Hội chứng sau ngày nghỉ

Phía sau ngày nghỉ

Sau một thời gian dài nghỉ hè, trừ 3 ngày đầu bé Nguyễn Tiến Anh (Tân Mai, Hà Nội) hồ hởi, vui vẻ đến trường vì nỗi mừng gặp lại các bạn, bắt đầu từ ngày thứ 4, bé trở nên ủ rũ, mệt mỏi trông thấy và bắt đầu ốm vặt. Đi khám, không tìm ra nguyên nhân. Sau hơn 10 năm dạy học, cô giáo Minh Nguyệt (trường THPT Chu Văn An – Hà Nội) cũng thừa nhận là sau kỳ nghỉ hè xả hơi, phần lớn học trò của cô phải mất một thời gian mới bắt nhịp trở lại với áp lực học đường.

Bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Sức khoẻ tâm thần Trung ương cho biết, đó là hiện tượng y học gọi là “hội chứng sau ngày nghỉ”. Trên thế giới, hội chứng này đã được nói đến từ rất lâu. Ngay từ những năm đầu thế kỷ 21, một bệnh viện của Trung Quốc đã thống kê được số các ca bệnh liên quan đến căng thẳng, mệt mỏi, chán chường, rối loạn tiêu hoá... nhập viện vào thứ hai (ngày mọi người trở lại đi làm, đi học sau khi nghỉ cuối tuần) tăng khoảng 10-20% so với các ngày khác. Một tạp chí y học ở Anh cũng công bố con số không mấy khả quan hơn: số ca tử vong ở nam giới dưới 50 tuổi vào ngày thứ hai nhiều hơn những ngày khác gần 20%.

Mệt mỏi và không muốn làm việc, đó là tâm trạng chung của giới văn phòng mỗi sáng thứ hai. Sau hai ngày nghỉ xả hơi, bỏ quên công việc, bỏ quên áp lực, sáng thứ hai, ngay lập tức người ta phải đối mặt, phải trở lại các vấn đề ngổn ngang. Ai cũng cho rằng, đó là do trong những ngày nghỉ, cơ thể, trí não chúng ta đã bị chùng xuống và khó bắt nhịp trở lại. Nhịp sinh học bị thay đổi, khiến ai cũng mệt mỏi, ủ rũ và hiệu quả công việc không cao.

“Xài” ngày nghỉ không hợp lý

Bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn cho hay, khoa học đã có những lý giải rất hợp lý cho hiện tượng này. Rất đơn giản, đó là do chúng ta không biết sử dụng hai ngày nghỉ (hoặc cả một kỳ nghỉ dài) hợp lý. Theo đó, chỉ cần loại bỏ một vài thói quen xấu, chúng ta sẽ khiến cơ thể mau chóng thích nghi trở lại sau những ngày nghỉ vui vẻ.

Sau một tuần làm việc, một số người dùng hai ngày nghỉ để tụ tập ăn chơi. Những ngày này, họ đã nạp năng lượng một cách thái quá, “cho bõ một tuần làm việc căng thẳng”! Họ đã lầm: thay vì giảm áp lực công việc, những cuộc tụ tập ăn chơi đó đã khiến mọi người cực kỳ mệt mỏi về mặt thể xác.

Một số người lại dùng ngày nghỉ để ngủ! Không ít người ngủ cả ngày, không thèm ăn. Họ cho rằng đó là cách “bảo dưỡng” cái cơ thể đã rệu rão, mất ngủ suốt tuần mà không hiểu rằng, đó là cách làm rất phản khoa học. Cơ thể bạn sẽ chùng xuống, đau nhừ, đầu óc li bì, không thể nào bắt nhịp trở lại với công việc vào ngày thứ 2.

Một số người khác lại muốn những ngày nghỉ mong chóng đến để còn... làm thêm! Làm, làm, và làm việc để kiếm tiền. Và sáng thứ 2, khi trở lại với công việc chính, họ kiệt sức, uể oải và... sợ.

Thêm vào đó, chính công việc với những áp lực nặng nề của ngày thứ 2 khiến người ta kinh hãi. Có những người sợ công việc ngay từ... tối chủ nhật. Nỗi sợ đó giày vò khiến họ trằn trọc, bứt rứt và khổ sở. Căn bệnh cứ thế trở thành mãn tính: Cứ vào ngày thứ hai, cơ thể không chịu tuân theo sự chỉ đạo của ý chí. Thế nên, họ cứ đụng đâu hỏng đấy, và nỗi sợ vì thế lại càng chồng chất!

BS Nguyễn Minh Tuấn khuyên, để cơ thể không gục ngã vào ngày thứ hai, cuối tuần trước đó bạn phải cố gắng hoàn thành mọi công việc, đừng để những việc khó tồn đọng, như vậy thứ hai bạn sẽ tự tin đến công sở. Với ngày nghỉ, bạn phải biết sử dụng một cách hợp lý. Không ép cơ thể mình vào những cuộc vui quá phí sức, cũng không nên nạp năng lượng một cách thái quá, cũng không nên đặt mình trước áp lực của đồng tiền để hối hả làm thêm mà quên đi sức khỏe. Phải biết bảo dưỡng cơ thể bằng những sinh hoạt tinh thần lành mạnh như đọc sách, xem phim, dành thời gian cho gia đình, cho con cái, cho người yêu...

Đặc biệt, vào những ngày nghỉ, chúng ta nên đi ngủ sớm để cơ thể minh mẫn, khỏe khoắn khi bắt đầu trở lại công việc. Ngủ dậy muộn một chút cũng được, nhưng ngủ li bì cả ngày thì không hay chút nào. Nếu có thể, hãy “nương nhẹ” bản thân bằng cách bố trí những công việc riêng như giặt đồ, là quần áo... vào những ngày khác.

Phương Dung