Hà Nội
23°C / 22-25°C

Thâm cung bí sử (73 - 3): Ông đồ Nghệ

Thứ tư, 12:15 04/02/2015 | Gia đình

GiadinhNet - Phải đỗ đạt một chút mới được làm thầy đồ. Ông nội tôi đỗ cả 3 kỳ thi Hương.

Đỗ tam trường là làng phải mổ bò khao rồi. Và năm nào ông nội tôi cũng được làng khao vào ngày 16 tháng Giêng (Âm lịch). Làng tôi dành 38 mẫu ruộng nhất đằng điền để làm quỹ khuyến học. Hàng năm lấy quỹ đó để khao những người đỗ đạt.

Mấy cụ học trò của ông nội tôi nói rằng: “Vào được tam trường là khó lắm. Cách thi cử ngày xưa rất nghiêm và môn sinh rất nhiều. Sĩ tử làm bài thi khoảng 1.000 chữ. Nội dung thường là thơ phú, văn sách, chế biểu... Cái khó nhất khi thi thơ phú khiến người ta hay trượt vỏ chuối là vần. Nó phải theo Đường Vận, tức là phải làm thơ bát cú Đường Luật theo kiểu Đỗ Phủ. Nhưng vần của Hán Việt nhiều chỗ không ăn khớp với vần đời Đường nên thí sinh rụng như sung. Muốn không trượt thi, sĩ tử phải chép kiến tự, tức là chép những vần khác nhau vào giấy với chữ nhỏ như con kiến rồi giấu kín ở đâu đó, vào trường thi thì lén mở ra xem. Bây giờ người ta gọi là phao thi. Nhưng trò này rất nguy hiểm. Nếu phát hiện thấy kiến tự, thí sinh sẽ bị cấm thi suốt đời và có khi về làng còn bị Lý trưởng nọc ra đánh. Kiến tự rất dễ bại lộ, vì người coi thi rất đông, cứ 1.000 thí sinh thì có 300 người coi thi.

Bài thi sau khi làm xong thì phải nộp cho Giám thị để đánh dấu rọc phách. Những bài thi đó lại được chuyển cho quan chép bài để tránh giám khảo quen mặt chữ mà thiên vị. Giám khảo chỉ được chấm bài thi chép lại chứ không được chấm bản gốc”. Ông nội tôi ngày xưa qua tam trường như thế.

Người quê tôi trọng chữ. “10 bồ thóc không bằng góc chữ”- người Nghệ nói như thế. Trong làng, thầy đồ là người nhiều chữ nhất nên được trọng vọng nhất, hương lý, chức dịch so với thầy đồ chẳng là cái gì cả. Ông nội tôi từng hỏi một phú gia xe ngựa nghênh ngang về làng rằng: “Ông được mấy chữ? Hứ!”. Người nhiều chữ nhất nước ta lúc đó chính là thầy dạy ông nội tôi. Làng tôi gọi ông là ông Hoàng. Ông Hoàng là tiến sĩ, làm quan Tế Tửu trường Quốc Tử Giám ở Huế. Lúc đó vua muốn bỏ chữ Quốc ngữ mà ông quan Tế Tửu thì phản đối việc này, vì thế ông bị bãi quan về làng dạy học.

(Còn nữa)

Khánh Hoàng

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tags:
Ly hôn vì vợ cũ vô sinh, tôi áy náy nhưng không hối hận

Ly hôn vì vợ cũ vô sinh, tôi áy náy nhưng không hối hận

Chuyện vợ chồng - 12 phút trước

Tôi và vợ cũ từng yêu nhau thắm thiết, chúng tôi đến với nhau từ sự ngọt ngào và khao khát của tuổi trẻ.

Vô tình đọc được tin nhắn nữ đồng nghiệp gửi cho chồng: 'Đêm qua anh có thoải mái không? Em rất hạnh phúc'

Vô tình đọc được tin nhắn nữ đồng nghiệp gửi cho chồng: 'Đêm qua anh có thoải mái không? Em rất hạnh phúc'

Chuyện vợ chồng - 1 giờ trước

GĐXH - Trong lúc chồng đi tắm, cô đang ngồi trên giường thì thấy điện thoại có tin nhắn đến. Vô tình cầm điện thoại của chồng lên xem, cô sốc khi thấy đoạn tin nhắn mùi mẫn mà một nữ đồng nghiệp gửi cho anh.

Cuộc đời tủi nhục của cậu bé bỏ nhà đi vì bị bố và mẹ kế đánh đập tàn nhẫn

Cuộc đời tủi nhục của cậu bé bỏ nhà đi vì bị bố và mẹ kế đánh đập tàn nhẫn

Nuôi dạy con - 6 giờ trước

Bi kịch cuộc đời của cậu bé Hạ Triều Dũng bắt nguồn từ sự ghẻ lạnh, tàn nhẫn của người bố và mẹ kế.

6 cung hoàng đạo dễ bị lợi dụng nhất khi yêu

6 cung hoàng đạo dễ bị lợi dụng nhất khi yêu

Gia đình - 8 giờ trước

GĐXH - Trong tình yêu, rất nhiều người tốt bụng, nhẹ dạ cả tin, thường bị người khác lợi dụng tình cảm.

4 thói quen giúp cuộc sống thêm chất lượng và hạnh phúc, tuổi trung niên rèn luyện ngay vẫn còn kịp

4 thói quen giúp cuộc sống thêm chất lượng và hạnh phúc, tuổi trung niên rèn luyện ngay vẫn còn kịp

Gia đình - 8 giờ trước

Một nụ cười có sức mạnh không chỉ cải thiện tâm trạng của chính mình mà còn truyền đến những người xung quanh.

Chuyện tình xúc động của nữ tiến sĩ và người chồng 'mãi mãi tuổi 48'

Chuyện tình xúc động của nữ tiến sĩ và người chồng 'mãi mãi tuổi 48'

Chuyện vợ chồng - 11 giờ trước

Yêu say đắm và không ngần ngại cưới anh bảo vệ cơ quan, nữ tiến sĩ Hoàng Thị Hương Trà chưa một ngày nào hối tiếc về quyết định những năm 20 tuổi của mình.

Nhường chồng cho bạn thân, hơn 1 năm sau tôi mới biết sự thật chua chát

Nhường chồng cho bạn thân, hơn 1 năm sau tôi mới biết sự thật chua chát

Chuyện vợ chồng - 1 ngày trước

Cuối cùng, chúng tôi chọn cách ly hôn, tôi nhường chồng cho bạn thân của mình. Chồng tôi không bao giờ muốn ly hôn, nhưng cũng không nỡ cướp đi cơ hội làm mẹ cuối cùng của M.A.

Vợ hoang mang khi bị chồng đổ tội ngoại tình rồi kiên quyết ly hôn, phát hiện động cơ của anh ta mới ngã ngửa

Vợ hoang mang khi bị chồng đổ tội ngoại tình rồi kiên quyết ly hôn, phát hiện động cơ của anh ta mới ngã ngửa

Chuyện vợ chồng - 1 ngày trước

GĐXH - Bất kể chị giải thích thế nào, anh ta vẫn khăng khăng cho rằng vợ mình đã ngoại tình, đuổi chị ra khỏi nhà, thay đổi toàn bộ khóa cửa và kiên quyết ly hôn.

Cao thủ tình trường gọi tên 4 cung hoàng đạo nữ này

Cao thủ tình trường gọi tên 4 cung hoàng đạo nữ này

Gia đình - 1 ngày trước

GĐXH - Có những cô gái khổ sở vì lỡ gặp một người đàn ông đa tình. Thế nhưng khi những gã đào hoa gặp phải tuýp phụ nữ thuộc các cung hoàng đạo dưới đây thì 'tắt điện' vì họ rất thông minh trong tình yêu.

Dịch vụ nghiền nát ảnh cưới 'đắt như tôm tươi', khách hàng phần lớn là phụ nữ

Dịch vụ nghiền nát ảnh cưới 'đắt như tôm tươi', khách hàng phần lớn là phụ nữ

Chuyện vợ chồng - 1 ngày trước

Hậu chia tay, các cặp đôi tìm đến nhà máy xử lý kỷ vật tình yêu để nghiền nát những chiếc ảnh cưới và đồ lưu niệm. Những vụn rác thải này sẽ được chuyển tới một nhà máy điện nhiên liệu sinh học để tái chế.

Top