3 chàng "ngự lâm" làng múa Việt

Vừng ơi - vở diễn gần đây nhất do nhóm thực hiện tại Trung tâm văn hóa Pháp L' Espace tháng 9 vừa rồi là chương trình mà L' Espace "khoe" với các trung tâm văn hóa khác và nhận được sự nể phục từ các đại biểu - các chuyên gia Pháp hoạt động trong lĩnh vực phát triển văn hóa nghệ thuật.

Những thăng hoa không lời

Sân khấu của Vừng ơi rất giản dị: một khung cửa hình chữ nhật gồm ba cánh, sơn đen trắng, một chiếc bục cao ngang thắt lưng. Tác phẩm mở đầu với âm nhạc có tiết tấu chậm làm nền cho những động tác múa đột ngột thu hút sự chú ý của người xem. Ba chàng trai thể hiện sự giằng co giữa ước muốn mở cửa để khám phá thế giới với sự rụt rè lo sợ.

Sau đó, những động tác múa thể hiện quá trình chuẩn bị về tâm lý để có thể sẵn sàng đón nhận bất cứ kết quả nào. Và cánh cửa đã được mở ra một cách chủ động đầy tự tin, ba chàng trai thảnh thơi bước sang một thế giới mới. Họ thăng hoa trong sự tự do của tâm hồn. Tiết tấu cũng như kịch tính được đẩy đến mức cực đại. Vở diễn 45 phút đã kết thúc, vậy mà khán giả dường như vẫn bị cuốn vào không gian và cảm xúc mà ba diễn viên đã tạo ra.

"Vở diễn tinh tế và độc đáo có chất lượng cao này hoàn toàn có thể mang sang Pháp. Thật đáng khâm phục. Các nhạc công violon, contrebasse và trống cũng kết hợp đầy ngẫu hứng", Daniel Blaze - tham tán văn hóa Pháp tại Malaysia, nhận xét. Đông đảo dân trong nghề múa có mặt hôm đó cũng tỏ ra hỉ hả với vở diễn.

Khi sân khấu đã hạ màn, ít ai biết được sau những tràng pháo tay,  những lời chúc mừng, những bó hoa, dù đã vô cùng mệt mỏi, ba chàng ngự lâm quân vẫn ngồi lại với nhau để rút kinh nghiệm, điểm lại thành quả của 10 tiếng tập một ngày, bảy ngày một tuần, ròng rã hơn một tháng cho vở diễn. Hiền - Ngọc - Đức đã lao động nghệ thuật thật sự với kỷ luật sắt mà họ tự đặt ra với nhau trong từng buổi tập và cả quyết tâm nhất quyết không được ốm.

Để có được ngày hôm nay, một trong ba chàng trai đã tưởng là bỏ cuộc...

Tình yêu với múa

Chơi với nhau từ khi còn là sinh viên Trường cao đẳng Múa Việt Nam, Đức, Hiền, Ngọc chia sẻ với nhau quan niệm sống và những ước mơ. Họ đoàn kết như ba chàng ngự lâm quân, cùng nhau nuôi dưỡng tình yêu múa dần lớn lên trong tâm hồn và thể xác. Vậy mà đã có lúc họ tưởng như tình yêu đó không còn tồn tại.

Khác với Hiền và Ngọc sau khi ra trường ổn định ngay tại Nhà hát Nhạc vũ kịch, Đức phải bươn chải nhiều nơi, nhiều nghề. Anh ra trường năm 1995, bắt đầu làm việc cho một đoàn ca múa nhà nước với mức lương khởi điểm vỏn vẹn 80.000 đồng/tháng, Đức chỉ trụ lại được sáu tháng, rồi chuyển sang một nhà hát khác với mức thu nhập chỉ vài trăm ngàn đồng - cao hơn nhưng vẫn khó khăn quá; anh quyết định bỏ múa, đi ra ngoài bán đồ gỗ, mở quán cà phê kiếm sống.

Vở múa Là thế - một vở múa ngắn của nhóm HDN vào cuối năm 2006 - Ảnh: Na Sơn.

Nhưng rồi nhớ múa quá không chịu nổi, năm 2000, Đức quay lại với múa. Anh đầu quân cho Nhà hát Nhạc vũ kịch VN và gặp lại những ông bạn nối khố, gặp lại không gian sân khấu, gặp lại chính mình. Tuy nhiên, không gian nhà hát dường như vẫn quá chật hẹp với ba chàng trai trẻ. Họ không muốn đóng khung mình trong những vai diễn chỉ răm rắp làm theo những gì biên đạo chỉ bảo, họ muốn sáng tạo, muốn được thỏa sức vẫy vùng với chính mình, và cuộc gặp gỡ với biên đạo múa nổi tiếng người Pháp Regine Chopinot  đã mở ra cánh cửa cho họ đến với múa đương đại.

Tìm con đường riêng

Năm 2000, một số diễn viên của Nhà hát Nhạc vũ kịch VN, trong đó có Hiền, Ngọc, Đức, có cơ hội làm việc với Regine Chopinot trong dự án đào tạo và sáng tác múa đương đại. Sự lao động nghệ thuật nghiêm túc hết mình của bà đã thổi bùng ngọn lửa đam mê của ba chàng trai. Sau những dự án làm việc chung tại VN, ba chàng lần lượt sang Pháp du học, làm việc với vũ đoàn của Regine Chopinot và một số đoàn ballet tại Pháp. Khi trở về, họ đã biết mình phải làm gì để biến ước muốn thành sự thật.

Năm 2006, thành quả đầu tiên của ba chàng ngự lâm quân là 84 (mã điện thoại quốc gia Việt Nam - sự khẳng định, niềm tự hào nguồn gốc), sự kết hợp của ba cá tính: Ngọc, sinh năm 1978, tài năng, sống rất tình cảm nhưng hay vì mọi người mà quên đi bản thân; Hiền, sinh năm 1979, trẻ nhất, thông minh, trầm lắng, ham học hỏi; Đức, sinh năm 1976, anh cả nhiều kinh nghiệm, mạnh mẽ, sôi sục. Sau đó là hai vở diễn Là thế - một tuyên ngôn khẳng định tính ngẫu hứng trong lao động nghệ thuật được thể hiện bằng những động tác đầy bản năng, và vở Vừng ơi.

Đức nói: "Chúng tôi làm việc vì tình yêu với múa và để được vượt qua chính mình. Từ công việc của mình, chúng tôi hi vọng tác động tới những người xung quanh, giúp họ mạnh dạn hơn trong việc tìm ra con đường của riêng mình".

Theo Uyên Ly - Đàm Vũ
Tuổi Trẻ