Huyện Ngọc Hiển - Cà Mau: Tuyên chiến với quan niệm “Trời sinh voi, sinh cỏ”

Từ thành công của xã dẫn đầu...

Từ UBND huyện Ngọc Hiển sau một giờ bồng bềnh trên sông nước cũng đến xã Tam Giang Tây. Đã liên hệ trước bằng điện thoại, UBND xã cử một phụ nữ độ tuổi ngoài 40, nhiệt tình hướng dẫn tôi đến thăm các hộ gia đình thực hiện KHHGĐ ở ấp Chợ Thủ A.

Chị là Trần Thu Hận, cộng tác viên (CTV) DSGĐTE nói: “Trước đây do sinh đông con nên cuộc sống nghèo khó. Thấy vậy, chị đi đình sản, rồi tự nguyện gia nhập vào đội ngũ CTV để lấy bản thân mình làm tấm gương vận động KHHGĐ”.

Trước đây ở ấp Chợ Thủ A còn không ít cặp vợ chồng quan niệm sinh đông con vui cửa vui nhà. Như vợ chồng chị Huỳnh Thị Ka, 45 tuổi sinh 6 đứa con cuộc sống chật vật. Chị Hận đến vận động: “Đặt vòng không chịu, uống thuốc cũng không xong... thôi chị đăng ký đình sản có khoẻ hơn không!”.

Thấy chị Ka nửa tin nửa ngờ, chị Hận giải thích tiếp: “Chị sợ ảnh hưởng đến chuyện ấy à? Xem tôi đây này, mười mấy năm đình sản vẫn hạnh phúc, còn tăng cân nữa là đằng khác”.

“Đình sản bây giờ sướng lắm. Nhà nước miễn phí tiền phẫu thuật, có cán bộ chăm sóc chu đáo trong thời gian nằm viện, lại còn thưởng tiền nữa. Vợ mình đình sản vẫn khoẻ, gia đình hạnh phúc êm ấm như xưa, nỗi lo lắng trong tôi trước lúc vợ đi đình sản đã tan biến”. Anh Danh Che, chồng chị Ka phấn khởi nói.

Được cha mẹ động viên, Danh Thị Phách, 24 tuổi con gái đầu lòng của vợ chồng anh Danh Che lập gia đình và sinh con khi vừa tròn tuổi 19, tâm sự: “Giờ đã có một trai, một gái đủ nuôi rồi. Thấy cha mẹ sinh đông con khổ cực, em không đi theo vết bánh xe đổ đó. Sinh đông con làm mướn nuôi tụi nó mệt lắm. Con cái thiếu ăn, thiếu mặc người ta cười cho”.

Anh Phạm Tấn Thành, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Giang Tây, trước đây là Trưởng công an xã nên rất thông thạo về quản lý hành chính, khi nói đến tên hộ nào, anh đều hiểu về gia cảnh, nghề nghiệp: “Ấp Chợ Thủ A có 105 hộ Khơmer, đa số từ tỉnh Bạc Liêu về đây an cư lập nghiệp, nhiều hộ không đất, không tư liệu sản xuất, con cái nheo nhóc. Từ các chương trình Chính phủ, nhiều hộ Khơmer được quan tâm về cuộc sống như: Cấp sổ hộ nghèo, được trao tặng nhà đại đoàn kết...”.

Tôi thắc mắc những hộ có sổ hộ nghèo, trẻ em có được miễn tiền học phí?

“Được miễn chớ!”. Anh Thành thẳng thắn: “Tôi lấy làm tiếc cho nhiều gia đình chẳng coi trọng cái chữ, để con cái thất học. Địa phương rất quan tâm đến vấn đề này làm thế nào đảm bảo quyền học tập của trẻ em”.

Xã Tam Giang Tây là xã điểm sáng của huyện Ngọc Hiển, mỗi năm tự bổ sung thêm ngân sách 10 triệu đồng để triển khai thực hiện chương trình mục tiêu DSGĐTE. Hàng tháng, Ban DSGĐTE duy trì tốt việc họp giao ban. Qua đó nắm tình hình biến động DSGĐTE trên địa bàn và đề ra kế hoạch trong tháng tới.

Lồng ghép về dân số với xoá đói giảm nghèo, hỗ trợ phương tiện thuyền máy, xăng dầu cho CTV đi làm nhiệm vụ. Trong chiến dịch tăng cường dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ, UBND xã còn hỗ trợ cho mỗi ca đình sản số tiền 100.000 đồng. Nhiều năm liền xã Tam Giang Tây đều hoàn thành chỉ tiêu trên giao. Năm 2006, Ủy ban DSGĐTE tỉnh công nhận là xã dẫn đầu và đạt chuẩn không có người sinh con thứ ba trở lên.

...Đến chuyển biến ở xã khó khăn nhất

Nơi thường xảy ra biến động dân số là xã Tân Ân. Những khó khăn mà CTV DSGĐTE hàng ngày, hàng giờ phải đối mặt đẩy lùi quan niệm “Trời sinh voi, sinh cỏ”, “sinh phải có đủ trai, đủ gái”. Trường hợp vợ chồng chị Hồ Thị Quê, 35 tuổi, từ quê ở Hồng Dân - Bạc Liêu di dân đến xã Tân Ân vào thời điểm năm 2000.

Khao khát con trai khiến sinh đến 5 đứa con tất cả đều là gái, đứa con gái nhỏ nhất mới bảy tháng tuổi. Thân hình chị Quê tiều tụy, mỗi sáng gánh hàng thịt đi bán theo xóm hay bị đau lưng, mỏi gối. Hàng xóm thường trêu, vợ chồng Quê sinh “ngũ long công chúa” chẳng mấy chốc làm giàu. Anh Nguyễn Văn Chi (chồng chị Quê) hàng ngày làm nghề mổ heo vẫn mang tâm trạng ấm ức: “Vợ người ta khéo đẻ, tại sao vợ mình không sinh cho mình thằng “cu tí” để nối dõi?”.

CTV DSGĐTE kết hợp với chị em trong tổ phụ nữ ấp đã mòn gót đến tận nhà động viên, thuyết phục, hướng dẫn sử dụng biện pháp tránh thai đảm bảo sức khoẻ bà mẹ trẻ em, giúp vợ chồng chị Quê có quỹ thời gian phát triển kinh tế gia đình chăm sóc, nuôi dạy các con của mình. Cuối cùng vợ chồng chị Quê hứa hẹn: “Nhà em sẽ đi đặt vòng”.

Khác với suy nghĩ của vợ chồng chị Quê, chị Hồ Mỹ Trang, ở ấp Kinh 3 đã sớm ý thức việc KHHGĐ. Sinh cháu thứ 2, chị đặt vòng tránh thai. Quãng thời gian 15 năm thực hiện KHHGĐ giúp vợ chồng chị có điều kiện phát triển ổn định kinh tế gia đình, chăm lo cho các con ăn học chu đáo.

Chị Trang nhận thức: “Vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, mỗi cặp vợ chồng dừng lại ở hai con để nuôi dạy cho thật tốt. Chủ trương của Nhà nước là rất đúng, mang lại nhiều lợi ích cho dân. Vợ chồng tôi đăng ký không sinh con thứ ba, thì nhất định không sinh nữa”.

Những suy tư từ cơ sở

Ông Lê Văn Cao, chuyên trách DSGĐTE xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiểu bức xúc: “Một số hộ từ nơi khác đến tạm trú vẫn còn quan niệm phải sinh có đủ trai, đủ gái. Vì vậy, trách nhiệm nặng nề của Ban DSGĐTE xã phải đổi mới phương pháp truyền thông, vận động bằng nhiều hình thức. Trong vận động các cặp vợ chồng thực hiện KHHGĐ sẽ chú trọng hai biện pháp tránh thai cơ bản bền vững: Đình sản và đặt vòng tránh thai”.

Anh Phạm Quốc Việt, Chủ nhiệm Ủy ban DSGĐTE huyện Ngọc Hiển kiến nghị: “Trong quá trình chỉ đạo tới Ủy ban DSGĐTE tỉnh Cà Mau xem xét thực tế điều kiện từng vùng để phân bổ kinh phí cho phù hợp.

Ủy ban DSGĐTE tỉnh và Trung ương tăng tiền thù lao hàng tháng cho CTV, bổ sung cho Ban DSGĐTE cấp xã thêm một chuyên trách và phải được xếp vào biên chế chính thức để không bị thiệt thòi về quyền lợi. UBND huyện quan tâm phân bổ tối thiểu 5 biên chế thì mới đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn về lĩnh vực DSGĐTE”.

Kim Há - (Ủy ban DSGĐTE tỉnh Cà Mau)