Phiền vì bố mẹ thích "vác tù và hàng tổng"

Nghĩ đến căn hộ ở thuê chỉ vỏn vẹn 34 m2, Hoàng (31 tuổi, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), giãy nảy: “Sao bố không hỏi trước, nhà con bé tí ở thế nào được?”. “Thì thằng Hải (em trai Hoàng) cũng ở mấy năm trời có sao đâu? Một giọt máu đào hơn ao nước lã, em nó đỗ đại học là điều mừng cho cả họ, con chịu khó chút”, ông bố nói rồi dập máy.

Bố nhiệt tình, con vất vả

Hoàng kể với vợ, Thu cũng méo mặt, vừa hoảng vừa tức. Suốt 5 năm, họ phải ở cùng em trai Hoàng cho đến lúc cậu tốt nghiệp đại học, về quê làm. Hai vợ chồng đều làm ở trung tâm Hà Nội, nơi giá nhà thuê đắt đỏ, nên qua mấy lần chuyển, họ đều thuê những căn hộ bé xíu làm nơi tá túc cho hai vợ chồng, đứa con nhỏ và cậu em trai. Hồi Thu mới sinh, bà nội ra chăm cháu, việc ăn ở càng bất tiện. Thu và mẹ chồng ngủ với em bé ở phòng trong, còn phòng khách là nơi qua đêm của anh em Hoàng, người nằm trên ghế, kẻ nằm dưới đất. Đồ đạc thì la liệt khắp nơi. Sáng nào cũng có người bức xúc vì chờ đến lượt vào toilet.

Vợ chồng Hoàng không ai than phiền vì giúp em ruột là nghĩa vụ. Nhưng khi bố “giao” luôn cả em họ mà không hề hỏi ý kiến thì cả hai đều tức. “Lo cho nó ăn ở không phải nghĩa vụ của bọn con. Còn nếu là giúp đỡ thì con không có điều kiện”, Hoàng than với mẹ, nhưng bà bảo: “Con cố đi, đừng làm mất mặt bố”. Thế là hôm sau, vợ chồng anh đành tươi cười đón cậu em ra. Hằng ngày, ngoài phục vụ chồng con, Thu còn phải chăm sóc chu đáo cho em họ, bởi cô biết chỉ cần một lần sơ suất, tiếng xấu của cô sẽ vang lừng ở quê và bố mẹ chồng sẽ “không mặt mũi nào nhìn họ hàng”, như lời ông bà nói. Chờ qua một học kỳ, cậu em họ hết “lạ nước lạ cái”, Thu mới động viên cậu ra ở suất ký túc xá mà cô kiếm được và trả trước nửa năm tiền thuê, thế mà vẫn không tránh khỏi bị bố chồng trách móc.

Còn vợ chồng Bích - Thành (Thanh Xuân, Hà Nội) đã có nhà riêng và không phải cho ai ở chung. Nhưng căn hộ tập thể cũ của họ luôn là “bến đỗ” của vô số họ hàng, người quen của bố mẹ ở quê lên, trong đó nhiều người họ chưa biết mặt. Tuy nhiên, điều họ thấy phiền nhất không phải là chuyện chia sẻ chỗ ngủ hay phục vụ ăn uống.

Nhiều cuộc điện thoại giao trách nhiệm"vô tư" của bố mẹ làm con cái "méo mặt"

“Vác tù và” thay bố mẹ

Bụng mang dạ chửa nhưng mấy hôm nay, cứ hết giờ làm là vợ chồng Loan (28 tuổi, Kim Giang, Hà Nội) lại thay nhau người vào bệnh viện trông bà thím chồng vừa mổ, người về nhà nấu nướng, đưa cơm vào. Tối mịt, Loan mới đón đứa con trai hai tuổi gửi ở nhà trẻ tư.  Loan không cảm nhận được niềm vui thường có khi làm việc tốt, giúp đỡ người khác, bởi công việc này, cô làm trong sự ấm ức.

Bố chồng Loan là anh cả, rất có trách nhiệm với em út và các cháu. Hễ nhà các em có việc là ông hô hào con cái sang làm. Vì thế, Loan đã nhiều lần khó ăn khó nói với cơ quan khi xin nghỉ vài ngày vì những lý do như về quê cưới em họ chồng, hay dượng của chồng mất. Nhưng sếp nhăn nhó không sợ bằng bị bố chồng “ghi sổ đen” nên cô vẫn phải nghỉ, về  đến nơi là chui tọt vào bếp rồi gò lưng ở đó cho đến lúc về, chả kịp nhìn ai. Bù lại, ông bố phấn khởi vì được tiếng nhiệt tình, chu đáo với họ hàng.

Gần đây, thím chồng Loan phải phẫu thuật ở Hà Nội. Thế là vợ chồng cô được bố điều động chu toàn cho thím, từ thu xếp với bệnh viện đến chăm sóc khi nằm viện. Chồng Loan phản đối: “Hai vợ chồng đi làm tối ngày, con thì bé, vợ thì chửa, làm sao chăm được. Mà đây là việc của các con chú thím chứ”. Bố giải thích, chú đau chân, con cái đều ở xa không về được, mình là bậc anh chị, có điều kiện hơn, phải có trách nhiệm. Rồi thấy con trai vẫn căng thẳng, ông cụ bảo: “Thôi, chăm sóc các em bố là việc của bố, đúng là không phải trách nhiệm các con. Bố sẽ tự làm, không phiền các con nữa”.

Nhưng chỉ xuống Hà Nội một ngày, ông cụ đã thấy ngay việc anh chồng chăm sóc em dâu là không ổn, mặt khác ông lâu nay quen chỉ tay năm ngón, bảo con cháu làm chứ chưa từng trực tiếp làm gì. Ông định gọi vợ xuống thay nhưng bà lại bận một đàn cháu ở quê. Thế là thương bố, vợ chồng Loan đành gánh vác. Anh tâm sự: “Cái kiểu bao sân của bố tôi làm đám con chú thím đâm ra ỷ lại, coi như đấy là việc của bác trưởng. Chúng chỉ gọi điện, đứa ở gần hơn cũng thăm nhoáng nhoàng rồi ‘trăm sự nhờ bác và anh chị’. Tôi nghĩ ức chế quá”.

Nên thẳng thắn

Theo chuyên gia tâm lý Hà Vân, Đường dây tư vấn 1900585877, tâm lý thích “ôm” việc họ hàng, làng nước khá phổ biến ở những người có tuổi sống tại làng quê, nhất là những người anh cả, tộc trưởng. Họ tốt, nhiệt tình, trách nhiệm, được bà con xung quanh nể trọng, yêu mến và luôn muốn giữ hình ảnh đẹp đó. Tuy nhiên, có không ít trường hợp, sự nhiệt tình trở nên thái quá, trở thành “vác tù và hàng tổng”, ảnh hưởng đến những người khác trong gia đình, cụ thể là vợ, con cháu… Những đứa con bận bịu nhiều khi giận bố “mua việc”, làm khổ họ.

Ngoài việc thông cảm với bố mẹ, nếu cảm thấy mình không muốn hay không thể làm hết những việc “bao đồng” theo ý các cụ, con cái nên có sự trao đổi thẳng thắn. Cần phân tích cho bố mẹ hiểu trách nhiệm của gia đình mình đến đâu, nếu thái quá thì lợi bất cập hại, chẳng hạn người được giúp thay vì biết ơn có thể đâm ra ỷ lại, hoặc oán trách do thấy không được giúp nhiều như trước, hay do nghĩ việc nhà mình bị can thiệp sâu…