Nói "chuyện khó nói" với con trẻ

Chỉ khi phải tìm tới chuyên gia sản khoa hay tâm lý vì con gái đang tuổi học trò mang thai ngoài ý muốn, nhiều phụ huynh mới giật mình đặt câu hỏi: Có cần nói chuyện về giới tính ngay từ khi con bước vào tuổi dậy thì?

Theo các nhà giáo dục học, tình trạng gia tăng nạo phá thai ở vị thành niên thường do cha mẹ chưa biết cách giáo dục, trong khi sách báo, băng đĩa nói về sex tràn lan. Nếu trẻ có đời sống tinh thần tốt cộng với hiểu biết đúng đắn về giới tính và tình dục, nguy cơ trên sẽ giảm đáng kể. Muốn thế, cha mẹ phải nắm được các nguyên tắc giáo dục và có phương pháp truyền đạt đúng.

Cũng giống như mọi chuyện khác của đời sống con người, chúng ta nên giải thích các thắc mắc về giới tính cho trẻ lên 5 theo một kiểu, lên 10 một kiểu và đang yêu một kiểu, nhưng phải cố gắng bảo đảm sự thật. Đừng bao giờ tìm cách trả lời vòng vo, hoặc gạt phắt đi. Khi sự tò mò không được thỏa mãn, trẻ sẽ tự đi tìm, và hậu quả là bạn sẽ nhận được câu trả lời đại loại như: “Chuyện ấy con biết lâu rồi”. Khi trẻ lớn một chút, bạn hãy tìm dịp thuận tiện để nói với con về giới tính và tình dục. Bạn đừng lo là mình nói cho con biết quá sớm. Thà nói với chúng sớm một năm còn hơn nói chậm một giờ.

Giáo dục giới tính không đơn thuần chỉ truyền đạt thông tin, kinh nghiệm sống mà còn là vấn đề bồi dưỡng nhân cách và xây dựng quan niệm sống. Những câu giải thích đầu tiên của cha mẹ sẽ in sâu trong ký ức của con cái đến tận cuối đời. Từ đó, trẻ có khả năng chống lại những tiêu cực về sau.

Khi nói chuyện “người lớn” với trẻ, bạn nên có thái độ bình đẳng và tin cậy vì chỉ có như vậy mới tạo được sự gần gũi. Đừng gán cho con những ý đồ phi đạo đức, ngay cả khi nó đang say sưa trong mối tình đầu. Cũng không nên đọc những lá thư tình và những trang nhật ký của con. Mặc dù không thể tin trẻ một cách mù quáng và kiểm tra là cần thiết, nhưng bạn có thể kiểm tra một cách lịch sự, tinh tế và dễ chấp nhận hơn.

Chân thực là cách tốt nhất để câu chuyện của bạn đi vào lòng trẻ. Sự im lặng hoặc giấu giếm thường làm cho vấn đề giới tính mang một màu sắc bí hiểm, giật gân, kích động sự tò mò không cần thiết. Bạn nên nói với trẻ câu chuyện giới tính một cách tuần tự, từ chuyện dậy thì như thế nào, khi kết hôn sẽ ra sao, rồi đến chuyện mang thai, sinh nở... Tất cả những chuyện đó đều cần được biết đến như những hoạt động tự nhiên, tích cực của con người.

Chúng ta cần dẫn dắt những vấn đề ấy tuần tự theo lứa tuổi và có thể cho chúng nghe lại một cách tự nhiên và thoải mái khi có dịp. Những vấn đề cần quan tâm là thủ dâm, kinh nguyệt, phương pháp tránh thai, mang thai và các căn bệnh lây truyền nhiễm khi quan hệ tình dục.

Câu chuyện về giới tính cũng có thể được trao đổi một cách cởi mở, tự nhiên giữa các thành viên trong gia đình. Trong buổi thảo luận, cần phải duy trì một bầu không khí vui vẻ, nếu bạn pha chút hài hước thì càng tốt để trẻ không cảm thấy ngại và có lỗi khi biết “chuyện người lớn”. Nếu bạn thực hiện tốt các yêu cầu trên, chắc chắn con bạn sẽ có một điểm tựa vững vàng trong cuộc sống.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống