Khi các vị chức sắc, chức việc “ra tay”

Từ khi được hình thành (năm 1926), giáo lý của tôn giáo Cao Đài không có những điểm mâu thuẫn với công tác dân số - KHHGĐ. Mặt khác, giáo lý tôn giáo Cao Đài còn có không ít điều phù hợp với việc xây dựng nếp sống văn hóa mới đậm đà bản sắc dân tộc.

Thêm nữa, tôn giáo Cao Đài có rất nhiều các hoạt động tinh thần cộng đồng như ngày Sóc vọng, cúng rằm, lễ vía. Ở đó các vị chức sắc, chức việc thuộc các Ban cai quản giáo phận, họ đạo, thánh thất, hương đạo có vai trò rất lớn. Họ định hướng, răn dạy, tư vấn cho các tín đồ thực hiện bổn phận của mình với giáo phận, họ đạo, gia đình, cũng như bổn phận của công dân trong việc thực hiện chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước nói chung và chính sách dân số, gia đình và trẻ em nói riêng.

Nhận thức rõ cơ hội tạo một kênh truyền thông hiệu quả về công tác dân số, gia đình và trẻ em thông qua các vị chức sắc, chức việc, với mục đích thực hiện tốt cuộc vận động “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, Uỷ ban DSGĐTE đã chủ động tham mưu, đề xuất và phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể như Uỷ ban MTTQ, Tư pháp, Văn hóa - Thông tin, Hội LHPN, Đoàn Thanh niên... Triển khai xây dựng mô hình “Khu dân cư đoàn kết thực hiện gia đình no ấm, tiến bộ, bình đẳng và hạnh phúc”, (sau đây  gọi tắt là mô hình).

Ấp Long Mỹ, xã Long Thành Bắc, huyện Hoà Thanh được chọn là địa bàn xây dựng thí điểm mô hình. Ấp Long Mỹ có hơn một ngàn hộ gia đình, trên 90% người dân là tín đồ Cao Đài. Nhiều năm trước, Long Mỹ luôn là một trong địa bàn có tỷ lệ các cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại thấp (dưới  50% trước năm 2005). Tỷ lệ sinh và sinh con thứ 3 thuộc diện cao nhất xã, huyện và tỉnh. Cũng chính vì sinh nhiều con mà đời sống của bà con giáo dân vô cùng vất vả, tình trạng gia đình nghèo, không có điều kiện nuôi dạy, chăm sóc con cái, trẻ em bị suy dinh dưỡng, bỏ học không phải là hiếm gặp.

Mô hình được bắt đầu thực hiện từ tháng 7/2006, với một loạt các hoạt động được triển khai: Thành lập Ban chỉ đạo xây dựng mô hình ở cả 3 cấp tỉnh, huyện, xã bao gồm DSGĐTE, MTTQ, VHTT, Y tế, các chức sắc, chức việc của tôn giáo Cai Đài; tập huấn triển khai mô hình cho các Ban chỉ đạo; tập huấn xây dựng kế hoạch thực hiện mô hình ở từng cấp cho lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, tổ dân cư tự quẩn, các chức sắc, chức việc tôn giáo (đặc biệt là nam giới) của xã, thị trấn.

Tổ chức các đợt tuyên truyền, giáo dục, tư vấn và hướng dẫn cho 100% số hộ dân trong khu dân cư quán triệt và chấp hành các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về DSGĐ&TE. Tổ chức trao đổi, thảo luận, tọa đàm về thực trạng, các biện pháp nhằm thực hiện tốt chính sách DSGĐTE tại các khu dân cư. Tổ chức cung cấp hàng ngàn tờ rơi, tài liệu, bản đăng ký thực hiện mô hình và sổ theo dõi đăng ký xây dựng “gia đình no ấm, tiến bộ, bình đẳng và hạnh phúc” tới tất cả 1.349 hộ gia đình của ấp Long Mỹ...

Trong tất cả các hoạt động đã triển khai, các Ban chỉ đạo luôn quán triệt nguyên tắc tôn trọng tự do tín ngưỡng của người dân, phát huy tối đa sự ảnh hưởng, uy tín  và vai trò cá nhân của các vị chức sắc, chức việc tôn giáo. Luôn tạo điều kiện tối đa để các vị đó thực hiện tuyên truyền, tư vấn, động viên, khuyến khích các tín đồ của mình thực hiện chính sách DSGĐTE. Các hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng như ngày Sóc vọng, cúng rằm, lễ vía có sự tham gia của đông đảo tín đồ cũng đã được các vị chức sắc, chức việc tổ chức tuyên truyền, tư vấn về DSGĐTE. Các hoạt động này đều phù hợp với môn qui và đường lối hành đạo của tôn giáo Cai Đài...

Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều hoạt động với sự tham gia nhiệt tình đầy trách nhiệm của các vị chức sắc, chức việc, chỉ sau chưa đầy một năm triển khai mô hình, tình hình thực hiện chính sách DSGĐTE của ấp Long Mỹ đã có những chuyển biến đáng ghi nhận.

Tỷ lệ áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại tăng vọt lên 78,41%, không có cặp vợ chồng nào sinh con thứ 3 trở lên, 100% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ được tư vấn và hiểu biết về những chăm sóc sức khỏe sinh sản thiết yếu, tất cả phụ nữ mang thai được khám thai và tiêm phòng uốn ván; tất cả trẻ em đã được khám chữa bệnh miễn phí, được tiêm phòng đầy đủ; không còn trẻ em bỏ học hoặc làm việc nặng nhọc, độc hại; các cá nhân, từng gia đình, cộng đồng làng xã luôn quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau, tình làng, nghĩa xóm ngày càng được vun đắp... đã có 1.291/1.349 gia đình (đạt 95,70%) đạt tiêu chuẩn thực hiện “Gia đình no ấp, tiến bộ, bình đẳng và hạnh phúc”.

Bà Vương Thị Thơi, Chủ nhiệm Uỷ ban DSGĐTE tỉnh Tây Ninh khẳng định với chúng tôi: “Mô hình này rất thiết thực với cuộc sống đồng bào theo đạo Cao Đài ở huyện Hoà Thành nói riêng và toàn tỉnh nói chung. Mô hình đã tạo được sự đồng thuận của các cấp, các ngành, đặc biệt đã huy động được sự ảnh hưởng, uy tín và sự tham gia của các vị chức sắc, chức việc của đạo Cao Đài trong việc tuyên truyền, vận động tín đồ thực hiện chính sách DSGĐTE.

Từ kết quả và bài học kinh nghiệm của việc triển khai mô hình thí điểm tại ấp Long Mỹ, Uỷ ban DSGĐTE Tây Ninh sẽ đúc rút bài học kinh nghiệm, xây dựng thành quy trình chuẩn để tiếp tục phổ biến, nhân rộng ra các địa bàn khác trong toàn tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi chương trình dân số, gia đình và trẻ em trong thời gian tới”.

BS. Tân Sơn - Quốc Thành