Thịt dê có bổ dương?

Khi dê là “thuốc bổ”

Anh Nguyễn Thanh Bình, một khách hàng quen thuộc của quán rượu dân tộc trên đường Nguyễn Chí Thanh cho biết, bạn bè anh thường rủ nhau đến quán rượu này, vì vừa có rượu ngâm ngọc dương (tinh hoàn dê) vừa có đủ các món ăn từ dê. Ăn cái loại này vào là người cứ bừng bừng, rạo rực...

Không chỉ anh Bình mà đa số đàn ông đều tin rằng thịt dê có tác dụng như Viagra. Chính vì vậy, tại các quán thịt dê, các quán nhậu có món rượu ngâm ngọc dương lúc nào cũng đông người, chủ yếu là đàn ông. Nắm bắt nhu cầu này, ngày càng nhiều quán thịt dê mọc lên và nhà hàng nào cũng quảng cáo về công dụng của thịt dê, coi đó như là cứu tinh của đàn ông.

Theo bác sĩ chuyên khoa II - Phạm Quốc Toán (Bộ môn Y học Cổ truyền, ĐH Y Hà Nội), thịt dê (dương nhục) có vị ngọt, tính nóng. Trong 100g thịt dê có 17,5% protit, 40% lipit. Thịt dê không độc, có tác dụng trợ dương, bổ huyết, chữa lao phổi, người gầy yếu. Nếu ăn liên tục 30 -  40g/ngày các món ăn chế biến từ thịt dê, có thể khỏi gầy yếu, đau lưng, dương sự kém, khí huyết hư tổn, ra nhiều mồ hôi. Đặc biệt, rất tốt cho phụ nữ gầy yếu, ít sữa sau khi sinh nở.

Nếu thịt dê bổ dương thật thì cả thế giới đã dùng dê thay Viagra Quan niệm này đúng với ngày xưa nhiều hơn ngày nay và đúng với từng người nhất định. Đến nay, chưa có nghiên cứu hoặc tài liệu khoa học nào chứng minh được tính trợ dương của thịt dê. BS Đỗ Gia Cảnh (Viện Vệ sinh dịch tễ TW)

Hầu như các bộ phận của dê đều có thể sử dụng để làm thuốc. Tinh hoàn dê (ngọc dương) có tác dụng trị thận suy, liệt dương, hoạt tinh. Dạ dày dê chữa gầy yếu, tiêu hoá kém, buồn nôn sau bữa ăn (người đau dạ dày và loét tá tràng không nên dùng món này). Gan dê (dương can) có thể điều trị những trường hợp mờ mắt sau khi ốm (nấu chín nhừ, ăn 30 - 60g/ngày). Tiết dê pha với rượu trắng 40 độ chữa bổ huyết, đau đầu, chóng mặt, đau lưng. Các món ăn chế biến từ cật dê có tác dụng trị suy nhược, lãng tai, đổ mồ hôi. Cao dê toàn tính làm thuốc bổ.

Mặc dù thịt dê có tác dụng bổ dưỡng và rất tốt cho sức khoẻ, nhưng do hàm lượng đạm, mỡ cao nên không phải ai cũng có thể ăn được. BS Toán khuyên một số người bị rối loạn chuyển hoá lipit khi ăn loại thực phẩm này phải cẩn thận. Không nên ăn nhiều trong một bữa và nhiều bữa trong một tháng. Người có bệnh cao huyết áp cũng không nên ăn nhiều.

Nói về khả năng trợ giúp “bản lĩnh đàn ông” từ loại thực phẩm này, BS Toán cho rằng, trợ dương trong Đông y nên được hiểu theo một nghĩa rộng rãi hơn (thịt dê nhiều chất dinh dưỡng như protein, nhiều bần tố, chất khoáng, nhiều vitamin, nhiều chất sắt) thì đương nhiên là bổ cho cơ thể rồi. Và việc bổ chung này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho những “chuyện khác”.

Có như quảng cáo?

Chuyên gia tư vấn tâm lý Đinh Đoàn (Phó giám đốc Công ty Tư vấn Đầu tư và Phát triển con người Nhật Minh) lại cho rằng, không chỉ thịt dê mà các loại thực phẩm giàu đạm khác như thịt chó, hải sản... đều là những món ăn bổ dưỡng.  Đã ăn chất bổ thì “chẳng bổ nọ cũng bổ kia” -  Đó là tư duy dân gian.

Dê là loài vật ăn tạp, có bộ phận tiêu hoá và cơ quan sinh dục rất mạnh. Mỗi sáng ra khỏi chuồng, một con dê đực có thể giao hợp liên tiếp với nhiều dê cái. Dê cái có thể đẻ hàng trăm lứa trong đời; mỗi lứa cả chục con. Thế nên, dân gian quan niệm dê là loại thức ăn tăng cường sức khoẻ; đặc biệt là khả năng tình dục.

Tuy nhiên, các món ăn từ dê, đặc biệt tinh hoàn dê hay ngẩu pín dê có bổ cho “chuyện ấy” hay không, chưa ai chứng minh trên cơ sở khoa học. Cho rằng “ăn gì bổ ấy” cũng chỉ là sự suy luận thô thiển. Cứ cho là trong tinh hoàn dê, ngẩu pín dê có nhiều hormone sinh dục, nhưng của động vật khác, của con người khác. Việc cơ thể có hấp thụ hay chuyển hoá các  hormone đó hay không, cũng chưa có công trình nào nghiên cứu. Ai dám nói người thiếu máu, ăn tiết canh sẽ... bổ máu?

Nhưng dù sao chăng nữa yếu tố tinh thần, sức mạnh của niềm tin cũng giúp người ta “hăng hái” hơn tí chút, đặc biệt, khi ăn thịt dê, ngẩu pín dê, các đấng mày râu thường “làm vài chén”, khiến cơ thể có hưng phấn. Đã có trường hợp người đàn ông yếu sinh lý, được cho uống một viên vitamin B1, nhưng lại được bảo đó là viên “kích thích”, vậy mà cũng có hiệu quả rõ rệt. Đó là hiệu ứng tâm lý, sức mạnh của niềm tin!

Xin nói thêm, rất nhiều tài liệu khi viết về các món ăn bổ dưỡng thường cho rằng, các món ăn này “được cho là” bổ dương, tráng khí, chứ “không dám” khẳng định chắc “như đinh đóng cột”.

Huệ Linh