Trẻ em không phải là gốc của... tham nhũng!

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngũ Luận, Thủ tướng đã giao cho Thanh tra chính phủ phối hợp với Bộ GD&ĐT tổ chức hội thảo đầu tiên về việc đưa Luật Phòng chống tham nhũng (PCTN) vào trường học từ đầu tháng 11/2007. Bước đầu, hội thảo đưa ra kết luận sẽ lồng ghép môn này với nội dung một số môn học hiện có. Tuy nhiên, theo GS. VS Nguyễn Cảnh Toàn, một trong những chuyên gia đầu ngành về giáo dục hiện nay thì đây là một cách làm... ngược!

Theo giải thích của Bộ GD&ĐT, một trong những hoạt động tích cực để chống tham nhũng là đưa chương trình giáo dục PCTN vào giảng dạy. Ông thấy điều này có hợp lý?

Cách đây không lâu, tôi cũng đã có nhiều ý kiến phản đối khi Bộ GD&ĐT có chủ trương đưa Luật Giao thông vào trường học vì cho rằng không hợp lý. Giờ đây, nếu Bộ cho rằng đưa Luật PCTN trở thành một môn học trong nhà trường là động thái tích cực, theo tôi là chưa hợp lý.

Hiện đang có một số ý kiến chưa thống nhất việc nên đưa Luật này vào giảng dạy từ cấp tiểu học, cấp THPT hay chỉ ở cấp đại học, cao đẳng?

Ngành giáo dục đang bị kêu rất nhiều vì chương trình nặng, đặc biệt là cấp tiểu học. Cái gì chúng ta cũng cứ muốn đưa vào chương trình là không thể. Theo tôi được biết, tuy căn bản là giống nhau, nhưng chương trình phổ thông của mỗi nước trên thế giới vẫn khác nhau tùy đặc thù từng nước. Nếu cứ thấy thế giới có môn học gì, chúng ta lại bắt học trò học môn đó với lý do đó là kinh nghiệm quốc tế... thì không ổn chút nào.

Trong giáo dục cần đảm bảo khung giáo dục nội khóa ổn định, nề nếp, khoảng 10 năm mới nên thay đổi một lần. Nếu khung này cứ thay đổi bất thường thì sẽ gây tốn kém cho việc thay đổi sách giáo khoa, phương pháp giảng dạy của giáo viên cũng như cách tiếp thu của học sinh. Vì thế, kể cả áp dụng ở cấp nào thì cũng chỉ nên đưa vào chương trình ngoại khóa mà thôi.

Ông nghĩ gì nếu có người cho rằng, gốc của việc PCTN là phải trang bị cho học sinh kiến thức để nhận diện và căm ghét tham nhũng ngay từ khi đang ngồi trên ghế nhà trường?

Nếu nói vì từ trước đến nay chưa được học các môn này nên các em không nhận diện được cái xấu là hoàn toàn sai lầm. Thực ra, các em đã được học môn này từ rất lâu và rất nhiều rồi! Ở cấp tiểu học, các em được làm quen với những câu chuyện về tiết kiệm, hình ảnh người tốt việc tốt... Vấn đề của chúng ta là cần tìm ra cái gốc của tham nhũng. Và trẻ em không phải là gốc của tham nhũng! Giáo dục trẻ con với kỳ vọng trẻ con sẽ giúp người lớn trở nên trong sạch – đó là quan điểm sai lầm và là cách giáo dục ngược đời.

Tham nhũng chỉ xảy ra ở người lớn. Những người có chức quyền và điều kiện thì mới tham nhũng được! Vì vậy, căn cốt của tình trạng tham nhũng không phải do học sinh không được học mà là do người lớn không là tấm gương sáng trong công cuộc chống tham nhũng.

Cụ thể theo ông, gốc tham nhũng trong giáo dục mà chúng ta nên chống hiện nay là gì?

Cơ chế quản lý và chế độ chính sách phải công bằng dân chủ thì mới chống được tham nhũng. Hiện, trẻ con đang học lớp 1, bố mẹ đã lo phải tìm chỗ học thêm cho con. Khi lớn lên thì phải chạy trường, chạy lớp. Vào đại học, cánh cửa quá hẹp cho 15% học sinh được vào trường còn 85% kia không biết làm gì. Như thế, bằng mọi giá và tốn kém đến bao nhiêu, phụ huynh vẫn phải chạy chọt. Đấy là kẽ hở bắt nguồn cho mọi tiêu cực trong ngành giáo dục.  Thậm chí không cần phải đưa luật nọ luật kia vào trường, nếu chúng ta có phương pháp dạy tốt hơn những môn học đang có hiện nay. Bố mẹ, thầy cô đều là tấm gương sáng cho các em noi theo, đấy đã là cách dạy chống tham nhũng tốt nhất.

Xin cảm ơn ông.

Mỹ Hà