Ca sĩ Phương Thanh và diễn viên Hoàng Thùy Linh có quyền đề nghị khởi tố vụ án

>> Xử lý nội dung “bẩn” trên Blog: Có thể khởi tố hình sự?

Ngay sau khi bài “Xử lý nội dung “bẩn”, trên blog: Có thể khởi tố hình sự?” đăng trên số báo 144, Báo GĐ&XH nhận được nhiều ý kiến của độc giả, trong đó có các nhà sử học, luật sư...

Ông Nguyễn Viết Chức - Nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội:

Blog phải như một căn cước của mỗi người

- Thưa ông, ông nhận xét thế nào về phong trào viết blog hiện nay?

- Có thể nói rằng chủ trương chung của Nhà nước ta là khuyến khích mọi hình thức hoạt động văn hóa để nâng cao đời sống tinh thần của giới trẻ, trong đó có blog, nhưng chỉ khuyến khích khi blog phát triển đúng với bản chất của nó.

Blog được trân trọng bởi đó là những tình cảm riêng tư và bày tỏ những quan điểm của cá nhân mình. Nhưng luật pháp cũng ghi rất rõ trong mọi hoạt động, trong đó có hoạt động văn hóa, nếu bôi nhọ danh dự, phẩm giá của con người thì tùy trường hợp đều bị xử lý, nhẹ thì phạt hành chính, nặng thì có thể xử theo luật hình sự.

Việc quản lý nhà nước với blog là đúng, bởi hiện nay có không ít người lợi dụng blog để nói rất cực đoan về chế độ và bôi nhọ danh dự của người khác. Cho rằng tôi có quyền bày tỏ ý kiến cá nhân bởi đó là “nhật ký” của tôi, thì không phải. Tự do là không được làm trái với quy định luật pháp chứ không có nghĩa tự do của anh là đi xâm hại tự do của người khác.

Những thông tin sai lệch, gây những hậu quả không tốt cũng phải xem xét. Phải làm sao để blog như một căn cước, thương hiệu của mình, và mỗi người phải tạo cho mình một trách nhiệm khi phát ngôn, đặc biệt là khi anh dùng công nghệ thông tin, vì thông tin trên blog còn nhanh hơn cả một tờ báo. Vì thế, đương nhiên anh phải chịu trách nhiệm với những gì được viết ra.

- Blog đã phát triển vài năm nay và thực sự rất đáng báo động với những tranh chấp và làm ảnh hưởng đến danh dự của người khác, nhưng hiện vẫn chưa có một quy định mang tính pháp lý về quản lý blog. Ông nhận định sao về sự chậm trễ này?

- Thực ra không phải là không có gì. Chúng ta có Luật Dân sự, Báo chí, Xuất bản... đều có quy định không được xúc phạm đến nhân phẩm, đạo đức, tư cách của người khác...

- Thực tế hiện nay, có những vụ kiện liên quan đến blog đều không biết căn cứ vào đâu để giải quyết.

- Tôi nghĩ rằng đương nhiên cũng khó nhưng vẫn có thể giải quyết được. Ở đây, không nên đặt vấn đề anh dùng hình thức gì mà phải đi vào bản chất của sự việc, gây hậu quả như thế nào để xử lý việc đó...

- Xin cảm ơn ông!         

Nhà sử học Dương Trung Quốc:

Phải tôn trọng quyền riêng tư

Với lợi thế mà công nghệ thông tin mang lại, blog đã trở thành một phương tiện và cũng là một không gian để con người có thể bày tỏ những nỗi niềm riêng tư và chia sẻ nó với những người đồng cảm. Trong cái riêng tư ấy, những vấn đề của đời sống xã hội luôn là một đối tượng để con người ta quan tâm bởi lẽ soi vào đó người ta thấy cả chính mình...

Blog là một thế giới “ảo”, nhưng nó cũng là sự phản ảnh của thế giới thực. Tuy vậy, chúng ta không thể tác động vào thế giới “ảo” ấy bằng những nguyên lý của thế giới “thực”. Chúng ta có thể ứng dụng công nghệ như dựng bức tường lửa, chúng ta có thể khai thác những bằng chứng từ thế giới ảo để điều chỉnh bằng luật pháp của thế giới thực...

Theo tôi, phải tôn trọng quyền riêng tư. Blog trước hết là thế giới của tư tưởng, còn blogger cũng là con người của xã hội thực thì nó sẽ bị điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật của thế giới thực, căn cứ vào hành vi đối với xã hội. Tôi cũng thấy các nhà quản lý đặt vấn đề điều chỉnh bằng luật pháp đối với các blogger. Mối quan tâm ấy là một nhu cầu của các nhà quản lý. Nhưng theo tôi nó không thể bê nguyên như trong thế giới thực, điều chỉnh nó như với “báo mạng”...

Cái quan trọng nhất là vận động và khuyến khích việc xây dựng những “văn hoá, đạo đức” trong đời sống mạng. Mỗi “công dân mạng” có những quy định xử thế cho riêng mình trong đời sống trên mạng sẽ là nhân tố chủ yếu.

(Trích Blog Quốc xưa nay của ông Dương Trung Quốc)

Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ – văn phòng luật sư Cù Huy Hà Vũ:

Blogger thông tin sai sự thật, phải chịu chế tài của pháp luật

* Ca sĩ Phương Thanh và diễn viên Hoàng Thùy Linh có quyền đề nghị khởi tố vụ án.

Trong thời đại hiện nay, việc được cung cấp hay chia sẻ thông tin là nhu cầu hoàn toàn chính đáng của mọi công dân. Blog là một dạng chuyển tải thông tin và chia sẻ quan điểm cá nhân, chỉ có điều khác với các phương tiện chuyển tải thông tin khác là thông tin do blog chuyển tải là “ngay tức khắc” và “không biên giới”. Nói cách khác là với blog thì ranh giới giữa thông tin của cá nhân và thông tin đại chúng hầu như không còn tồn tại. Những blog có số lượng người truy cập đông đảo thì thông tin mà chúng chuyển tải chắc chắn sẽ tạo ra hiệu ứng xã hội rất mạnh, không chỉ trong mà cả ngoài nước.

Các blogger có quyền cung cấp thông tin hoặc bình luận về một sự việc ở mọi khía cạnh. Vấn đề là nếu blogger thông tin sai sự thật hoặc bình luận mang tính thoá mạ, làm nhục cá nhân hay tổ chức thì blogger đó phải chịu chế tài của pháp luật, cụ thể là sẽ bị nạn nhân đề nghị khởi tố hoặc bị cơ quan pháp luật khởi tố theo các tội tương ứng được quy định trong Bộ luật Hình sự (BLHS). Trong trường hợp bị truy tố và bị toà xác định là có tội, thì blogger không chỉ bị toà tuyên phạt một cái án nào đó mà còn bị buộc bồi thường danh dự và bồi thường vật chất (nếu có) cho nạn nhân. Tức là bồi thường dân sự có thể có trong một vụ án hình sự chứ không phải chỉ có trong vụ án dân sự.

Việc ca sĩ Phương Thanh vừa rồi cho rằng blogger Hương Trà đã bịa đặt thông tin, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích của chị, thì ca sĩ này hoàn toàn có thể đề nghị Viện Kiểm sát hoặc cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố blogger Hương Trà về Tội vu khống được quy định tại Điều 122 BLHS. Tất nhiên, ca sĩ Phương Thanh cũng có thể khởi kiện Hương Trà ra Toà Dân sự trên cơ sở Điều 37 Bộ luật Dân sự - Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín. Nếu ca sĩ Phương Thanh mời tôi bảo vệ danh dự cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của chị, tôi có thể nhận lời.

Đoạn video liên quan đến diễn viên Hoàng Thùy Linh nếu không bị tung lên mạng dưới hình thức blog thì đó là vấn đề hoàn toàn riêng tư. Ngược lại, nếu đoạn video đó đã được tung lên mạng, tức tung ra công chúng, thì đã trở thành một văn hoá phẩm đồi trụy và vì vậy, chủ nhân của blog đó đã phạm “Tội truyền bá văn hoá phẩm đồi trụy” được quy định tại Điều 253 BLHS. Cơ quan điều tra với sự trợ giúp của chuyên gia công nghệ thông tin chắc chắn sẽ tìm ra chủ nhân của blog “đen” này, vì về lý thuyết mọi hành vi phạm tội đều để lại dấu vết.

Về phía diễn viên Hoàng Thùy Linh, diễn viên nàyhoàn toàn có quyền đề nghị cơ quan điều tra hoặc Viện Kiểm sát nơi diễn viên cư trú hoặc nơi blogger cư trú (nếu xác định được) khởi tố vụ án “Làm nhục người khác”, được quy định tại Điều 121 BLHS, vì đã phát tán ra xã hội những hình ảnh rất riêng tư của mình. Nếu Thùy Linh không đề nghị thì cơ quan điều tra và Viện kiểm sát cũng bắt buộc phải khởi tố vụ án “Truyền bá văn hoá phẩm đồi trụy”.

Nguyễn Thắng (ghi)