời người, Kỷ niệm đồi trăng...

Đó là những dấu ấn nghề nghiệp rõ nét trong chặng đường hoạt động nghệ thuật của chị. Anh còn muốn in nhiều phim hơn nữa để chuẩn bị cho phòng lưu niệm về chị.

Sống với những hoài niệm đẹp về vợ

Sau những biến cố, bạn bè rủ đi làm phim cho khuây khỏa nhưng anh không hào hứng nữa. “Trước đây, đi đâu tôi cũng yên tâm vì vợ ở nhà. Vợ chồng chia sẻ với nhau từ chuyện nhỏ tới chuyện lớn. Giờ tôi thấy những chuyến đi như thế thật vô nghĩa”, anh xúc động kể lại.

Anh bảo, bây giờ anh sống với những hoài niệm đẹp về vợ, về những ngày đã sống cho nhau, yêu thương, quan tâm và chăm sóc nhau nồng nàn như thuở ban đầu. Mạn phép hỏi anh có tính chuyện đi bước nữa cho vơi nỗi cô đơn, anh nói, bây giờ chưa có ý định đó và anh sẽ cố gắng sống tốt nhất vì các con...

Chị không hiện về trong giấc mơ nhưng mỗi bước đi trong ngôi nhà này anh đều gặp bóng dáng chị.