"Dị nhân cung đường chết"

Có lần đang làm việc, ông bị thanh niên làng đáng tuổi con cháu đánh, chửi, lăng mạ, ném đá... Ông là Trần Văn Mộc, ngụ tại nhà 31A, phố Lục Đầu Giang, thị trấn Phả Lại (Hải Dương) người có thâm niên 26 năm  dọn đường, cứu người trên “cung đường chết”.

Biết ông đã lâu nhưng nay tôi mới có dịp gặp mặt. Trái ngược với mường tượng của tôi, ông nhỏ nhắn và mộc mạc... đúng như tên cúng cơm mà thân sinh đã đặt cho ông. Khi tôi đề cập đến câu chuyện 26 năm nhặt đinh, cứu người trên quốc lộ 18 mà ông đã làm, trầm tư ông chậm rãi đưa tôi về những kỷ niệm gần một vạn ngày ấy.

 

Hình ảnh quen thuộc trên đường 18.

Ông bảo, thời chiến ông đã chứng kiến biết bao cái chết, nhưng cái chết của người lính với ông nhẹ nhàng lắm. Bởi theo ông, sống dưới mưa bom bão đạn, ra đi ai cũng tự mang trong mình cái án tử, tử vì non sông đất nước, vì mảnh vườn, giếng nước, gốc đa, vì người thương chốn quê nhà. Vậy nhưng, cũng là chết, sao những cái chết trên cung đường trước cửa nhà ông lại nặng nề, đớn đau đến vậy. Những giọt nước mắt lăn dài trên khuôn mặt buồn đến ngây dại của vợ mất chồng, cha mẹ mất con đã làm lòng người lính Trường Sơn năm xưa đau nhói. Từ niềm đau đó, ông đã quyết ra đi mặc cho cái tuổi già níu đôi chân yếu.  

“Chiến trường” của ông là “cung đường chết” ngay trước cửa nhà. Từ năm 1983 đến nay, ông đã nhặt nhạnh ngót 1 tấn đinh và cứu không biết bao nhiêu mạng người thoát khỏi tay “thần chết” trên quốc lộ 18. Ngày nào cũng vậy, ông thức giấc khi trời vừa hửng sáng, ăn lót dạ bát cơm rang rồi lọc cọc cùng chiếc xe đạp cà tàng, bên hông xe kèm chiếc xẻng con lên đường đi hót đất, nhặt đinh. Ngày yếu, bước chân ông cũng đi ngót 20km, ngày khoẻ đi từ 30km đường trở lên. Địa bàn “chiến đấu” của ông kéo dài từ thị trấn Phả Lại xuôi về thị trấn Sao Đỏ, Chí Linh, Hải Dương, hay ngược về Phố Mới thuộc đất Quế Võ, Bắc Ninh.

Mỗi ngày, dòng xe hàng ngàn chiếc qua lại, những xe chở phế thải, vật liệu làm rơi vãi không ít sắt, thép dọc đường. Ngày ít ông gom được nửa cân, ngày đỉnh điểm ngót 3- 4 cân. Với số lượng sắt, thép “khổng lồ” như vậy rải trên đường thì người tham gia giao thông tránh sao được tai nạn. Vừa kể, ông vừa dắt tôi vào “kho” sắt chiếm cả một góc nhà. Trong bao tải, chứa đủ các loại đinh sắt, thép nhọn hoắt, có những mẩu dài cả thước, cạnh sắc như dao. Ông bảo, lâu lâu phải gọi đồng nát vào bán bớt, nếu không số sắt vụn mà ông “cõng” về trong 26 năm qua phải chất đến nóc nhà, cân lên phải tính đến hàng tấn.

 

Không chỉ nhặt đinh, hót đất, nhiều lúc gặp tai nạn, chính ông là người vào cứu giúp đầu tiên. Ông buồn khi cho biết rằng trên cung đường mà ông đi không ngày nào không xảy ra tai nạn và trung bình 4 - 5 ngày lại có một vụ gây chết người. Có nhiều vụ tai nạn thương tâm, nhưng người qua đường chỉ hỏi vài câu bâng quơ để thoả trí tò mò rồi đi. Chẳng mấy ai can đảm dừng xe cứu người.

 

Ông lý giải rằng, có người sợ nhìn thấy máu đổ sợ bị liên lụy; còn ông chẳng nề hà, thấy người bị nạn là ông sơ cứu, băng bó, gọi xe cấp cứu. Gặp tai nạn chết người, ông đi mua chiếu đắp cho nạn nhân xấu số. Không ít lần gặp tai nạn vào lúc sáng sớm, hay đêm khuya, chăm chút cho nạn nhân xong, ông không ngần ngại ngồi canh xác một mình chờ người thân nạn nhân tới. Chuỗi ngày “làm việc” trên cung đường này ông chứng kiến không biết bao nhiêu vụ thương tâm.

Ông Mộc giới thiệu "chiến lợi phẩm" của mình.

Hầu hết những việc làm của ông đều được người nhà nạn nhân tìm đến hàm ơn. Kẻ túi bánh, người gói quà, không thể từ chối ông đành nhận, còn tiền tuyệt nhiên ông không cầm một xu. Với ông, việc ông làm là lẽ thường tình, có chăng thì để phúc đức cho con cháu chứ không phải vì tiền. Nói đến sự hàm ơn, ông còn nhớ như in vụ tai nạn dẫn đến chết người trước cửa ga Cổ Thành. Nạn nhân nhà ở gần ga Cẩm Giàng đi tìm cháu thất lạc, khi đến ga Cổ Thành do trời tối không may bị ô tô đâm trực diện. Tai nạn xảy ra, người bị nạn qua đời, ông lại là người lau rửa, khâm liệm cho nạn nhân. Mỗi khi đến ngày lễ Tết, người thân gia đình người bị nạn thường lui tới thăm ông. Ông nói rằng, chút tình ấy đã cho ông sức mạnh, ý chí và niềm tin để ông cất bước và tiếp tục chuỗi ngày làm việc thiện trên “cung đường chết”.

Không chỉ cứu người mà sự có mặt của ông trên cung đường này cũng đã giúp biết bao người thoát khỏi cảnh bĩ cực vì xe dính đinh. Trên xe ông lúc nào cũng có đầy đủ một bộ đồ nghề vá xe. Thấy ai hỏng xe là ông nhận sửa giúp không công. Ông bảo, miếng vá chỉ đáng giá vài ngàn bạc, giúp được người là có thêm một niềm vui cho tuổi già. Trong gần 1 vạn ngày qua, ông đã vá giúp cho không dưới ngàn người mà không lấy một đồng tiền công. Những ai qua đường, đoạn gần nhà ông, xe hỏng mang đến bất kỳ thời gian nào ông đều nhiệt tình sửa giúp. Thế nên mới có người gọi ông vừa là “bác sĩ” vừa cứu người, vừa cứu xe.

Chuỗi ngày làm việc thiện lại chính là những ngày tháng lòng ông thấm đượm nỗi buồn nhất. Buồn không phải vì ngày đêm lọ mọ mà buồn vì nhân thế lắm điều thị phi. Có lần ông bị đánh, chửi rủa, ném đá vì... làm việc thiện. Lần đó cách đây đã lâu lắm rồi, ông đang hì hục xúc từng đống cao lanh do xe tải làm đổ xuống đường, một đám thanh niên đi qua liền kiếm cớ gây sự. Chúng bảo ông ngáng đường, rồi rủa ông rằng “đây không phải việc của mày, việc này là của mấy đứa công nhân đô thị...”. Chưa dừng lại, chúng còn thả sức trâu bắt nạt người già. Lần đó ông đã khóc, khóc như trẻ lên ba bị mẹ đánh giữa chợ đông người. Ông khóc vì quá thất vọng, vì nỗi đau khó nói thành lời.

Vào giờ học sinh đến lớp hay tan trường, ông đều nhắc nhở khi có hiện tượng lạng lách, đánh võng. Ai dè bị cả đoàn học sinh đồng thanh rủa là “lão điên”. Có khi còn bị cả đám học sinh dừng xe vớ đá ném vào người làm bầm dập tay chân. Nhưng cũng có rất nhiều cô cậu nghe lời và khuyên nhủ bạn bè cùng làm theo lời ông Mộc. Nhờ đó, số vụ tai nạn liên quan đến học sinh trên địa bàn thuyên giảm trông thấy.

Ngày chúng tôi đến gặp ông cũng là ngày ông mới xuất viện vì tai nạn. Trời mưa, sửa nhà dột chẳng may ông ngã từ mái nhà xuống đất bị chấn thương sọ não. Bị thương là vậy nhưng ông luôn sắng sốt một điều mong cho chóng khoẻ để được tiếp tục cuộc hành trình nhặt đinh, hót đất và cứu người. Ốm đau là vậy, nhưng khi nhắc đến “công chuyện” là ông lại nở nụ cười thật tươi, thật dung dị, mộc mạc như chính cái tên của ông vậy.