Những sơ suất chết người trong phim Việt Kiều

Những góc nhìn bất ổn

Có một điểm chung giữa các phim Việt Kiều là đạo diễn luôn tìm tòi khai thác những nét văn hóa dân tộc đưa vào phim của họ.

Đây là một sự lựa chọn khôn ngoan khi đem ra thi thố với thị trường điện ảnh thế giới. Những nét dân tộc đó sẽ thành một thứ “hàng độc” dễ hấp dẫn sự tò mò của khán giả Âu – Mỹ.

Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng như vậy. Nếu ở Mê thảo – Thời vang bóng, Áo lụa Hà Đông.. đạo diễn đã khai thác tiếng nhị và những nét ca trù khá duyên dáng, thì ở Sài Gòn nhật thực tiếng đàn bầu, đàn nhị lại trở nên .. vô duyên.

Bởi không hiểu đạo diễn nghĩ gì khi dùng hai loại nhạc cụ dân tộc ấy làm nền cho câu chuyện có tiết tấu nhanh, đầy chất hành động: súng đạn, xã hội đen, váy ngắn.. trong bối cảnh Sài Gòn hiện đại nhoang nhoáng xe cộ, ồn ã âm thanh?

Ngay cả nhân vật chính Kiều cũng chẳng biết là người thời nào khi cô mặc áo yếm đào với váy tơ tằm cùng bông hoa đỏ to tướng trên đầu đi dạo phố. Trông cô như vừa mượn được bộ phục trang Xúy Vân từ một đoàn chèo nào đó! 

Chưa kể những lỗi quá ngớ ngẩn trong phim về ngôn ngữ, cách dẫn chuyện, hay những tình huống quá xa lạ khiên cưỡng mà đạo diễn áp đặt vào cuộc sống Việt Nam, đến nỗi làm cho cánh báo chí và khán giả thực sự bị shock khi xem tác phẩm “chẳng ra ta, chẳng ra tây” đó.

Một cảnh trong Sài Gòn nhật thực

Ngay cả Áo lụa Hà Đông cũng khiến người xem ngỡ ngàng về “thân phận” chiếc áo dài. Đạo diễn kiêm tác giả kịch bản Lưu Huỳnh đã đặt ra tình huống khá cảm động khi cho cô giáo yêu cầu học sinh mặc áo dài trắng đi học, khiến cho hai cô con gái nhà nghèo của vợ chồng Gù – Dần phải đổi nhau mặc áo, sau đó cô chị lại chết vì bom dội xuống khi đang mặc áo dài đọc bài văn.

Tuy nhiên, bối cảnh chỉ là một vùng quê nông thôn nghèo với đồng lúa, con sông. Ngôi trường cũng trông rất bình thường, không phải trường học của các “cậu cử, cô tú” ở Sài Gòn (nếu thế thì con Gù – Dần cũng khó mà được vào đây học) nhưng học sinh lại phải mặc áo dài trắng đến trường, điều mà đến giờ các trường học ở nông thôn cũng chưa làm.

Vậy mà đạo diễn “bắt” học sinh và giáo viên trường học đó mặc áo dài trắng giữa thời chiến tranh đến nỗi thu hút bom dội xuống!!?

Những toan tính bất ổn

Sài Gòn nhật thực đã lỡ trớn khi định “bỏ qua” khán giả trong nước để hướng tới thị trường nước ngoài nên bắt cả dàn diễn viên nói tiếng Anh.

Toan tính này sau đó bị vỡ lở phải chữa cháy bằng cách lồng tiếng Việt trên khẩu hình tiếng Anh, thì 1735 km, bộ phim “có công” làm Hãng phim Kỳ Đồng vừa khai sinh đã khai tử vì phá sản, lại cũng “ăn đòn” vì những toan tính về ngôn ngữ.

Đạo diễn Nguyễn Nghiêm Đặng Tuấn cho thu tiếng trực tiếp. Vấn đề ở chỗ hai diễn viên chính trong phim, người mẫu Dương Yến Ngọc và Khánh Trình đều lần đầu đóng phim.

Riêng việc diễn xuất đi lại ăn nói sao cho tự nhiên đã là thử thách với họ, thì việc diễn xuất tiếng nói quả là chướng ngại vật, điều mà ngay diễn viên chuyên nghiệp hiện nay cũng khó vượt qua.

Hơn nữa, không hiểu sao vị đạo diễn trẻ tốt nghiệp chuyên ngành Điện ảnh tại Viện Cao học nghệ thuật California lại nghĩ được cái tên phim chẳng giống ai: 1735km, một con số đánh đố khán giả. Tên phim còn chẳng nhớ được, ai còn thấy phim hấp dẫn để đi xem?

Chưa kể việc tên phim liên tục bị thay đổi khiến khán giả rối tung. Lúc đầu là .. Nụ hôn gai mít, rồi Giọt mưa biến mất, cuối cùng 1735km (nhiều khán giả chỉ nhớ đại khái phim .. hơn 1000km)

‘Chia sẻ’ nỗi niềm với 1735km, 39 độ yêu và Thập tự hoa, Chuyện tình Sài Gòn cũng là ác mộng của các nhà sản xuất. Những phim này đều được sản xuất đúng với công thức: diễn viên đẹp, nổi tiếng ‘nổ’ rầm rộ quy trình bài bản .. nhưng.. chết.

Điểm chung của các phim Việt Kiều là phản ánh cuộc sống Việt Nam dưới một lăng kính xa lạ hoặc quá “Tây hóa”. Như trong 1735 km, hai nhân vật một nam - một nữ mới quen ở chung phòng ngủ trong một ngôi chùa với rèm lụa và nến thắp lãng mạn như một khách sạn năm sao!

Tương tự với 39 độ yêu chuyển từ phim truyền hình sang phim nhựa, chung quy cũng là thiếu “một chút” hiểu biết về kỹ thuật nhưng lại thừa “một chút” sự coi thường khán giả.

Cũng như giọng nói tiếng Việt không sõi của các diễn viên Việt Kiều, đòi hỏi họ sự hiểu biết thấu đáo văn hóa, nếp sống quê nhà là điều rất khó.

Đương nhiên, với một thị trường quá nhỏ hẹp, mục tiêu của các nhà làm phim rất muốn vươn ra khỏi biên giới Việt Nam.

Nhưng với cái phông văn hóa quá hời hợt hoặc quá áp đặt, không những các nhà làm phim không thuyết phục được người xem nội địa đã đành, ngay cả việc “giới thiệu hình ảnh Việt Nam ra thế giới” như một đạo diễn Việt Kiều vừa phát biểu cũng khó trở thành hiện thực với những thông điệp chưa thật hoàn chỉnh.

Không ai phủ nhận “làn sóng Việt Kiều” đã làm thay đổi rất lớn diện mạo của điện ảnh Việt, nhưng mong rằng khi lên phim sẽ là một Việt Nam thật sự, chứ không phải những câu chuyện, những con người hay những tập quán văn hóa xa lạ được vay mượn từ một nơi nào đó.

Theo Vietnamnet